Zgodnie z przepisami kodeksu w przypadku, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, o ile przedmiotem owych wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku.

Dodatkowo, aby potrącenie było skuteczne obie wierzytelności w chwili potrącenia – muszą być wymagalne i mogą być już dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Potrącenie skuteczne

Należy pamiętać, iż do skutecznego potrącenia wierzytelności potrzebne jest oświadczenie złożone drugiej stronie. Ze względów praktycznych oświadczenie to ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

Jeżeli przedmiotem potrącenia są wierzytelności, których miejsca spełnienia świadczeń są różne, strona korzystająca z możności potrącenia obowiązana jest uiścić drugiej stronie sumę potrzebną do pokrycia kosztów związanych ze spełnieniem tego świadczenia.

Zajęcie wierzytelności przez osobę trzecią wyłącza umorzenie tej wierzytelności przez potrącenie tylko wtedy, gdy dłużnik stał się wierzycielem swego wierzyciela dopiero po dokonaniu zajęcia, albo gdy jego wierzytelność stała się wymagalna po tej chwili, a przy tym dopiero później aniżeli wierzytelność zajęta.

Umorzenie potrącenia

Wierzytelność przedawniona może być potrącona, jeżeli w chwili, gdy potrącenie stało się możliwe, przedawnienie jeszcze nie nastąpiło. Dodatkowo umorzone nie może zostać potrącenie:

• wierzytelności nieulegające zajęciu;
• wierzytelności o dostarczenie środków utrzymania;
• wierzytelności wynikające z czynów niedozwolonych;
• wierzytelności, co do których potrącenie jest wyłączone przez przepisy szczególne.

Dotychczasowe zobowiązanie wygasa także w sytuacji, w której dłużnik w celu umorzenia swego zobowiązania zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie albo nawet to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej.

Co więcej, jeżeli pierwotna wierzytelność była zabezpieczona poręczeniem lub ograniczonym prawem rzeczowym ustanowionym przez osobę trzecią, poręczenie lub ograniczone prawo rzeczowe wygasa z chwilą wykonania przez dłużnika świadczenia zastępczego, chyba że poręczyciel lub osoba trzecia wyrazi zgodę na dalsze trwanie zabezpieczenia.

Polecane wzory pism:

• Wniosek o zobowiązanie dłużnika do wyjawienia majątku
• Odpowiedź do komornika na zajęcie minimalnej krajowej wzór
• Wzór odpowiedzi na zawiadomienie o zajęciu innej wierzytelności pieniężnej
• Zaskarżenie opisu i oszacowania nieruchomości wzór
• Wzór wniosku o umorzenie zaległych alimentów z funduszu alimentacyjnego
• Wzór pisma do komornika o stan zadłużenia
• Pismo do komornika że pracownik już nie pracuje