Rzeczy zagubione

Zgubiliśmy przedmiot. Znalazła go inna osoba. Co powinna ona w takiej sytuacji zrobić? Jak my powinniśmy się zachować? Prawo reguluje co należy w takiej sytuacji zrobić.

Ustawa o rzeczach znalezionych reguluje obowiązki i prawa znalazcy oraz przechowującego. Wyznacza jak powinno wyglądać postępowanie w sprawach odbierania zawiadomień o znalezieniu rzeczy, przyjmowania i przechowania rzeczy znalezionych oraz poszukiwania osób uprawnionych do ich odbioru. A także postępowanie z rzeczami o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej.

Obowiązki znalazcy

Znalazca ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić właściciela rzeczy o jej znalezieniu. Oraz wezwać ją do odbioru, jeśli zna osobę uprawnioną do jej odbioru oraz jej miejsce pobytu. Jeśli jednak właściciel przedmiotu nie jest znany znalazcy, powinien on niezwłocznie zawiadomić o znalezieniu rzeczy starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania znalazcy lub miejsce znalezienia rzeczy. Jeśli znaleziono rzecz w cudzym pomieszczeniu niezwłocznie zawiadomić należy osobę zajmującą pomieszczenie. Na żądanie tej osoby oddaje jej rzecz na przechowanie. Jeżeli osoba zajmująca pomieszczenie nie zna osoby uprawnionej do odbioru rzeczy lub nie zna miejsca jej pobytu, niezwłocznie zawiadamia o znalezieniu rzeczy właściwego starostę.

Pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, ekwipunek wojskowy

Jeśli znaleźliśmy pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, lub rzeczy o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej i nie znamy właściciela zguby należy je oddać, podobnie jak w powyższych przypadkach właściwemu staroście. Jeśli znalezisko ma cechy zewnętrzne lub umieszczone na niej znaki szczególne wskazują, że stanowi ona sprzęt lub ekwipunek wojskowy. Oraz w przypadku znalezienia dokumentu wojskowego, a w szczególności legitymacji, książeczki lub zaświadczenia wojskowego albo karty powołania, oddaje rzecz lub dokument niezwłocznie właściwemu staroście.

A kiedy na Policje?

W przypadku, gdy znajdziemy przedmiot, którego posiadanie wymaga pozwolenia, w szczególności broń, amunicję, materiały wybuchowe albo dowód osobisty lub paszport, niezwłocznie oddaje rzecz najbliższej jednostce organizacyjnej Policji. W wyjątkowych przypadkach, zagrożenia życia lub zdrowia powinno się zawiadomić służby o miejscu, w którym rzecz się znajduje.

Gdy znajdziemy rzecz w miejscu publicznym, lub pomieszczeniu otwartym dla publiczności albo środku transportu publicznego, oddaje rzecz zarządcy budynku, pomieszczenia albo środka transportu publicznego. Ten ma obowiązek po upływie 3 dni od dnia otrzymania rzeczy przekazać ją właściwemu staroście, chyba że w tym terminie zgłosi się osoba uprawniona do odbioru rzeczy.

Brak możliwości oddania rzeczy

W przypadku, gdy nie możemy oddać danej rzeczy lub jest to połączone z niebezpieczeństwem pogorszenia się rzeczy, trudnościami lub znacznymi kosztami. Znalazca może ograniczyć się do wskazania osobie uprawnionej do odbioru rzeczy, właściwemu staroście lub właściwemu zarządcy miejsca, w którym rzecz się znajduje.

Znaleźne

Znalazca, który uczynił zadość swoim obowiązkom opisanym powyżej może żądać znaleźnego. Znaleźne może wynosić do jednej dziesiątej wartości rzeczy, jeżeli zgłosił swoje roszczenie najpóźniej w chwili wydania rzeczy osobie uprawnionej do jej odbioru. Jeśli rzecz nie jest przechowywana przez znalazcę, znalazca może zastrzec wobec przechowującego, że będzie żądał znaleźnego. W takim przypadku przechowujący zawiadamia znalazcę o wydaniu rzeczy osobie uprawnionej do jej odbioru oraz o jej adresie zamieszkania albo siedziby, a znalazca może zgłosić żądanie znaleźnego w terminie miesiąca od dnia zawiadomienia go o wydaniu rzeczy. Przechowujący informuje o tym osobę uprawnioną do odbioru rzeczy.

Nagroda

Gdy rzecz znaleziona jest zabytkiem lub materiałem archiwalnym i stała się własnością Skarbu Państwa, znalazcy przysługuje nagroda. Jej wysokość wyznacza minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w drodze rozporządzenia.

 

Podstawa prawna: 

  • ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych (Dz.U.2019.908).
Żaneta Pilarska-Czeluśniak
Żaneta Pilarska-Czeluśniak
Dziennikarz i redaktor, od lat związana z branżą prawniczą i finansową.

więcej porad

Dodatki do wynagrodzeń

Jeśli pracujemy w porze nocnej za każdą godzinę pracy przysługuje nam dodatek w wysokości 50 proc. stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia. Warunki szkodliwe, a dodatki do wynagrodzeń Osobie wykonującej pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych przysługuje dodatek w wysokości do 25 proc. stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia za każdą godzinę faktycznie przepracowaną w tych warunkach. Wysokość dodatku, a dodatki do wynagrodzeń Dodatek do wynagrodzenia może wynosić: • za pierwszy stopień szkodliwości dla zdrowia lub uciążliwości – 10 proc. stawki, • za drugi stopień szkodliwości dla zdrowia lub uciążliwości – 12 proc. stawki, • za trzeci stopień szkodliwości dla zdrowia lub uciążliwości – 14 proc. stawki, • za czwarty stopień szkodliwości dla zdrowia lub uciążliwości – 16 proc. stawki, • za pięty stopień szkodliwości dla zdrowia lub uciążliwości – 20 proc. stawki, • 6) za pracę w warunkach niebezpiecznych – 25 proc. stawki. Dodatek do wynagrodzenia tylko za największe obciążenie W przypadku równoczesnego występowania uprawnień do więcej niż jednego dodatku z tytułu pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych, stosuje się jeden korzystniejszy dodatek. Jednak dodatek z tytułu pracy w warunkach niebezpiecznych przysługuje niezależnie od dodatku z tytułu pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych. Godziny nadliczbowe Pracownikowi za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości określonej w k.p. Kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych oraz ich zastępcy wynagradzani są za pracę poza normalnymi godzinami pracy na zasadach określonych w k.p. Jednak pracownikom za usuwanie awarii wykonywane poza ustalonymi godzinami pracy - zamiast dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych może być przyznany ryczałt, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nadliczbowych. Zasady ustalania i wypłacania ryczałtu określa się w zakładowym układzie zbiorowym pracy lub regulaminie wynagradzania. Dodatek funkcyjny Pracownikowi przysługuje dodatek funkcyjny jeżeli zatrudniony jest na stanowisku związanym z kierowaniem zespołem składającym się co najmniej z trzech osób.

Dziedziczenie

Dziedziczyć można cały spadek lub jego część. Dziedziczenie całości masy spadkowej nastąpi w sytuacji, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu bądź, gdy wszystkie osoby powołane w testamencie odrzucą spadek lub nie będą mogły być spadkobiercami.  W przypadku dziedziczenia z ustawy spadkobierca przyjmuje spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Zasady dziedziczenia ustawowego Krąg spadkobierców ustawowych i kolejność ich powoływania do dziedziczenia określają przepisy art. 931 – 940 k.c. Kto dziedziczy? W pierwszej kolejności powołane są do spadku są dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dzieci oraz małżonek dziedziczą równych częściach, przy czym część dziedziczona przez małżonka nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. W przypadku, gdy dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, jego udział przypada jego dzieciom w częściach równych. Z kolei, w sytuacji braku dzieci spadkodawcy powołani do spadku zostają jego małżonek oraz rodzice. Udział małżonki wynosi jedną drugą masy spadkowej, zaś udział każdego z rodziców wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli spadkodawca nie posiadał dzieci oraz małżonka cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, jego udział spadkowy przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych, natomiast jeśli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając dzieci, udział spadkowy, który by przypadał temu rodzeństwu, przypada jego dzieciom. Jeśli małżonek dziedziczy z rodzicami, rodzeństwem i dziećmi rodzeństwa spadkodawcy, jego udział wynosi połowę masy spadkowej, zaś w braku dzieci, rodziców i rodzeństwa spadkodawcy, cały spadek przypada małżonkowi. W braku dzieci, małżonka, rodziców, rodzeństwa i dzieci tego rodzeństwa cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy - dziedziczą oni w częściach równych. W przypadku gdy spadkodawca w chwili śmierci nie posiadał żadnych osób wymienionych powyżej cały spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa.   [informacja]Podstawa prawna: ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.[/informacja]