Dyskryminacja w pracy

Ustawa - Kodeks pracy określa zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Poniżej opisujemy na jakich zasadach powinno się opierać równe traktowanie w pracy i czym ono faktycznie jest. Czym jest dyskryminacja w pracy?

W zakładzie pracy wszyscy pracownicy powinni być traktowani na równi, uwzględniając  zarówno sposób nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Nie może mieć miejsce nierówne traktowanie ze względu na:

  • płeć,
  • wiek,
  • niepełnosprawność,
  • rasę,
  • religię,
  • narodowość,
  • przekonania polityczne,
  • przynależność związkową,
  • pochodzenie etniczne,
  • wyznanie,
  • orientację seksualną,
  • zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony,
  • zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Na czym polega dyskryminacja w pracy

Dyskryminowanie bezpośrednie ma miejsce, gdy pracownik jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy.

Dyskryminowanie pośrednie ma miejsce, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania ma miejsce niekorzystna dla danego pracownika sytuacja. Dyskryminacją można też nazwać  sytuację, w których jedna osoba jest zachęcana do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu lub nakazaniu jej naruszenia tej zasady. Ma miejsce zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery – tutaj już mamy miejsce  z molestowaniem.

Dyskryminacja w pracy ze względu na płeć

Ustawa opisuje również zagadnienie dyskryminowania ze względu na płeć. Jest nią każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika. Zachowanie takie ma na celu naruszenie godności pracownika, stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery. Mogą to być zachowania fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy. W takich przypadkach podporządkowanie się przez pracownika molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu, a także podjęcie przez niego działań przeciwstawiających się molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika.

Konsekwencje dla pracodawcy

Pamiętajmy, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Ponadto skorzystanie przez pracownika z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie może być podstawą niekorzystnego traktowania pracownika, a także nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika, zwłaszcza nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia.

 

Podstawa prawna: 

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Żaneta Pilarska-Czeluśniak
Żaneta Pilarska-Czeluśniak
Dziennikarz i redaktor, od lat związana z branżą prawniczą i finansową.

więcej porad

Dziedziczenie

Dziedziczyć można cały spadek lub jego część. Dziedziczenie całości masy spadkowej nastąpi w sytuacji, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu bądź, gdy wszystkie osoby powołane w testamencie odrzucą spadek lub nie będą mogły być spadkobiercami.  W przypadku dziedziczenia z ustawy spadkobierca przyjmuje spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Zasady dziedziczenia ustawowego Krąg spadkobierców ustawowych i kolejność ich powoływania do dziedziczenia określają przepisy art. 931 – 940 k.c. Kto dziedziczy? W pierwszej kolejności powołane są do spadku są dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dzieci oraz małżonek dziedziczą równych częściach, przy czym część dziedziczona przez małżonka nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. W przypadku, gdy dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, jego udział przypada jego dzieciom w częściach równych. Z kolei, w sytuacji braku dzieci spadkodawcy powołani do spadku zostają jego małżonek oraz rodzice. Udział małżonki wynosi jedną drugą masy spadkowej, zaś udział każdego z rodziców wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli spadkodawca nie posiadał dzieci oraz małżonka cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, jego udział spadkowy przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych, natomiast jeśli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając dzieci, udział spadkowy, który by przypadał temu rodzeństwu, przypada jego dzieciom. Jeśli małżonek dziedziczy z rodzicami, rodzeństwem i dziećmi rodzeństwa spadkodawcy, jego udział wynosi połowę masy spadkowej, zaś w braku dzieci, rodziców i rodzeństwa spadkodawcy, cały spadek przypada małżonkowi. W braku dzieci, małżonka, rodziców, rodzeństwa i dzieci tego rodzeństwa cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy - dziedziczą oni w częściach równych. W przypadku gdy spadkodawca w chwili śmierci nie posiadał żadnych osób wymienionych powyżej cały spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa.   [informacja]Podstawa prawna: ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.[/informacja]

Jak założyć fundację?

Ustawa o fundacjach stanowi, że fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami. Jak założyć fundację? Fundację może założyć osoba fizyczna, bez względu na obywatelstwo i miejsce zamieszkania. Mogą to być również osoby prawne mające siedzibę w Polsce lub za granicą. Przy czym fundacja, która ma prowadzić działalność na terenie jednego województwa, powinna mieć siedzibę na terenie województwa objętego działalnością tej fundacji. Warto przy tym zaznaczyć, że siedziba fundacji znajdować się powinna na terytorium  Polski. Formalności Pierwszym krokiem, który należy poczynić zakładając fundację, jest złożenie oświadczenia woli o ustanowieniu fundacji w formie aktu notarialnego. Jeżeli ustanowienie fundacji następuje w testamencie nie wymaga się zachowania takiej formy. Dokument taki powinien zawierać wskazany cel fundacji, jak również składniki majątkowe (pieniądze, papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i nieruchomości) przeznaczone na jego realizację. Statut Działalność fundacji określona zostaje w statucie. W takim dokumencie należy zawrzeć takie informacje jak: nazwa, siedziba, majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania, obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Ponadto w statucie powinny się znajdować wszelkie inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej. Dodajmy też, że wszelka działalność nieprzewidziana w statucie wymaga wprowadzenia zmiany do statutu. Fundacja, a działalność gospodarcza Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Jeżeli taka działalność jest prowadzona wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż tysiąc złotych. Wpis do KRS Fundacja podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, po czym  uzyskuje ona osobowość prawną. Sąd dokonuje wpisu do KRS  po stwierdzeniu, że czynności prawne stanowiące podstawę wpisu zostały podjęte przez uprawnioną osobę lub organ i są ważne. Postanowienie o wpisaniu fundacji do Krajowego Rejestru Sądowego sąd wydaje ponadto po stwierdzeniu, że cel i statut fundacji są zgodne z przepisami prawa. Zarząd fundacji i nadzór nad nią Zarząd fundacji kieruje jej działalnością oraz reprezentuje fundację na zewnątrz. Natomiast o  zgodności działania fundacji z przepisami prawa orzeka sąd w postępowaniu nieprocesowym na wniosek właściwego ministra lub starosty. Obowiązkiem fundacji jest coroczne złożenie właściwemu ministrowi sprawozdanie ze swojej działalności (nie muszą tego robić fundacje posiadające status organizacji pożytku publicznego, które zamieściły na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego sprawozdanie merytoryczne z działalności oraz sprawozdanie finansowe).   [informacja]Podstawa prawna:  ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach.[/informacja]