EKUZ – Ubezpieczenie za granicą

Decyzja nr S1 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego reguluje zasady udzielania EKUZ. Warto przyjrzeć się temu dokumentowi, aby wiedzieć czy warto taką kartę posiadać.

Komisja Administracyjna Ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego, uwzględniając rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego na posiedzeniu w Barcelonie, 15-16 marca 2002 r., postanowiła, „że europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ) zastąpi obecne papierowe formularze niezbędne do uzyskania opieki zdrowotnej w innym państwie członkowskim. Komisja przedstawi w tym celu wniosek przed wiosennym posiedzeniem Rady Europejskiej w 2003 r. Karta taka uprości procedury, lecz nie zmieni istniejących praw i obowiązków„.

Ujednolicenie

Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego jest wydawana w takim formacie, aby zawierała dane łatwe do odczytania gołym okiem. Ponadto informacje te mogą być umieszczone na nośniku elektronicznym. Karta powinna odpowiadać jednolitemu wzorowi, który został określony przez Komisję Administracyjną. Ma to ułatwić dostęp do opieki zdrowotnej, a ponadto pomóc w zapobieganiu nieprzepisowemu, stanowiącemu nadużycie lub oszukańczemu wykorzystywaniu karty.

Okres ważności

Każde państwo członkowskie ustala okres ważności wydawanych przez siebie europejskich kart ubezpieczenia zdrowotnego. W Polsce jest to:

  • od 42 dni dla nieubezpieczonych kobiet posiadających obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP w okresie połogu, oraz nieubezpieczonych kobiet posiadających status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy oraz miejsce zamieszkania na terytorium RP w okresie połogu,
  • 90 dni dla osób, które spełniają kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i otrzymały decyzję np. wójta, burmistrza,
  • do 2 miesięcy dla osób bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie Pracy, oraz niewymienione wcześniej osoby ubezpieczone,
  • do 6 miesięcy osoby nieubezpieczone uprawnione na podstawie przepisów krajowych, nieubezpieczone osoby, które nie ukończyły 18 roku życia i posiadają polskie obywatelstwo; nieubezpieczone osoby, które nie ukończyły 18 roku życia, posiadają miejsce zamieszkania na terytorium RP, które uzyskały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy; nieubezpieczone kobiety posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP w okresie ciąży i porodu;  nieubezpieczone kobiety posiadające status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy oraz miejsce zamieszkania na terytorium RP w okresie ciąży i porodu,
  • do 12 miesięcy – osoby ubezpieczone, tj.: osoby „zatrudnione”, osoby prowadzące pozarolniczą i rolniczą działalność gospodarczą; osoby pobierające rentę; studenci zgłoszeni do  ubezpieczenia zdrowotnego przez uczelnię; członkowie rodzin (w przypadku osób > 18 r.ż. – po przedstawieniu dokumentu potwierdzającego fakt kontynuacji kształcenia),
  • do 5 lat – osoby pobierające świadczenia emerytalne.

Kiedy korzystać?

Z EKUZ należy korzystać we wszystkich przypadkach pobytu czasowego, podczas którego ubezpieczony wymaga opieki zdrowotnej, niezależnie od celu pobytu, który może mieć związek z turystyką, działalnością zawodową czy nauką. Z karty nie można jednak korzystać, gdy jedynym celem podróży są cele zdrowotne.

EKUZ jest osobistą kartą wystawioną na nazwisko jej posiadacza. Koszty leczenia zwracane są przez instytucję właściwą zgodnie z obowiązującymi przepisami. W przypadku, gdy niemożliwe jest wydanie EKUZ instytucja właściwa wydaje certyfikat tymczasowo zastępujący europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego, o ograniczonym okresie ważności.

Jakie dane powinna posiadać karta?

Karta powinna posiadać:

  • nazwisko i imię posiadacza karty,
  • osobisty numer identyfikacyjny posiadacza karty albo, w razie jego braku, numer ubezpieczonego, od którego pochodzą prawa posiadacza karty,
  • datę urodzenia posiadacza karty,
  • datę ważności karty,
  • kod ISO państwa członkowskiego wydającego kartę,
  • numer identyfikacyjny i akronim instytucji właściwej,
  • numer logiczny karty.

 

Podstawa prawna:

  • U.UE.C.2010.106.23 z dnia 2010.04.24
  • U. L 166 z 30.4.2004, s. 1.
  • U. L 284 z 30.10.2009, s. 1.

 

Żaneta Pilarska-Czeluśniak
Żaneta Pilarska-Czeluśniak
Dziennikarz i redaktor, od lat związana z branżą prawniczą i finansową.

więcej porad

Praca w godzinach nadliczbowych

W godzinach nadliczbowych możemy pracować w ograniczonych, dwóch przypadkach. W przypadku konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, szczególnych potrzeb pracodawcy. Oczywiście druga z pobudek jest częściej wykorzystywana, niż ta pierwsza. Pamiętajmy, że maksymalnie w roku możemy przepracować 150 nadgodzin. Trudne warunki pracy W nadgodzinach nie mogą pracować pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia. Odpracowanie Za nadgodziny nie możemy uznać godzin odpracowania zwolnienia od pracy, udzielonego pracownikowi, na jego pisemny wniosek, w celu załatwienia spraw osobistych Nadgodziny a niepełny wymiar czasu pracy W umowie o pracę osoby zatrudnionej w niepełnym wymiarze czasu pracy ustalona powinna być dopuszczalna liczba godzin. Pracownik taki za przepracowane godziny ponadliczbowe otrzymać powinien odpowiednie wynagrodzenie. Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych Za prace w nadgodzinach powinniśmy zostać odpowiednio wynagrodzeni. Przysługuje dodatek w wysokości: 1) 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających: a) w nocy, b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy; 2) 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1. Czas wolny za pracę w godzinach nadliczbowych Możemy również wnioskować o czas wolny od pracy  tym samym wymiarze.   [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.[/informacja]  

Przysposobienie dziecka – na czym polega?

Przysposobienie dziecka - warunki: Przysposabiający muszą posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. Kwalifikacje osobiste przysposabiającego utrwalają w przekonaniu, że będzie on należycie wywiązywał się z obowiązków przysposabiającego. Przysposabiający otrzymał pozytywną opinię kwalifikacyjną oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny, obowiązek ten nie dotyczy osoby spokrewnionej, spowinowaconej z dzieckiem oraz sprawującej nad nim rodzinną pieczę zastępczą. W przypadku jeżeli małoletni ukończył lat 13 konieczne jest uzyskanie zgody małoletniego. W wyjątkowych sytuacjach sąd opiekuńczy może orzec przysposobienie bez przyjmowania zgody przysposabianego - np. gdy małoletni nie jest zdolny do wyrażenia swojej woli. Jeżeli znani są rodzice biologiczni dziecka które ma być przysposobione to konieczna jest również ich zgoda, wyrażona przed orzeczeniem przysposobienia. Zgoda ta nie jest konieczna, jeżeli zostali oni pozbawieni władzy rodzicielskiej bądź porozumienie z nimi napotyka trudne  do przezwyciężenia przeszkody. Sąd opiekuńczy również może ze względu na wyjątkowe okoliczności orzec przysposobienie mimo braku zgody rodziców, których zdolność do czynności prawnych jest ograniczona, jeżeli ich odmowa na przysposobienie jest oczywiście sprzeczna z dobrem dziecka. Jeżeli dziecko ma ustanowionego opiekuna to do przysposobienia konieczna jest także jego zgoda, gdyż działa on jako przedstawiciel ustawowy dziecka. Przysposobienie może być dokonane przez obojga małżonków (przysposobienie wspólne) lub tylko przez jednego z nich. W drugim przypadku, konieczne jest uzyskanie zgody współmałżonka. Między przysposabiającym, a przysposabianym musi istnieć odpowiednia różnica wieku. Prawodawca nie wskazał dokładnej różnicy wieku, jednakże z praktyki sądów i ośrodków adopcyjnych wynika, iż różnica ta powinna mieć przynajmniej ok. 16 lat. Przysposobienie dziecka przez swoją rodzinę Dziecko może być przysposobione także przez swoją rodzinę. Możliwe jest przysposobienie krewnego w linii bocznej w pierwszym stopniu, tj. siostry lub brata. Dotyczy to także rodzeństwa przyrodniego, czyli pochodzącego od innej matki lub innego ojca. Możliwe jest także przysposobienie dziecka spokrewnionego lub spowinowaconego. Przysposobienie dziecka przez sąd Ustawodawca dopuszcza również rozwiązanie stosunku przysposobienia przez sąd. Z ważnych powodów zarówno dziecko, jak i przysposabiający mogą wysunąć takie żądanie. Rozwiązanie przysposobienia nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro małoletniego dziecka. Orzekając rozwiązanie przysposobienia sąd opiekuńczy może orzec obowiązki alimentacyjne wobec przysposabiającego, jeżeli wymagają tego zasady życia społecznego. Postanowienia w przedmiocie przysposobienia orzekają w trybie postępowania nieprocesowego sądy opiekuńcze, którymi są wydziały rodzinne i nieletnich w sądach rodzinnych. Uprawnionymi do wszczęcia procedury adopcyjnej są wyłącznie przysposabiający. Właściwym miejscowo jest sąd opiekuńczy znajdujący się w obszarze zamieszkania osoby przysposabiającej lub mającej być przysposobioną. [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy.[/informacja]