Liczbę Polaków, którzy wyjechali do pracy za granicę szacuje się na około 2,8 mln, a liczba ta wciąż rośnie. Wielu z nich podejmuje się tzw. pracy „na czarno”, są jednak też tacy, którzy zdecydowali się podjąć legalną pracę. Ci drudzy, mimo przebywania za granicą, wciąż musza być w „stałym kontakcie” z urzędem skarbowym w Polsce. Jak więc rozliczyć podatek od dochodu uzyskanego za granicą? Czy zawsze podatnik będzie zmuszony rozliczać się w dwóch krajach?
Prawo międzynarodowe nakazuje pracodawcy za granicą pobierać z wynagrodzenia polskiego pracownika zaliczki na podatek od dochodu uzyskanego za granicą na podatek dochodowy. Podatnik ma natomiast obowiązek rozliczyć się z tych zaliczek w Polsce. Dodatkowo od wynagrodzenia uzyskanego za granicą podatnik musi rozliczyć się z organem skarbowym państwa w którym pracuje.
Polak niebędący rezydentem podatkowym państwa obcego w którym pracuje, w tym państwie musi wykazać i rozliczyć jedynie zarobki uzyskane w tym kraju. Dla przykładu, jeżeli obywatel Polski pracuje w dwóch państwach obcych to w każdym z nich ma obowiązek rozliczyć się wyłącznie z zarobków uzyskiwanych na terytorium danych krajów. W Polsce zaś podatnik będzie musiał rozliczyć wszystkie swoje przychody, tj. złożyć dodatkowe zeznanie podatkowe i wykazać zarobki ze obu państw obcych.
Jak rozliczyć się za pracę za granicą?
Metoda rozliczenia dochodów uzyskanych z tytułu pracy wykonywanej za granicą będzie zależała od rodzaju zatrudnienia.
Możemy wyróżnić sytuację w której:
- polski podatnik pracuje dla zagranicznego pracodawcy za granicą;
- polski pracodawca wysyła pracownika do pracy za granicę i wynagrodzenie wypłaca mu z Polski;
- zagraniczny pracodawca wynagradza polskiego pracownika za pracę wykonywaną na terytorium Polski.
Dochód uzyskany za pracę za granicą u zagranicznego pracodawcy
Wynagrodzenie otrzymywane za prace za granica generuje prawo podatnika do zwrotu nadpłaty podatku. Okoliczności te pozwalają polskim podatnikom korzystać z ulg podatkowych oraz wyższych kwot wolnych od podatku.
Podczas pracy u zagranicznego pracodawcy częstokrotnie dochodzi do sytuacji, w której podatek dochodowy nie jest rozliczany przez pracodawcę przy pobieraniu zaliczek na podatek. Ich wykazanie następuje dopiero po zakończeniu roku podatkowego w deklaracji podatkowej. Przez powyższe zaliczki opłacane przez pracodawcę są wyższe niż kwota należna dla urzędu skarbowego, co przekłada się na nadwyżkę i obowiązek zwrotu pieniędzy podatnikowi przez fiskusa.
Dochód z tytułu pracy za granicą otrzymywany od polskiego pracodawcy
Co do zasady, pracownik przebywający w delegacji za granicą, którego zarobki wypłacane są bezpośrednio z Polski przez pracodawcę, który nie korzysta z zagranicznego zakładu usytuowanego w państwie, do którego pracownik został delegowany, podatek będzie płacił wyłącznie w Polsce.
Jeżeli jednak delegacja będzie dłuższa aniżeli 182 dni w danym roku, wówczas organy skarbowe państwa obcego mogą opodatkować zarobki oddelegowanego pracownika.
Z kolei, jeśli wynagrodzenie pracownika oddelegowanego wypłaca zakład zagraniczny, albo jeżeli pracodawca oddelegowany jest do pracy u zagranicznego pracodawcy i ten dokonuje wypłat wynagrodzenia – dochód pracownika zostanie opodatkowany również za granicą. W tej sytuacji dojdzie do podwójnego opodatkowania podatnika pracującego za granica w ramach delegacji.
Praca z Polski na rzecz zagranicznego pracodawcy
W przypadku kiedy obywatel Polski wykonuje pracę zdalną na terenie Polski dla zagranicznego pracodawcy, podatek płatny będzie jedynie w Polsce. Decydując się na taką metodę zarobkowania, pracownik musi sam zadbać o wpłatę zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Polski pracownik w takiej sytuacji nie może liczyć na otrzymanie PITu-11. Samodzielnie musi wyliczyć i wykazać przed fiskusem otrzymane wynagrodzenie.
Rozliczanie w Polsce wynagrodzenia uzyskanego za granicą
Dochód uzyskany za granicą należy rozliczyć w Polsce. Obowiązek ten dotyczy polskich rezydentów podatkowych. Rezydentami są osoby, które:
- posiadają w Polsce centrum interesów życiowych, lub
- przebywają na terytorium Polski dłużej niż 182 dni w roku.
Rezydenci podatkowi dochód uzyskany za granicą rozliczają w zależności od umowy międzynarodowe podpisanej przez Polskę z tym obcym państwem. Zasadniczo wyróżniamy:
- metodę zwolnienia z progresją;
- metodę proporcjonalnego odliczenia
Metoda zwolnienia z progresją
Osoba która osiągnęła dochód opodatkowany za granicą, zostanie zwolniona przez Polskę z opodatkowania.
W takiej sytuacji dochody uzyskane w Polsce sumuje się z dochodami uzyskanymi za granicą. Następnie od sumy tych dochodów oblicza się “hipotetyczny” podatek według obowiązującej w danym roku skali podatkowej. Później ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów. Ustaloną stopę procentową stosuje się do dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce.
Metoda proporcjonalnego odliczenia
Dochody uzyskane za granicą podlegają opodatkowaniu w Polsce, przy czym podatek zapłacony za granicą jest zaliczany na poczet podatku należnego w Polsce, tj. do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie.
Przy tej metodzie dochody uzyskane za granicą łączy się z dochodami krajowymi. Od sumy tych dochodów oblicza się podatek według obowiązujących w Polsce przepisów. Następnie od tak obliczonego podatku odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu za granicą. Odliczenie to nie może przekroczyć tej części podatku, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie. Wyliczony podatek pomniejsza się o ulgę abolicyjną
Czy każdy obywatel Polski musi rozliczać się z polskim fiskusem?
Nie każda osoba pracująca za granicą ma obowiązek rozliczyć się w Polsce. Nie muszą tego dokonywać osoby, które przeniosły swoje centrum interesów życiowych za granicę. Oznacza to, że osoby które na stałe zamieszkały w obcym państwie, zabrał ta, swoje rodziny, zaś do Polki przyjeżdża wyłącznie w celu odwiedzin bądź w czasie urlopu, będą rozliczać się wyłącznie w kraju swojego zamieszkania.
Obowiązek rozliczania się z polskim urzędem skarbowym, nie dotyczy także osób, które dochody uzyskali wyłącznie za granicą, a w Polsce przebywali krócej niż 182 dni.
więcej porad
Wydziedziczenie – sposób i przesłanki
Wydziedziczenie nie jest wyłącznie dowolną decyzją spadkodawcy. Pozbawienie spadkodawcy ustawowego udziału w masie spadkowej musi być podparte ważnymi okolicznościami. Wydziedziczenie wymaga spełnienia określonych przesłanek, inaczej nie będzie ono skuteczne i nie wywrze zamierzonego skutku. W praktyce skuteczne wydziedziczenie zdarza się dosyć rzadko.
Czym jest wydziedziczenie
Zgodnie z Kodeksem cywilnym wydziedziczenie odnosi się do sytuacji, w której spadkobierca zostaje pozbawiony prawa do zachowku, które przysługuje mu z ustawy.
Na wstępie należy odróżnić, czym jest wydziedziczenie, a czym pozbawienie spadkobiercy ustawowego udziału w spadku.
Istota wydziedziczenie wiąże się z instytucją zachowku. Zachowek ma za zadanie zabezpieczyć interesy osób najbliższych pominiętych przez spadkodawcę w testamencie. Osobom tym przysługuje roszczenie względem spadkobierców, powołanych do dziedziczenia o zapłatę określonej sumy pieniężnej.
Przepisy art. 991 k.c. mówią, że pominiętemu spadkobiercy ustawowemu w testamencie przysługuje 2/3 udziału spadkowego, który przypadłby mu przy dziedziczeniu ustawowym, jeżeli jest on trwale niezdolny do pracy lub jeżeli jest on małoletnim zstępnym (potomkiem). Wszystkim pozostałym należy się 1/2 udziału spadkowego, który przypadałby im przy dziedziczeniu ustawowym.
Samo pozbawienie spadkobiercy ustawowego udziału w spadku poprzez pominięcie go w testamencie nie jest wydziedziczeniem – spadkobierca dalej ma prawo do zachowku. Wydziedziczenie wymaga oddzielnego i wyraźnego oświadczenia w testamencie.
[rada]Nieważność testamentu skutkuje nieważnością wydziedziczenia.[/rada]
Przesłanki wydziedziczenia
Zgodnie z art. 1009 k.c. wydziedziczenia można dokonać wyłącznie w testamencie. „Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu”.
Dodatkowo wydziedziczenia nie można ograniczyć warunkiem i terminem.
Wydziedziczona może być osoba, która:
1. postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, wbrew woli spadkodawcy. Chodzi o długotrwałe, wielokrotne i nagannego zachowanie uprawnionego do zachowku. Ważne przy konstrukcji oświadczenia testatora jest potępienie zachowania wydziedziczonego. Przykładami nagannego zachowania może być:
alkoholizm;
narkomania;
działalność przestępcza
prostytuowanie się;
2. dopuściła się względem spadkodawcy albo osoby mu bliskiej umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci. Przesłanka dotyczy dwóch sytuacji:
dokonania przestępstwa umyślnego – może dotyczyć zarówno osoby spadkodawcy, jak i osób mu bliskich (innych członków rodziny, jak i np. konkubenta). Czyn sprawcy musi mieć swoje odzwierciedlenie w kodeksie karnym. Co do zasady przestępstwo musi być potwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu;
obrazy czci – nie wymaga dla swego stwierdzenia żadnego orzeczenia. Obejmuje sytuację, gdy uprawniony do zachowku w sposób częsty, publicznie obraża testatora, ubliża mu lub go oczernia.
3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. Oznacza to okoliczności, w których wydziedziczony w sposób trwały odmawia udzielenia wsparcia testatorowi. Dotyczy to sytuacji takich jak:
uporczywe uchylanie się od obowiązków alimentacyjnych;
uchylanie się od obowiązku opieki oraz pomocy niedołężnemu członkowi rodziny (spadkodawcy);
zerwanie kontaktów rodzinnych z winy wydziedziczonego;
Nie utrzymuje kontaktów z rodziną.
Wszczynanie kłótni i awantur rodzinnych.
Przyczyny wydziedziczenia mające charakter stały muszą istnieć w chwili sporządzenia testamentu. W przypadku popełnienia przestępstwa przez uprawnionego do zachowku musi ono nastąpić przed wydziedziczeniem.
Osoba, która dopuściła się jednej z powyższych przesłanek wydziedziczenia, musi działać świadomie. Nie jest możliwe wydziedziczenie osoby, która z powodu stanu psychicznego (np. wieku, choroby psychicznej) nie jest w stanie świadomie albo swobodnie podjąć decyzji i wyrazić swojej woli i kierować swoim postępowaniem.
Czy przebaczenie spadkobiercy ma wpływ na wydziedziczenie?
Przebaczenie to akt woli o charakterze emocjonalnym i uczuciowym, który polega na puszczeniu w niepamięć wyrządzonych krzywd i doznanych urazów. Zgodnie z art. 1010 § k.c. jeżeli spadkodawca przebaczył spadkobiercy, to wydziedziczenie jest bezskuteczne.
Czy wydziedziczenie ma wypływ na prawa zstępnych wydziedziczonego?
Wydziedziczenia nie wywołuje skutków prawnych wobec zstępnych wydziedziczonego (tj. jego potomków). W wyniku wydziedziczenia, wydziedziczony traci prawo do żądania od spadkobierców, powołanych do dziedziczenia, zapłaty określonej sumy pieniężnej.
Jednocześnie nie jest on także spadkobiercą. W jego miejsce wchodzą jego zstępni. Zstępnym wydziedziczonego należy się zachowek, chociażby zstępny spadkodawcy żył dłużej niż spadkodawca.
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.2018.0.1025).[/informacja]
Podobne:
Ugoda o zachowek wzór
Odpowiedź na wniosek o stwierdzenie nabycia spadku wzór
Umowa o podział majątku wspólnego wzór
Wniosek o odrzucenie spadku po terminie wzór
Wniosek o dział spadku wzór
Odrzucenie spadku przez małoletniego wzór
Wzór wniosku o odrzucenie spadku przez małoletniego
Upływ terminu w sobotę w prawie cywilnym i karnym
Obecnie, prawo cywilne i prawo karne, przy obliczeniu terminu, soboty traktuje odmiennie. Tym samym upływ terminu w sobotę będzie miał inne skutki procesowe dla postępowania cywilnego a inne dla postępowania karnego.
Jak to jest w procedurze cywilnej?
Ustawa z dnia 16 grudnia 2016 roku o zmianie niektórych ustaw znowelizowała art. 115 kodeksu cywilnego. Dzięki temu zasady obliczenia terminów dla dokonania czynności prawa cywilnego uległy zmianie. Zgodnie z nowelą koniec terminu do wykonania czynności przypadający na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub sobotę, upływa dnia następnego.
Zmiana z dnia 16 grudnia 2016 roku zrównała soboty z dniami ustawowo wolnymi od pracy, którymi są wszystkie niedziele oraz inne święta państwowe. W przypadku gdy termin upływa w sobotę, ulega on przedłużeniu z mocy prawa do pierwszego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy bądź sobotą.
[pomoc]Na marginesie
Za święta państwowe bierzemy dni: 1 stycznia; 6 stycznia – Święto Trzech Króli; pierwszy i drugi dzień Świąt Wielkanocnych; 1 maja – Święto Pracy; 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja, pierwszy dzień Zielonych Świątek; dzień Bożego Ciała; 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny; 1 listopada – Wszystkich Świętych, 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości; 25 i 26 grudnia – dni Świąt Bożego Narodzenia.[/pomoc]
[uwaga]Czytaj też: Terminy postępowania administracyjnego uregulowane przez kpa[/uwaga]
Jak ta kwestia została rozwiązana przez prawo karne?
Niestety kwestia sobót w prawie karnych wciąż nie została rozwiązana. Zgodnie z art. 123 § 3 k.p.k., jeżeli koniec terminu przypada na dzień uznany przez ustawę za dzień wolny od pracy, czynność można wykonać następnego dnia. Niestety sama ustawa nie definiuje, czym jest dzień wolny od pracy.
Do ustalenia dni wolnych od pracy należy sięgnąć do art. 1 ustawy z 18 stycznia 1951 roku. Ustawa ta za dnia wolne od pracy uznaje niedziele i święta. Natomiast sobota, która dla większości obywateli, wszystkich urzędów, w tym sądów, jest dniem wolnym od pracy, zostawała kwestią, którą każdy organ decyzyjny interpretował dowolnie.
Problem został niejako rozwiązany poprzez nowelizacje Kodeksu pracy. Zmieniony przepis art. 129 k.p. wspomina o pięciodniowym tygodniu pracy, nie regulując jednak czy te dni muszą przypadać od poniedziałku do piątku.
W związku z tym to pracodawca ma swobodę w ustaleniu, jaki będzie drugi w tygodniu (oprócz niedzieli) dzień wolny od pracy. Może to być zarówna sobota, jak i poniedziałek czy środa. Przyjęto zatem, że sobota nie jest dniem uznanym przez ustawę za dzień wolny od pracy, a co za tym idzie upływ terminu może przypadać na sobotę.
Jakie stanowisko przyjmuje doktryna...?
Wielu komentatorów podchodzi do tematu czysto formalistycznie, uznając, że skoro sobota nie jest dniem wolnym od pracy, to nie ma przeszkód, aby termin końcowy przypadał właśnie na nią. Inni patrzą na problem również z płaszczyzny praktycznej, zwracając uwagę, że urzędy w Polsce nie pracują w soboty (nie licząc dyżurów). To samo dotyczy placówek pocztowych w mniejszych miastach – w większości z nich placówki te są nieczynne w soboty.
... a jakie judykatura?
Kwestia sobót była przedmiotem procedowania sądów powszechnych, jak również kilkukrotnie Sądu Najwyższego. W sprawach o sygn. akt: IV KZ 95/07; oraz sygn. akt: IV KZ 13/07 Sąd Najwyższy uznał, że „Sobota nie jest uznana przez ustawę za dzień wolny od pracy w rozumieniu art. 123 § 3 k.p.k.”
Odmienne stanowisko natomiast zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu o sygn. akt: II KZ 14/03, w którym stwierdził, że: „Wolne soboty należy traktować jako dzień uznany przez ustawę za dzień wolny od pracy w rozumieniu art. 123 § 3 k.p.k.” Podobnie Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu o sygn. akt: II AKz 40/04 sformułował tezę, że: „Wprawdzie ostatni dzień terminu do wniesienia apelacji nie był dniem ustawowo wolnym od pracy, ale w tym dniu sądy w całym kraju nie pracowały (na mocy odpowiedniego zarządzenia), zatem apelujący nie mógł swej skargi złożyć bezpośrednio w siedzibie sądu. Nie ma znaczenia, że tego dnia były czynne niektóre urzędy pocztowe, więc pismo do sądu można było wysłać pocztą.”
Dodatkowo Sąd Apelacyjny w Poznaniu w postanowieniu z dnia o sygn. akt: II AKz 23/09 stwierdził, że „Konieczność zachowania gwarancji praw obywateli, w tym prawa do sądu, przy braku jednolitości orzecznictwa w tym zakresie oraz powszechnym przekonaniu społecznym, iż sobota jest dniem wolnym od pracy, rodzi potrzebę zmiany przepisów proceduralnych we wszystkich procedurach w tym względzie”.
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz.U.2017.0.1904).
ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.2018.0.1025).
ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U.2018.0.917).[/informacja]
Polecane wzory pism:
Wniosek o zmianę terminu przesłuchania świadka wzór
Wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie wzór
Wniosek o przyspieszenie terminu rozprawy wzór
Wniosek o wyznaczenie terminu rozprawy wzór
Wniosek o przyspieszenie wyznaczenia terminu rozprawy wzór
Wniosek o odrzucenie spadku po terminie wzór
Wniosek o zmianę terminu rozprawy WZÓR
Wniosek o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu
