Sanacja – postępowanie restrukturyzacyjne

Sanacja została uregulowana w ustawie - Prawo restrukturyzacyjne. Jako postępowanie restrukturyzacyjne daje dłużnikowi możliwość przeprowadzenia działań naprawczych i zawarcie układu z wierzycielami. Jest ono jedną z możliwości dłużnika obok postępowania o zatwierdzenie układu, przyspieszonego postępowania układowego oraz postępowania układowego.
Sanacja - postępowanie restrukturyzacyjne

Sanacja ma za zadanie poprawić sytuacji ekonomiczną dłużnika. Chodzi głównie o przywrócenie zdolności dłużnika do wykonywania zobowiązań przy jednoczesnej ochronie jego majątku przed egzekucją.

Naprawa sytuacji finansowej przedsiębiorcy następuje poprzez zawarcie układu dłużnika z wierzycielami. Po wszczęciu postępowania dłużnik ma do wyboru szereg rozwiązań restrukturyzacyjnych.  Może to być m.in. rozłożenie na raty, odroczenie spłaty, redukcja długu, zmiana zabezpieczeń wierzytelności.

W skutek postępowania sanacyjnego zostają zawieszone wszelkie postępowania egzekucyjne skierowanych przeciwko dłużnikowi. Zabezpieczony zostaje także majątek wchodzący w skład masy sanacyjnej istniejący przed dniem otwarcia postępowania.

Kiedy dłużnik nie będzie mógł przeprowadzić postępowania sanacyjnego

Sąd oddali wniosek sanacyjny, jeżeli postępowanie to mogłoby wyrządzić krzywdę wierzycielom. Wniosek zostanie również oddalony w przypadku, gdy dłużnik nie uprawdopodobni, że będzie zdolny do pokrycia kosztów postępowania i zobowiązań, które powstaną po jego otwarciu.

Czytaj też: Upadłość firmy

Procedurę rozpoczyna wniosek

Procedurę restrukturyzacyjną rozpoczyna wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego. Wniosek może złożyć dłużnik, ustanowiony kurator oraz wierzyciel osobisty.

Sprawę rozpoznaje właściwy sąd restrukturyzacyjny sądu rejonowego. Wniosek sanacyjny musi zawierać szczegółowy plan mający na celu zapewnienie dodatniego przepływu finansowego w przedsiębiorstwie. Wniosek o wszczęcie postępowania sanacyjnego sąd jest obowiązany rozpoznać w terminie 14 od daty wpływu.

Po rozpoczęciu procedury sąd może zażądać od dłużnika zaliczki na wydatki postępowania oraz na wynagrodzenie tymczasowego nadzorcy sądowego lub tymczasowego zarządcy.

Procedura

W chwili wydania postanowienia o otwarciu postępowania sanacyjnego dłużnik zostaje pozbawiony zarządu nad firmą. W to miejsce zostaje wyznaczony zarządca.

Sąd dodatkowo może zabezpieczyć majątek dłużnika poprzez ustanowienie:

  • tymczasowego nadzorcy sądowego lub
  • tymczasowego zarządcy, do którego stosuje się przepisy o zarządcy.

Zarządca zobowiązany zostaje do comiesięcznego składa sądowi sprawozdania ze swoich czynności. Zarządca reguluje również zobowiązania powstałe po otwarciu postępowania sanacyjnego. Dodatkowo zarządca może powołać kadrę zarządzającą przedsiębiorstwem dłużnika, w tym ma prawo udzielać pełnomocnictw, także prokury.

Postępowanie kończy się wraz z wydaniem przez sąd postanowienia o zatwierdzeniu układu lub o odmowie jego zatwierdzenia. Zakończenie postępowania wiąże się także z odzyskaniem przez dłużnika prawo do zarządu swoim majątkiem.

Co w przypadku kolizji wniosków sanacyjnego i upadłościowego?

W przypadku gdy dojdzie do złożenia w tym samym czasie wniosku o upadłość oraz wniosku sanacyjnego, co do zasady, postępowanie restrukturyzacyjne ma zawsze pierwszeństwo. Celem sanacji jest właśnie uniknięcie ogłoszenia upadłości, dlatego też sąd dąży, aby dłużnik miał najpierw szanse zawrzeć układ z wierzycielami.

W wypadku złożenia obu wniosków jednocześnie, sądy przekazują tę informację między sobą bez obowiązku wnioskowania tego przez stronę zainteresowaną. Po przekazaniu informacji sąd gospodarczy wstrzyma procedury upadłościowe do czasu wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie wniosku sanacyjnego.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. 2015 poz. 978).
Radosław Pilarski
Radosław Pilarski
Adwokat oraz doradca restrukturyzacyjny z wieloletnim doświadczeniem w prawie cywilnym, gospodarczym oraz upadłościowym i restrukturyzacyjnym.

więcej porad

Rezygnacja z usługi – przedsiębiorąca musi zwrócić konsumentowi wpłaconą kwotę

Postanowienie, które stanowi, że rezygnacja z usługi dokonana przez klienta jest równoznaczna z brakiem zwrotu wpłaconych kwot to tzw. klauzula abuzywna. Postanowienia niedozwolone zostały opisane w  art. 3853 Kodeksu cywilnego (dalej k.c.). Zostały wpisane również do rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Stosowanie klauzul abuzywnych w umowach z konsumentami zagrożone jest wysokimi karami pieniężnymi. [reklama-ads] Rezygnacja konsumenta z usługi W relacjach z konsumentami niedozwolone są postanowienia, które wyłączają obowiązek zwrotu klientowi uiszczonej zapłaty za świadczenie niespełnione w całości lub części, jeżeli konsument zrezygnuje z usługi. Zapisy, które przewidują utratę prawa do żądania zwrotu wpłaconej kwoty, są nieważne. Wynika to bezpośrednio z art. 3853 pkt 12 k.c. Do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego o umowie zlecenia. Przepis art. 746 k.c. jednoznacznie wskazuje na możliwość wypowiedzenia takiej umowy przez dającego zlecenie, tj. konsumenta. Co więcej, dający zlecenie może wypowiedzieć umowę w każdym czasie. Dopiero w przypadku, gdy przyjmujący zlecenie, tj. przedsiębiorca poczynił niezbędne wydatki w celu należytego wykonania zlecenia, dający zlecenie powinien mu je zwrócić. W rejestrze klauzul niedozwolonych UOKiK, znajduje się m.in. zapis: "W wypadku rezygnacji przez zamawiającego z wykonania usługi przez przyjmującego zlecenie ewentualnie uniemożliwienie przystąpienia do wykonania usługi, strony zgodnie ustalają, że przedpłata nie zostanie zwrócona.". Zapis ten wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 31 stycznia 2003 roku (Sygn. akt: XVII Amc 31/02) został uznany za rażąco naruszający interes konsumentów. Podobnych postanowień w ww. rejestrze możemy doszukać się bardzo wielu. Warto mieć na uwadze, że aby doszło do naruszenia praw konsumenta zapis zawarty przez przedsiębiorcę w umowie lub regulaminie nie musi być identyczny jak ten w rejestrze. Wystarczy aby zapis ten wywoływał tożsame skutki, żeby Prezes UOKiK wydał decyzję, w której uzna praktykę przedsiębiorcy za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nałożył na niego wysoką karę pieniężną. [reklama-ads] [uwaga]Czytaj też: Zwrot zakupionego towaru[/uwaga] Zwrot zapłaconej kwoty Z przepisów Kodeksu cywilnego wynika, że zwrot uiszczonego wynagrodzenia za niewykonaną część umowy jest obligatoryjny. Nie może być on uzależniony od woli usługodawcy. Nie może być również uwarunkowany innymi obostrzeniami, których spełnienie dopiero uprawnia konsumentów do otrzymania zwrotu. Klauzulą abuzywną jest także postanowienie, które pozwala usługodawcy na potrącenie opłat manipulacyjnych w razie wypowiedzenia umowy. Możliwość żądania zwrotu pieniędzy nie jest ograniczona czasowo. Przedsiębiorca natomiast ma prawo żądać wynagrodzenia za częściowe wykonane usługi, ale w wysokości adekwatnej do włożonej pracy. Może również wyjść z roszczeniem odszkodowawczym przeciwko konsumentowi, o ile w wyniku rezygnacji z usługi doznał szkody np. finansowej. Nie może jednak w żadnym wypadku zatrzymać całej wpłaconej kwoty. Rezygnacja z usługi - reasumując Postanowienia umowne uznane za niedozwolone, zgodnie z zasadą określoną w kodeksie cywilnym, nie wiążą konsumentów. Co więcej, zgłoszenie przez niezadowolonego klienta takich praktyk może skutkować ostrymi represjami wobec nieuczciwego przedsiębiorcy. [reklama-ads] Mając to na uwadze, przedsiębiorcy świadczący usługi na rzecz konsumentów powinni dokładnie przeanalizować stosowane przez siebie wzory umów i regulaminów. [informacja]Podstawa prawna: ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U.2018.0.1025).[/informacja] Polecane wzory pism: Reklamacja usługi wzór Aneks do umowy o świadczenie usług Aneks do umowy - Zmiana terminu wykonania usługi Wzór pisma o podwyżce cen usług Wzór rachunku za usługę Wzór wypowiedzenia usług księgowych

Renta i dożywocie – istota umów

Renta polega na odpłatnym przeniesieniu prawa własności do nieruchomości w zamian za comiesięczne świadczenia pieniężne. Dożywocie natomiast to przyjęcie tzw. dożywotnika jako domownika, przy jednoczesnym (fakultatywnym) zobowiązaniu się do wykonywania szeregu świadczeń na jego rzecz. Świadczenia te mogą przyjąć również formę comiesięcznej wypłaty pewnej kwoty pieniędzy dożywotnikowi. Renta Przepis art. 903 mówi wprost, że przez umowę renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku. [reklama-ads] Renta jest więc umową pełniącą funkcję niejako alimentacyjną. Renta charakteryzuje się trwałością stosunków, jakie łączą strony,  przy czym może  być odpłatna lub nieodpłatna. Jeżeli renta jest odpłatna, stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Natomiast w przypadku umowy nieodpłatnej stosujemy przepisy o darowiźnie.  Czas trwania umowy oraz jej forma Okres trwania umowy zostaje ustalana przez same strony. Strony mogą wskazać konkretny termin wygaśnięcia lub wskazać konkretne zdarzenie, które skończy stosunek zobowiązaniowy. Takim zdarzeniem może być także śmierć uprawnionej strony. Umowa renty powinna być stwierdzona pismem. Oznacza to, że forma pisemna umowy renty została zastrzeżona ad probationem. Konsekwencją jej niedochowania będzie ograniczenie dowodowe określone w art. 74 § 1 k.c. W razie procesu sąd nie przeprowadzi dowodu ze świadków lub z przesłuchania stron na fakt zawarcia umowy. Terminy Jeżeli nie oznaczono terminów inaczej, płatności renty należy płacić comiesięcznie z góry. Natomiast rentę polegającą na świadczeniach w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku należy uiszczać w terminach wynikających z właściwości świadczenia i celu renty. Co więcej, jeżeli uprawniony dożył dnia płatności renty płatnej z góry, należy mu się całe świadczenie przypadające za ten okres. Renta płatna z dołu powinna natomiast zostać zapłacona za czas do dnia, w którym obowiązek ustał. Obowiązek płacenia renty [reklama-ads] Jeżeli obowiązek płacenia renty wynika z ustawy, w przeciwieństwie do umowy renty zawartej swobodnie, każda ze stron może w razie zmiany stosunków żądać zmiany wysokości lub czasu trwania renty. Ma do tego prawo, nawet jeżeli wysokość renty i czas jej trwania były ustalone w orzeczeniu sądowym lub w umowie. [uwaga]Czytaj też: Świadczenie rehabilitacyjne[/uwaga] Dożywocie Dożywocie polega na przekazaniu własności nieruchomości mieszkalnej w zamian za prawo do dożywotniego w nim mieszkania i do opieki lub wypłaty oznaczonej kwoty pieniędzy przez nowego właściciela owej nieruchomości. Przepisy art. 908 k.c. mówią, że jeżeli w zamian za prawo własności do nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, powinien on przyjąć zbywcę jako domownika. Co więcej powinien dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie. Przepisy nakładają także obowiązek sprawienia uprawnionemu własnym kosztem pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym. Nabywca nieruchomości w zamian za przeniesienie prawa do nieruchomości może także zobowiązać się do obciążenia jej na rzecz zbywcy użytkowaniem, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą. Może również spełnić świadczenie w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku. [reklama-ads] Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia. Do takiego obciążenia należy stosować odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych. Natomiast w razie zbycia nieruchomości obciążonej, nabywca ponosi także osobistą odpowiedzialność za świadczenia tym prawem objęte. Osobista odpowiedzialność współwłaścicieli jest solidarna. Jeżeli prawo dożywocia zostało ustanowione na rzecz kilku osób, i jedna z nich umiera, świadczenie ulega odpowiedniemu zmniejszeniu. Forma umowy dożywocia Umowa dożywocia wiąże się z przeniesieniem nieruchomości, to też zgodnie z art. 158 k.c. umowa dożywocia  powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Niedochowanie formy aktu notarialnego powoduje bezskuteczność tej czynności prawnej i jej nieważność tj. nieruchomość nie przechodzi na nabywcę. Zmiana dożywocia na rentę Prawo dożywocia jest niezbywalne. Jeżeli jednak z jakichkolwiek powodów między stronami umowy dojdzie do scysji i zerwania wcześniejszych więzi, na żądanie jednej ze stron sąd może zamienić dożywocie na rentę. Zamienić można wszystkie lub tylko  niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia.   [reklama-ads] W wyjątkowych okolicznościach na żądanie jednej ze stron, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, sąd może rozwiązać umowę o dożywocie. Jeżeli zobowiązany zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa. Przesłanki uznania umowy za bezskuteczną Osoba, względem której ciąży dożywotni obowiązek alimentacyjny, może żądać uznania umowy za bezskuteczną, jeżeli wskutek tej umowy dożywotnik stał się niewypłacalny. Uprawnienie to przysługuje bez względu na to, czy dożywotnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, oraz bez względu na czas zawarcia umowy. [rada]Umowa o dożywocie nie może zostać uznana za bezskuteczną po upływie pięciu lat od jej zawarcia.[/rada] [informacja]Podstawa prawna: ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.2018.0.1025).[/informacja] [reklama-ads]