Kara łączna – rodzaje kar

Kara łączna została unormowana Rozdziale IX  Kodeksu Karnego. Łączenie kar znajduje zastosowanie dla sprawcy, który popełnił dwa lub więcej przestępstw, jeżeli za przestępstwa te wymierzono kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu.
Kara łączna

Kara łączna w polce ma system mieszany. Kodeks karny przewiduje zasadę absorpcji polegającą na pochłanianiu przez karę najsurowszą innych lżejszych kar; orz zasadę kumulacji, która polega na sumowaniu kar za poszczególne przestępstwa.

Ustawodawca za cel kary łącznej uznał przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Kary oraz środki karne podlegające łączeniu:

  • kary tego samego rodzaju podlegające stopniowaniu, tj. kara grzywny, kara ograniczenia wolności i kara pozbawienia wolności;
  • kara ograniczenia wolności i kara pozbawienia wolności;
  • kara 25 lat pozbawienia wolności z innymi karami;
  • kara dożywotniego pozbawienia wolności z innymi karami;
  • terminowe środki karne tego samego rodzaju.

Nie podlegają natomiast łączeniu kary zastępcze orzeczone w miejsce pierwotnie orzeczonych kar zasadniczych – np. zastępcza kara pozbawienia wolności orzeczona w miejsce grzywny.

Zasada łącznia kar

Przyjęta przez ustawodawcę nowela z dnia 20 lutego 2015 roku oraz II nowela z dnia 11 marca 2016 roku rozwija rozwiązanie prawa karnego materialnego z lat poprzednich odnoszące się do przypadków popełnienia przez tego samego sprawcę wielu przestępstw pozostających w realnym zbiegu, w celu zastępowania jednostkowych kar wymierzonych za zbiegające się przestępstwa jedną karą orzekaną na podstawie wszystkich orzeczonych kar jednostkowych. Obecny przepis artykułu 85 k.k. dodatkowo daje możliwość łączenia za sobą wcześniej orzeczonych kar łącznych.

Od powyżej opisanej instytucji kary łącznej istnieją dwa wyjątki:

  • 85 § 3 k.k., który stanowi, iż „podstawą orzeczenia jednej kary łącznej nie może być kara wymierzona za przestępstwo popełnione po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania innej kary podlegającej łączeniu z karą wykonywaną w chwili popełnienia przestępstwa, lub karą łączną, w skład której wchodzi kara, która była wykonywana w chwili popełnienia czynu”. Co oznacza, że do kary łącznej nie możemy wliczyć kary popełnionej podczas wykonywania reszty kar .
  • nie podlega łączeniu kara orzeczona przez inne państwo Unii Europejskiej.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks Karny.

Koniecznie sprawdź:

Przemysław Grzegorczyk
Przemysław Grzegorczyk
Adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym, karnym i karnoskarbowym.

więcej porad

Umowa depozytu – wzór z omówieniem

Umowa depozytu, zwana również umową przechowania, polega na tym, że jedna strona zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie przez drugą stronę. Stronami w umowie depozytu jest depozytariusz oraz deponent. Jeżeli wynagrodzenie nie zostało określone w umowie lub taryfie, depozytariuszowi należy się wynagrodzenie przyjęte w danych stosunkach. Strony mogą również ustalić w umowie, że depozyt będzie przechowywany nieodpłatnie. [reklama-ads] Zasady przechowywania depozytu Depozytariusz powinien przechowywać rzecz w taki sposób, do jakiego się zobowiązał. W przypadku braku unormowania tego aspektu w umowie - w taki sposób, jaki wynika z właściwości przechowywanej rzeczy i z okoliczności. Co więcej, depozytariusz jest uprawniony, a nawet zobowiązany, zmienić określone w umowie miejsce i sposób przechowania rzeczy, jeżeli okaże się to konieczne dla jej ochrony przed utratą lub uszkodzeniem. Jeżeli uprzednie uzyskanie zgody składającego jest możliwe, depozytariusz powinien ją uzyskać przed dokonaniem zmiany. Depozytariuszowi w trakcie trwania umowy nie wolno używać depozytu bez zgody deponenta. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy jest to konieczne do zachowania depozytu w stanie niepogorszonym. Dodatkowo nie może on oddać rzeczy na przechowanie innej osobie, chyba że zmuszą go do tego okoliczności. W  takim wypadku obowiązany jest zawiadomić niezwłocznie deponenta, gdzie i u kogo rzecz została złożona, i w razie zawiadomienia odpowiedzialny jest tylko za brak należytej staranności w wyborze zastępcy. Zastępca odpowiedzialny jest także względem deponenta. Jeżeli depozytariusz ponosi odpowiedzialność za czynności swego zastępcy jak za swoje własne czynności, ich odpowiedzialność jest solidarna. [reklama-ads] Jeżeli depozytariusz, bez zgody deponenta i bez koniecznej potrzeby, używa depozytu albo zmienia miejsce lub sposób jego przechowywania, albo jeżeli oddaje go na przechowanie innej osobie, jest on odpowiedzialny także za przypadkową utratę lub uszkodzenie rzeczy, które by w przeciwnym razie nie nastąpiło. Deponent powinien zwrócić depozytariuszowi wydatki, które ten poniósł w celu należytego przechowania rzeczy, wraz z odsetkami ustawowymi oraz zwolnić przechowawcę od zobowiązań zaciągniętych przez niego w powyższym celu w imieniu własnym. [uwaga]Czytaj też: Umowa zlecenia wzór[/uwaga] Zwrot i odebranie depozytu Deponent ma prawo w każdym czasie żądać zwrotu rzeczy oddanej na przechowanie. Natomiast depozytariusz może żądać odebrania rzeczy przed upływem terminu oznaczonego w umowie, jeżeli wskutek okoliczności, których nie mógł przewidzieć, nie może bez własnego uszczerbku lub bez zagrożenia rzeczy przechowywać jej w taki sposób, do jakiego jest zobowiązany. Jeżeli czas przechowania nie był oznaczony albo jeżeli rzecz była przyjęta na przechowanie bez wynagrodzenia, przechowawca może żądać odebrania rzeczy w każdym czasie, byleby jej zwrot nie nastąpił w chwili nieodpowiedniej dla składającego. [rada]Depozyt powinien być zwrócony w miejscu, gdzie miała być przechowywana.[/rada] [reklama-ads] [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.2017.0.459).[/informacja] Polecane wzory pism: Umowa przechowania – wzór Umowa składu – wzór Umowa leasingu – wzór Umowa użyczenia – wzór Umowa sprzedaży na próbę – wzór Umowa komisu – wzór

Rękojmia przy zakupie używanego auta

Przy zakupie nowego auta, możemy liczyć na gwarancję, która swoim zakresem przewyższa instytucję rękojmi. Niejednokrotnie jednak kupując pojazd używany w dobrym komisie, możemy liczyć na kilku lub kilkunastomiesięczną gwarancję. [reklama-ads] Nie jest to jednak jeszcze standardem. Gwarancja nie jest instytucją nakładaną na sprzedawcę przez przepisy prawa-jest ona ustanawiania dobrowolnie. Z kolei rękojmia jest ustawową odpowiedzialnością sprzedającego za wady rzeczy, którą sprzedaje. Nawet nabywca wiekowego pojazdu, nie jest pozbawiony ochrony prawnej. Rękojmia przy zakupie używanego auta daje właścicielowi prawo do egzekwowania od sprzedającego rekompensaty, w przypadku gdyby zakupiony pojazd okazał się niesprawny. Rękojmia przy zakupie używanego auta a odpowiedzialność za wady rzeczy sprzedanej Zgodnie z art. 556 Kodeksu cywilnego (dalej KC), sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana posiada wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Szczegółowe zasady dotyczące rękojmi regulują przepisy art. 556[1], 556[2] oraz 556[3] KC. Stosownie do art. 556[1] KC, wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową, jeżeli: rzecz nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia; nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór; nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego przeznaczenia; została kupującemu wydana w stanie niezupełnym. Sprzedawca będzie również ponosić odpowiedzialność za wadę prawną rzeczy w przypadku, gdy rzecz sprzedana będzie stanowić własność osoby trzeciej, lub gdy będzie obciążona prawem takiej osoby. Dodatkowo, o odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu wady prawnej rzeczy możemy mówić w przypadku gdy ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu (art. 556[3] KC). [reklama-ads] [paragraf]"Pokrzywdzony nabywca może dochodzić przysługujących mu roszczeń wobec zbywcy nie tylko z tytułu rękojmi za wady rzeczy (art. 556 KC). Oprócz rękojmi i gwarancji (która jest udzielana co do zasady przez producenta), w przypadku wad rzeczy sprzedanej, możliwe jest dochodzenie roszczeń przeciwko sprzedawcy na zasadach ogólnych, tj. według reguł art. 471 i następnych KC i to zarówno obok jednoczesnego korzystania z instytucji szczególnych (art. 566 § 1 KC), jak i bez korzystania z tych instytucji. Różnice w regułach odpowiedzialności i trybie dochodzenia roszczeń na podstawie rękojmi i na zasadach ogólnych są istotne i jest rzeczą strony uprawnionej rozważenie określonych zalet i wad każdego ze wskazanych reżimów odpowiedzialności. Korzystanie przez kupującego z wybranej podstawy odpowiedzialności sprzedającego wymaga spełnienia przesłanek przewidzianych tylko w ramach tej podstawy i nie obejmuje przesłanek przewidzianych w ramach innej podstawy". Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2004 r., sygn. IV CK 601/03. [/paragraf] Niezależnie zatem od udzielonej (lub nie) gwarancji producenta, nabywcy będzie przysługiwało wobec zbywającego roszczenie z tytułu rękojmi za ujawnione wady fizyczne oraz prawne auta. W przypadku upływu terminu do zgłoszenia roszczenia w oparciu o przepisy dotyczące rękojmi (o czym poniżej), nabywcy będzie przysługiwało roszczenie oparte na zasadach ogólnych. Uprawnienia przysługujące kupującemu W przypadku, gdy używany samochód ma wadę fizyczną, kupujący może żądać wymiany pojazdu na wolny od wad, usunięcia wady (naprawy), obniżenia ceny bądź odstąpienia od umowy. Nie ma przy tym znaczenia, czy sprzedaż została dokonana w ramach obrotu powszechnego, konsumenckiego, czy dwustronnie profesjonalnego. Rękojmia przy zakupie używanego auta ma na celu doprowadzenie do zadośćuczynienia roszczenia o naprawę bądź zwrot świadczenia nabywcy (w praktyce nie spotkamy się z sytuacją wymiany sprzedanego, używanego auta na inne, pozbawione wady fizycznej), lub przywrócenie stanu zgodnego z prawem (w przypadku wady prawnej). [reklama-ads] Zasadniczą zaletą przepisów o rękojmi z punktu widzenia kupującego jest model odpowiedzialności sprzedawcy, który przyjmuje tu charakter odpowiedzialności absolutnej, gdzie przesłanką jest już samo stwierdzenie wadliwości przedmiotu sprzedaży. Nabywca nie musi – jak w przypadku roszczenia opartego na reżimie art. 471 i n. KC – wykazywać szkody, jaką poniósł, winy sprzedawcy, czy związku przyczynowego dla ujawnionej wady. Dodatkowo, obojętne jest również to, czy sprzedawca o wadzie wiedział, lub czy mógł się o wadzie dowiedzieć oraz, czy wadę spowodował (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 27 marca 2013 r., sygn. VI ACa 1269/12). W takim przypadku samo stwierdzenie ujawnienia się wady, powodującej zmniejszenie wartości lub użyteczności samochodu aktualizuje roszczenie nabywcy z tytułu rękojmi. [uwaga]Czytaj też: Zwrot zakupionego towaru[/uwaga] Zwolnienie sprzedawcy od odpowiedzialności wobec ujawnienia wady Norma art. 557 § 1 KC przewiduje ogólną zasadę, zgodnie z którą sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy. Ciężar dowodowy w takim przypadku spada na zbywcę auta. Co więcej, na podstawie art. 557 § 2 zd. 1 KC, gdy przedmiotem sprzedaży są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku albo rzeczy mające powstać w przyszłości, stan wiedzy kupującego o wadzie ocenia się nie w chwili zawarcia umowy, ale w chwili wydania mu rzeczy. Dopiero w tym momencie kupujący ma w praktyce możliwość wykrycia wady. [reklama-ads] Wobec odpowiedzialności absolutnej sprzedawcy, należy wskazać, że nie jest on zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, gdy kupujący mógł oraz powinien był zauważyć wadę (tak też: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 28 listopada 2014 r., I ACa 1116/14). Wobec powyższego na gruncie przepisów o rękojmi powstaje generalna zasada, zgodnie z którą kupujący nie ma obowiązku zbadania wydawanej mu rzeczy, chyba że: zbadanie rzeczy jest w danych stosunkach przyjęte (art. 563 KC) lub wymagają tego wprost przepisy ustawy (art. 545 KC). [paragraf]Art. 563 KC § 1. Przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu. § 2. Do zachowania powyższego terminu wystarczy wysłanie przed jego upływem zawiadomienia o wadzie. Art. 545 KC § 1. Sposób wydania i odebrania rzeczy sprzedanej powinien zapewnić jej całość i nienaruszalność; w szczególności sposób opakowania i przewozu powinien odpowiadać właściwościom rzeczy. § 2. W razie przesłania rzeczy sprzedanej na miejsce przeznaczenia za pośrednictwem przewoźnika, kupujący obowiązany jest zbadać przesyłkę w czasie i w sposób przyjęty przy przesyłkach tego rodzaju; jeżeli stwierdził, że w czasie przewozu nastąpił ubytek lub uszkodzenie rzeczy, obowiązany jest dokonać wszelkich czynności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności przewoźnika. [/paragraf] [reklama-ads] Należy mieć na uwadze, że w myśl art. 354 KC mieści się obowiązek wzajemnej lojalności pomiędzy sprzedającym a kupującym. Dłużnik (tu: kupujący) winien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno – gospodarczemu, zatem kupujący będzie zobowiązany do zapłaty ustalonej przez sprzedającego w terminie przez niego oznaczonym. W takim sam sposób powinien współdziałać wierzyciel (tu: sprzedający), który powinien w szczególności przedstawić drugiej stronie, niebędącej fachowcem w danej dziedzinie, rzeczywisty stanu sprzedawanej rzeczy (tak też: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 26 stycznia 1994 r., sygn. I ACr 640/94). Termin dochodzenia roszczenia z tytułu rękojmi Sprzedawca będzie odpowiadał z tytułu rękojmi, jeśli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat. Jeżeli kupującym jest konsument, a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu (art. 568 § 1 KC). Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. Jeżeli kupującym jest konsument, bieg terminu przedawnienia nie może zakończyć się przed upływem terminów określonych w § 1 zdanie pierwsze (art. 568 § 2 KC). Kupujący, będący osobą fizyczną (konsumentem) ma zatem co do zasady termin dwuletni na dochodzenie roszczeń z tytułu wady fizycznej rzeczy sprzedanej. W przypadku przedsiębiorców (osób prowadzących działalność w sposób zorganizowany) roszczenie o usunięcie wady lub wymiany rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. [reklama-ads] Dodatkowo, w przypadku dochodzenia przez uprawnionego (tu: kupującego) przed sądem albo sądem polubownym jednego z uprawnień z tytułu rękojmi termin do wykonania innych uprawnień (np. roszczenia o naprawę rzeczy), przysługujących kupującemu z tego tytułu, ulega zawieszeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania (art. 568 § 4 KC). Zatem – co do zasady – termin na dochodzenie roszczenia z tytułu rękojmi wynosi dwa lata od dnia sprzedaży (rozumianego jako wydanie rzeczy kupującemu). Termin ten może ulec jednak skróceniu do jednego roku, jeśli przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, a kupującym jest konsument (art. 568 § 1 zd. 2 KC). [rada]Upływ terminu przedawnienia roszczenia z tytułu rękojmi nie wyłącza możliwości dochodzenia przez nabywcę przysługujących mu uprawnień opartych na zasadach ogólnych, gdzie termin wynosi odpowiednio sześć lat (w przypadku gdy sprzedającym jest osoba fizyczna), lub trzy lata (gdy sprzedającym jest osoba prowadząca działalność gospodarczą). N ależy mieć jednak na uwadze, że w takim przypadku kupujący będzie zobowiązany do wykazania szkody powstałej na jego majątku wskutek działania sprzedającego (tzw. adekwatny związek przyczynowo – skutkowy).[/rada] Rękojmia przy zakupie używanego auta - podsumowanie [reklama-ads] Rękojmia to ustawowo uregulowane roszczenie przysługujące kupującemu wobec sprzedawcy. W przeciwieństwie do instytucji szczególnych (np. gwarancji) jest regulacją, która przysługuje nabywcy rzeczy ex lege.  W przypadku dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi nie ma znaczenia, czy uprawnionym jest osoba fizyczna (konsument), czy też przedsiębiorca (osoba prawna). W obu przypadkach termin na wykonanie przysługującego uprawnienia wynosi co do zasady dwa lata. Rękojmia przy zakupie używanego auta przyjmuje charakter odpowiedzialności absolutnej, zatem nie znajdą tu zastosowania ogólne reguły dochodzenia roszczeń, polegające na wykazaniu związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy powstałą szkodą a odpowiedzialnością zbywcy. [rada] W związku z planowanymi zmianami kodeksowymi, do ustawowej regulacji rękojmi od 1 stycznia 2021 r. zostanie dodany art. 556[4] KC, 556[5] KC, 576[5] KC, zrównujący osobę fizyczną zawierającą umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (szczegółowo: Dz.U. z 2019 r. poz. 1495, ze zm. z Dz.U. z 2020 r. poz. 568). Wprowadzane zmiany nie będą odnosiły się do umów zawartych przed dniem 1 stycznia 2021 r. [/rada] [reklama-ads] [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1145).[/informacja] Polecane wzory pism: Odrzucenie reklamacji z tytułu rękojmi wzór Odstąpienie od umowy sprzedaży – pozew z tytułu rękojmi Reklamacja towaru – wzór