Czym jest urlop rodzicielski?

Obok urlopu macierzyńskiego, polskie prawo przewiduje również  urlop rodzicielski. Kto i na jakich zasadach może z niego skorzystać?

Jeśli wykorzystany został już urlop macierzyński, pozostaje do wykorzystania urlop rodzicielski. Może on trwać 32 tygodnie, lub 34 tygodni w zależności od ilości narodzonych dzieci. Co istotne urlop taki przysługuje łącznie od początku obojgu rodzicom.

Urlop macierzyński i urlop rodzicielski łącznie

Kodeks pracy wskazuje, że w czasie pobierania przez jednego z rodziców zasiłku macierzyńskiego, drugi rodzic może wykorzystać urlop rodzicielski. Wówczas łączny wymiar urlopu rodzicielskiego i okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego nie może przekraczać wymienionego wyżej wymiaru (rodzicielski + macierzyński).

Urlop rodzicielski – wymiar

Urlop rodzicielski udzielany jest jednorazowo, lub w częściach. Musi być on jednak wykorzystany do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Urlop taki może być wykorzystany zaraz po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego. Może on być w wykorzystany maksymalnie w 4 częściach. W transzach jedna po drugiej,  albo bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego.

Urlop rodzicielski niekoniecznie zaraz po macierzyńskim

Pamiętajmy, że urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni może być udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu. Musimy jednak wziąć pod uwagę, że liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego.

Urlop rodzicielski nie krócej niż 8 tygodni

Żadna z części urlopu rodzicielskiego nie może być krótsza niż 8 tygodni. Są od tego pewne odstępstwa. Między  innymi pierwsza część urlopu rodzicielskiego, w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie nie może być krótsza niż 6 tygodni.

Wniosek o urlop rodzicielski

Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego należy złożyć w formie pisemnej, maksymalnie 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r., Kodeks pracy.
Radosław Pilarski
Radosław Pilarski
Adwokat oraz doradca restrukturyzacyjny z wieloletnim doświadczeniem w prawie cywilnym, gospodarczym oraz upadłościowym i restrukturyzacyjnym.

więcej porad

Choroba zawodowa

Ustawa określa w jakich ramach czasowych rozpoznana może zostać choroba zawodowa. Okazuje się, że rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu. Należy jednak spełnić warunek jakim jest wystąpienie udokumentowanych objawów  w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych. Analiza przyczyn wypadków i chorób Pracodawca ma według prawa obowiązek analizowania przyczyny wypadków przy pracy, chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska prac. Na postawie tych analiz stosować właściwe środki zapobiegawcze. Ma to na celu zapobieganie występowania tych przyczyn, a  co za tym idzie zmniejszenie liczby zachorowań.  Przyczyny występowania chorób zawodowych  Wyróżnia się dwa podstawowe czynniki wpływające na występowanie chorób zawodowych. Są to: czynnik szkodliwe dla zdrowia występujące w środowisku pracy, sposób wykonywania pracy przy wykonywaniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych realizowanych przez jednostki organizacyjne systemu oświaty, zajęć w szkole wyższej lub zajęć na studiach doktoranckich albo w czasie odbywania praktyki przewidzianej organizacją studiów lub nauki lub pracy w Ochotniczych Hufcach Pracy na innej podstawie niż umowa o pracę.   [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. ustawa z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach.[/informacja]  

Zwrot zakupionego towaru

Zwrot zakupionego towaru reguluje Kodeks cywilny.  Polskie prawo nie nakłada na sprzedawcę, w sklepie stacjonarnym, obowiązku przyjmowania zwrotu niewadliwego towaru, bez podania odpowiedniej przyczyny. Dlatego jeśli chcemy zwrócić przedmiot, który jest niewadliwy istnieje spore prawdopodobieństwo, że zwrot nie zostanie przyjęty. Od dobrej woli sprzedawcy zależy czy ten towar przyjmie. Sprzedawca może również przewidzieć w regulaminie sklepu stacjonarnego ewentualność zwrotu towaru przez kupującego. Wówczas zwrot ten powinien nastąpić w ciągu 30 dni od zakupu. Określone powinny być też warunki zwrotu, takie jak zwrot z metką, czy z paragonem. Inaczej sytuacja wygląda jeśli towar faktycznie posiada wadę. Wówczas przedmiot można zwrócić na zasadzie rękojmi. Zakupy na odległość a zwrot zakupionego towaru Jeśli kupimy towar poza lokalem przedsiębiorstwa (np. podczas pokazu organizowanego w hotelu) lub na odległość (np. w sklepie internetowym) klient ma prawo do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni i obowiązek zwrotu towaru w ciągu kolejnych 14 dni. Czym jest rękojmia? Rękojmia to podstawa, obok gwarancji,  możliwej drogi składania reklamacji przez konsumenta. Jest to tryb dochodzenia odpowiedzialności od przedsiębiorcy w związku z ujawnioną wadą fizyczną, w przypadku niezgodności z umową, lub prawną kupionego towaru konsumpcyjnego. Pamiętajmy jednak, że podmiotem odpowiedzialnym za powstałe wady jest sprzedawca, dlatego też do niego należy skierować pismo reklamacyjne. Przedsiębiorca nie może odmówić przyjęcia reklamacji, chyba że wynika to wprost z przepisów.  Czym jest wada towaru? Prawo wskazuje na dwa rodzaje wad towaru Są to wady fizyczne i prawne. Wada fizyczna to niezgodność produktu z umową. Dochodzi do niej w szczególności wtedy, gdy rzecz: nie ma właściwości, które produkt tego rodzaju powinien mieć, nie ma właściwości, o których konsument został zapewniony przez sprzedawcę lub reklamę, nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy okazji zawierania umowy, jeśli przedsiębiorca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia, została wydana kupującemu w stanie niezupełnym. Natomiast wada prawna może polegać na tym, że kupiony przez konsumenta towar: jest własnością osoby trzeciej, jest obciążony prawem osoby trzeciej, cechuje się ograniczeniami w korzystaniu lub rozporządzaniu nim w wyniku decyzji lub orzeczenia właściwego organu. Procedury reklamacyjne Przedsiębiorca może odmówić wymiany rzeczy lub jej naprawy, w sytuacji gdy żądanie takie byłoby niemożliwe do zrealizowania dla sprzedawcy, lub gdy wymagałoby nakładu nadmiernych kosztów.  Sprzedawca może zaproponować inne rozwiązanie. Sprzedawca musi wymienić towar lub usunąć wadę w rozsądnym czasie i bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta. Jeśli tego nie czyni, konsument może wyznaczyć mu czas na spełnienie żądania.   [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, art. 556- 561.[/informacja]