Regułą w procedurze prawa cywilnego jest doręczenie dokonane przez operatora pocztowego. Artykuł 131 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej k.p.c.) wprowadza zasadę oficjalności doręczeń. Oznacza to dokonywanie doręczeń z urzędu przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy - Prawo pocztowe. Przepisy dotyczące doręczenia mają charakter obligatoryjny, co oznacza, że wyłączają swobodną dyspozycję stron w zakresie sposobu doręczania pism sądowych.
Wyróżniamy dwa tryby doręczeń:
a. doręczenie właściwe;
b. doręczenie zastępcze;
Doręczenie właściwe
Doręczenie właściwe jest to doręczenie dokonane bezpośrednio do rąk adresata. Zgodnie z art. 131 § 1 sąd dokonuje doręczeń przez operatora pocztowego, osoby zatrudnione w sądzie, komornika oraz sądową służbę doręczeniową. W myśl art. 132 § 2 k.p.c. doręczenie właściwe może nastąpić także poprzez wręczenie adresatowi pisma bezpośrednio do rąk w sekretariacie sądu bądź przez sąd na rozprawie.
Zgodnie z art. 133 § 1 k.p.c. jeżeli adresatem jest osoba fizyczna, doręczenia dokonuje się jej osobiście, a w przypadku gdy nie ma ona zdolności procesowej – jej przedstawicielowi ustawowemu. Jeżeli natomiast ustanowiono pełnomocnika procesowego lub osobę upoważnioną do odbioru pism sądowych, doręczenia należy dokonać tym osobom. Należy pamiętać, że w sytuacji ustanowienia pełnomocnika doręczenie pisma procesowego do rąk adresata, a nie pełnomocnikowi, jest naruszeniem przepisów postępowania. Jeżeli adresatem jest osoba prawna oraz organizacja, która nie ma osobowości prawnej, pisma doręcza się organowi uprawnionemu do reprezentowania tych podmiotów przed sądem lub pracownikowi upoważnionego do odbioru pism.
Doręczenia dokonuje się w mieszkaniu, w miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie. Na wniosek doręczenie może być dokonane na wskazany przez adresata adres skrytki pocztowej.
Doręczenie zastępcze
Doręczenie zastępcze charakteryzuje się odbiorem pisma za pośrednictwem innej osoby niż adresat. Doręczenie zastępcze za pośrednictwem innego odbiorcy dotyczy jedynie doręczeń względem osób fizycznych. Jeżeli podmiot doręczający nie zastanie adresata w mieszkaniu, może doręczyć pismo sądowe dorosłemu domownikowi. Jeśli go nie było – administracji domu, dozorcy domu lub sołtysowi. Wyjątek stanowi sytuacja w której osoba pełnoletnia zastana w mieszkaniu adresata jest przeciwnikiem adresata w sprawie lub jeżeli nie podjęła się oddania mu pisma. W przypadku doręczania pisma do pracy adresata, doręczenia można dokonać osobie upoważnionej do odbioru pism. Wszystkie pisma z sądu doręczane są za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Zgodnie bowiem z przepisami k.p.c. odbierający pismo potwierdza odbiór oraz jego datę własnoręcznym podpisem. Zgodnie z art. 139 § 2 k.p.c. jeśli adresat odmawia przyjęcia pisma, doręczenie uważa się za dokonane. W takim przypadku doręczający zwraca pismo do sądu z adnotacją o odmowie jego przyjęcia.
Brak możliwości doręczenia
W razie braku możliwości doręczenia w sposób opisany powyżej pisma przesyłane za pośrednictwem operatora pocztowego należy złożyć w placówce pocztowej tego operatora, a doręczane w inny sposób – w urzędzie właściwej gminy, umieszczając zawiadomienie o tym w drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej ze wskazaniem gdzie i kiedy pismo pozostawiono, oraz z pouczeniem, że należy je odebrać w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, operator pocztowy zawiadomienie powinien powtórzyć. Pismo podwójnie awizowane domniemywa się za doręczone prawidłowo.
Należy pamiętać, iż strony procesu cywilnego i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadamiać sąd o każdej zmianie swego zamieszkania lub miejsca siedziby. W razie zaniedbania tego obowiązku pismo sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany.
Doręczenie elektroniczne
W elektronicznym postępowaniu upominawczym doręczeń powodowi dokonuje się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego elektroniczne postępowanie upominawcze, a pozwanemu, w przypadku gdy wniesie pismo drogą elektroniczną. W przypadku doręczenia elektronicznego pismo uznaje się za doręczone z datą wskazaną w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji, a przy braku takiego potwierdzenia doręczenie uznaje się za skuteczne z upływem 14 dni od daty umieszczenia pisma w systemie teleinformatycznym.
Szczególny obowiązek obejmuje profesjonalnych pełnomocników, tj. adwokatów, radców prawnych, rzeczników patentowych oraz radców Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Wyżej wskazani w trakcie trwania sprawy mają obowiązek doręczania sobie nawzajem bezpośrednio odpisów pism procesowych wraz z załącznikami. Pisma, do których nie dołączono dowodu doręczenia pisma pełnomocnikowi przeciwnika procesowego z urzędu podlegają zwrotowi bez wzywania do usunięcia braku. Wyjątek stanowi wniesienie pozwu wzajemnego, apelacji, skargi kasacyjnej, zażalenia, sprzeciwu od wyroku zaocznego, sprzeciwu od nakazu zapłaty, zarzutów od nakazu zapłaty, wniosku o zabezpieczenie powództwa, skargi o wznowienie postępowania, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia i skargi na orzeczenia referendarza sądowego, które należy złożyć w sądzie z odpisami dla strony przeciwnej.
Podstawa prawna:
• ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego.
• ustawa z dnia 23 listopada 2012 roku – Prawo pocztowe.
więcej porad
Składniki majątku firmy
Składniki majątku przedsiębiorcy (firmy) możemy wstępnie podzielić na:
przekraczające kwotę 3 500 zł;
o wartości nieprzekraczającej 3 500 zł nie niższej niż 1 500 zł;
wartości nieprzekraczającej 1 500 zł
Składniki majątku firmy a środki trwałe
Składniki majątku o wartości przekraczającej 3 500 zł przy przewidywanym okresie ich używania przekraczającym rok podatnik musi zaliczyć do środków trwałych.
Rzeczy o wartości nieprzekraczającej 3 500 zł nie niższej niż 1 500 zł jeżeli spełniają kryteria środka trwałego, mogą zostać zaliczone do środków trwałych, jednakże wola podatnika jest inna, należy je włączyć do ewidencji wyposażenia firmy.
Składniki majątku, których wartość nie przekracza kwoty 1 500 zł nie podlegają wykazaniu w ewidencji środków trwałych ani wyposażenia.
Amortyzacja składników majątku firmy
Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają składniki majątku stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania. Dodatkowe kryterium stanowi przewidywany okres ich używania na potrzeby prowadzenia firmy, który musi być dłuższy niż rok.
Co do zasady środki trwałe podlegają amortyzacji jeżeli ich wartość przekracza 3 500 zł. Przy czym jeżeli wartość ta jest równa lub niższa niż 3500 zł, podatnicy mogą dokonywać takich odpisów amortyzacyjnych metodą liniową bądź jednorazowo. W myśl art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy mogą również nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, których wartość nie przekracza 3500 zł, wtedy wydatki poniesione na ich nabycie będą stanowić koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.
Kolejno, ewidencja wyposażenia obejmuje składniki majątku, którego wartość początkowa przekracza 1500 zł i jest mniejsza bądź równa 3500 zł. Do ewidencji wyposażenia zaliczamy jedynie te składniki majątku których nie włączyliśmy do środków trwałych.
Natomiast składniki majątku, których wartość nie przekracza kwoty 1500 zł nie podlegają wykazaniu w ewidencji środków trwałych ani w ewidencji wyposażenia.
Składnik włączony do majątku jest droższy niż 3500
Reasumując, jeżeli składnik włączony do majątku jest droższy niż 3500 zł musimy wliczyć go do środków trwałych. Następnie, składnik majątku, którego wartość mieści się w przedziale od 1500 zł do 3500 zł, może zostać zaliczony do środków trwałych, lecz także może zostać włączony do ewidencji wyposażenie. Rzeczy ruchome warte mniej niż 1500 zł nie muszą być ujmowane ani w ewidencji środków trwałych ani w ewidencji wyposażenia. Przy czym wydatki poniesione na nabycie wyposażenia mogą stanowić koszt uzyskania przychodów w momencie ich oddania do używania.
[informacja]Podstawa prawna:
ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.[/informacja]
Delegacje służbowe
Opisane w wyżej wskazanym rozporządzeniu zasady rozliczania podróży służbowych znajdują zastosowanie do pracodawców sfery budżetowej, jak i pracodawców prywatnych, o ile nie ustalili oni innych zasad odbywania podróży służbowych.
Na wydatki wyjazdu służbowego możemy zaliczyć takie koszty jak: koszt przejazdów; koszt dojazdów środkami komunikacji miejscowej; koszt noclegów; koszt innych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb oraz diety.
Koszt przejazdu
Pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości potwierdzonej biletami lub fakturami. Pracodawca jest obowiązany pokryć (lub zwrócić pracownikowi) prócz ceny biletu środka transportu także różnie inne opłaty związane z podróżą, m.in. miejscówki, parkometry, opłaty autostradowe itp.
Zgodę na podróż służbową pracownika przy użyciu samochodu
Pracodawca może również wyrazić zgodę na podróż służbową pracownika przy użyciu samochodu osobowego, motocyklu lub motoroweru niebędącego własnością pracodawcy.
Pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu w wysokości określonej w Rozporządzeniu Ministra Transportu z dnia 23 października 2007 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy
Stawki te wynoszą:
dla samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika do 900 cm3 - 0,5214 zł;
dla samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 – od 0,5214 zł do 0,8358 zł;
dla motocykla - 0,2302 zł;
dla motoroweru - 0,1382 zł.
Koszt dojazdów środkami komunikacji miejscowej
Pracownik oddelegowany środkiem komunikacji publicznej ma prawo w obrębie w miejscowości, w której się znajduje, do wykorzystywania środków komunikacji miejscowej. Pracownik może brać dokumenty księgowe bezpośrednio na pracodawcę, tj. bilety miejskie bądź miejscowe albo też rozliczać się w ramach ryczałtu, czyli 20% diety (20% x 30 zł = 6 zł) za każdą dobę pobytu w delegacji. Jeżeli pracodawca porusza się pojazdem firmowym, prywatnym lub gdy pracownik nie ponosi w ogóle kosztów dojazdu ryczałt nie przysługuje również w przypadku.
Koszt noclegów
Zwrot kosztów noclegu w obiekcie świadczącym usługi hotelarskie przysługuje pracownikowi w wysokości rzeczywiście opłaconej, potwierdzonej rachunkiem, np. paragonem lub fakturą VAT.
Ustawa stawia jednak limit owego kosztu, który kształtuje się na poziomie dwudziestokrotność stawki diety (20 x 30zł = 600zł). Pracodawca może także wyrazić zgodę na zwrot kosztów noclegu stwierdzonych rachunkiem w wysokości przekraczającej wspomniany limit.
Zwrot zryczałtowanej kwoty
W przypadku nieposiadania przez pracownika rachunku kosztów noclegu przysługuje mu zwrot zryczałtowanej kwoty w wysokości 150% diety (1,5x 30 zł = 45 zł). Przy tym ryczałt za nocleg przysługuje tylko wtedy, gdy podróż służbowa trwała pomiędzy godzinami 21 i 7 przez co najmniej 6 godzin.
Zwrot kosztów noclegu lub ryczałt za nocleg nie przysługują za czas w trakcie przejazdu oraz w przypadku gdy pracodawca uzna, że pracownik ma możliwość codziennego powrotu do swojego miejsca zamieszkania.
Dieta
Zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku w zw. z art. 82 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wskazuje, że dieta przysługująca w czasie podróży wynosi 30,00 zł za dobę podróży.
[pomoc]Wysokość diet obliczamy zgodnie z realnym czasem przebywania w podróży służbowej, tj.: jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi:
mniej niż 8 godzin - dieta nie przysługuje;
od 8 do 12 godzin - przysługuje 50% diety (15 zł);
ponad 12 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysokości (30 zł).[/pomoc]
[pomoc]Jeżeli natomiast podróż służbowa trwa dłużej niż dobę, za każdą dobę przysługuje dieta w pełnej wysokości, zaś za niepełną, ale już rozpoczętą:
do 8 godzin - przysługuje 50% diety (15 zł);
ponad 8 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysokości (30 zł).[/pomoc]
[pomoc]Powyżej wskazane kwoty zostają zmniejszone w przypadku zapewnienia przez pracodawcę bezpłatnego wyżywienia. Przyjmuje się, że każdy posiłek stanowi odpowiednio:
śniadanie - 25% diety (7,5 zł);
obiad - 50% diety (15 zł);
kolacja - 25% diety (7,5 zł).[/pomoc]
Od powyższego istnieją wyjątki, mianowicie dieta nie przysługuje jeżeli pracownik został delegowany do miejscowości swojego pobytu stałego lub czasowego, także w przypadku gdy pracownikowi zapewniono bezpłatne całodzienne wyżywienie, w dniu wolnym od pracy, w którym pracownik, przebywając w delegacji ponad 10 dni, powraca do miejscowości pobytu stałego lub czasowego środkiem transportu określonym przez pracodawcę.
Rozliczenie delegacji
Dla celów podatkowych wyjazd w podróż służbową powinien rozpoczynać się formalnym poleceniem wyjazdu, zawartym na specjalnym dokumencie. Dokument powinien zawierać takie elementy jak:
termin wyjazdu z określeniem daty i godziny;
miejscowość, do której pracownik został oddelegowany;
cel podróży służbowej;
czas delegacji;
środek transportu, jakim pracownik uda się w podróż służbową;
Do formularza delegacji pracownik powinien załączyć wszelkie rachunki potwierdzające wydatki poniesione przez pracownika podczas podróży bądź/oraz zaznaczyć należne diety, oraz kwoty objęte ryczałtami.
Jeżeli uzyskanie stosownych rachunków nie było możliwe, pracownik jest zobowiązany złożyć pisemne oświadczenie o dokonanym wydatku i przyczynach braku jego udokumentowania. Termin rozliczenia delegacji następuje w terminie 14 dni od dnia zakończenia podróży.
Na wniosek pracownika pracodawca może przed wyjazdem w podróż służbową przyznać pracownikowi zaliczkę na niezbędne koszty podróży.
[informacja]Podstawa prawna:
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 23 października 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy.
ustawa z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.[/informacja]
Podobne wzory pism:
Wyjazd służbowy wzór polecenia
