Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej nie jest trudnym zadaniem. Aby założyć firmę wystarczy zarejestrować ją w CEIDG lub KRS. Nie w każdym jednak wypadku wniosek o wpis do rejestru będzie wystarczający. Niektóre rodzaje przedsiębiorstw do funkcjonowania potrzebują reglamentacji. W praktyce chodzi o zezwolenie, koncesję lub wpis do właściwego rejestru działalności regulowanej. Przedsiębiorca, aby uzyskać jedno z tych pozwoleń musi spełnić specjalne warunki szczegółowo uregulowane przepisami prawa.
Zezwolenie i koncesja są aktami administracyjnymi wydawanymi przez właściwy organ państwowy, które upoważniają przedsiębiorcę do prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Nie jest jednak tak, że brak owego dokumentu zawsze przekreśla szansę firmy na działanie.
Pozwolenia te w większości dotyczą jedynie wąskiej dziedziny gospodarczej. Tak jest np. ze sprzedażą alkoholu. Nikt nie zabroni przedsiębiorcy prowadzenia restauracji i serwowania dań i napojów. Zezwolenie dotyczy wyłącznie sprzedaży alkoholu.
Jaka działalność potrzebuje wskazanych aktów administracyjnych? Oraz czym różni się zezwolenie od koncesji? O tym poniżej.
Działalność reglamentacyjna – co to jest?
Mimo działania w Polsce wolnego rynku, nie każda działalność może być prowadzona przez każdego. Niekiedy chodzi o dziedziny dotykające newralgicznych spraw państwowych, jak jest np. w przypadku produkcji broni czy wydobywania złóż, w innych wymagane jest specjalne wykształcenie jak np. u lekarzy czy notariuszy.
Działalność reglamentacyjna oznacza wszelki rodzaj aktywności gospodarczej, który do swojego funkcjonowania potrzebuje pozwolenia wydanego przez właściwy organ administracyjny. Reglamentacja obejmuje przede wszystkim zezwolenia, koncesje, licencji czy też wpis do rejestru działalności regulowanej.
Przedsiębiorca, który chce prowadzić działalność reglamentowaną, musi uzyskać prawo do jej podjęcia i wykonywania oraz musi spełnić szczegółowe warunki określone przepisami prawa.
Warto zdawać sobie sprawę, iż wydanie pozwolenia na prowadzenie danej działalności reglamentowanej to dopiero początek. Konkretne zezwolenia czy koncesje należy co jakiś czas odnawiać.
Dodatkowo organ wydający pozwolenie ma prawo do późniejszej weryfikacji, czy firma działa zgodnie z wydanym aktem. Jeżeli kontrola wykaże nieprawidłowości zezwolenie czy koncesja może zostać cofnięta, w wówczas przedsiębiorca utraci możliwość prowadzenia danego rodzaju działalności.
W Polsce reglamentacja przybiera formę:
- koncesji;
- zezwolenia;
- wpisu do rejestru działalności regulowanej.
Za uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności reglamentowanej pobierana jest opłata skarbowa. Jej wysokość jest zależna od rodzaju konkretnej działalności.
Najpierw zezwolenie i koncesja czy rejestracja działalności?
W pierwszej kolejności należy założyć działalność gospodarczą. Wniosek o wydanie koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej może złożyć jedynie przedsiębiorca. Firmę rejestruje się w:
- Centralnej Ewidencji i Informacja Działalności Gospodarczej, jeżeli prowadzona będzie jednoosobowa działalność gospodarczą;
- Krajowym Rejestrze Sądowym, jeżeli dzielność będzie prowadzona w formie spółki prawa handlowego.
W przypadku wpisu do CEIDG, możliwe jest złożenie wniosku rejestrowego wraz z wnioskiem o wydanie pozwolenia.
Zezwolenie na wykonywanie działalności gospodarczej
Zezwolenie jest uprawnieniniem przedsiębiorcy do wykonywania oznaczonej działalności gospodarczej w sposób zgodny z regulacjami prawnymi. Zezwolenie wydaje się w każdym wypadku jeżeli firma wykaże, iż spełnia ustawowe wymogi.
Oznacza to, że organ administracyjny nie może odmówić wydania zezwolenia, jeśli przedsiębiorca spełnia wymogi określone dla danej działalności gospodarczej.
Zezwolenie nie nadaje przedsiębiorcy nowych praw, jedynie konkretyzuje je pod względem podmiotowym.
Działalność wymagająca zezwolenia to:
- sprzedaż hurtowa i detaliczna napojów alkoholowych;
- odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych;
- ochrona przed bezdomnymi zwierzętami, prowadzenie schronisk dla bezdomnych zwierząt;
- wytwarzania i dopuszczenia do obrotu produktów leczniczych;
- prowadzenia aptek ogólnodostępnych, hurtowni farmaceutycznych;
- prowadzenie składu podatkowego;
- wykonywanie rybołówstwa morskiego;
- prowadzenie szeregu działalności w zakresie finansów np. działalności maklerskiej lub rachunków papierów wartościowych, prowadzenie funduszu emerytalnego albo banku i instytucji kredytowej;
- prowadzenie giełdy towarowej;
- instalacje lub naprawa określonych rodzajów przyrządów pomiarowych, w tym m.in. tachografów cyfrowych;
- prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków.
Koncesja na wykonywanie działalności gospodarczej
Koncesja jest pozwoleniem o wyższym poziomie rygoryzmu niż zezwolenie. O koncesję może ubiegać się każdy przedsiębiorca, jednakże nawet mimo spełnienia wymogów ustawowych, organ może odmówić mu jej wydania.
Wynika to z faktu, iż koncesję stosuje się w przypadku działalności, która ma szczególne znaczenie dla interesów państwa, takie jak chociażby jego bezpieczeństwo. Stąd też jest ona ściśle kontrolowana i wielu wypadkach monopolizowana.
Koncesja wydawana jest przez ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności kontestowanej. Koncesji udziela się na czas określony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż lat 50, chyba, że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.
Odmowa wydania koncesji nie stanowi przeszkody do ponownego wnioskowania o jej wydanie.
Koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
- poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;
- wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
- wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
- ochrony osób i mienia;
- rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;
- przewozów lotniczych.
Wpis do rejestru działalności regulowanej
Działalność regulowana jest z koeli najprostszą formą reglamentacji. Po spełnieniu ustawowych wymogów, wystarczy, że przedsiębiorca złoży wniosek o wpis do rejestru wraz z oświadczeniem o spełnianiu wymaganych warunków. Właściwy organ prowadzący rejestr działalności regulowanej ma obowiązek wydać zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru w terminie 7 dni od dnia wpłynięcia wniosku.
Do działalności regulowanej zaliczamy:
- wyrób i rozlew wyrobów winiarskich. Wyrób i rozlew napojów spirytusowych. Wyrób, oczyszczanie, skażanie, odwadnianie alkoholu etylowego;
- przechowywanie dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania;
- konfekcjonowanie i obrót środkami ochrony roślin;
- usługi detektywistyczne;
- prowadzenie indywidualnej oraz grupowej praktyki lekarskiej;
- organizowanie imprez turystycznych;
- działalność telekomunikacyjna.
więcej porad
Długi przedsiębiorcy a wspólność majątkowa
Z chwilą zawarcie związku małżeńskiego powstaje między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa. Od tej pory wszelkie składniki majątku nabyte w czasie trwania małżeństwa przez obojga małżonków lub przez jednego z nich wchodzą do majątku wspólnego.
[reklama-ads]
Co do zasady małżonek dłużnika odpowiada solidarnie za jego zobowiązania finansowe związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, o ile wyraził zgodę na zaciągnięcie owych zobowiązań.
Odpowiedzialność wobec wierzycieli ogranicza się zatem jedynie do składników majątku wspólnego małżonków przypadającego dłużnikowi, majątek osobisty partnera nie może być przedmiotem egzekucji. Oznacza to, że nie zawsze długi przedsiębiorcy będą obciążały również jego małżonka czy też całą rodzinę.
Długi przedsiębiorcy a wspólność majątkowa
Zgodnie z art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej jako KRO) wspólność majątkowa obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.
[reklama-ads]
Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku wspólnego zaliczyć należy przede wszystkim:
pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody działalności gospodarczej każdego
z małżonków;
dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków.
środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Zgodnie z przepisem art. 41 § 1 KRO za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z małżonków bez zgody drugiego z nich odpowiada tylko ten partner, który zobowiązanie zaciągnął.
[reklama-ads]
Oznacza to, że odpowiedzialność małżonka przedsiębiorcy zależy od tego, czy wyraził on zgodę na określone działanie partnera skutkujące powstaniem zobowiązania. Jeśli małżonek przedsiębiorcy wyrazi zgodę na zaciągnięcie danego zobowiązania, będzie za nie odpowiadał, lecz tylko składnikami wchodzącymi do majątku wspólnego.
[rada]Małżonek dłużnika prowadzącego działalność gospodarczą nie odpowiada za jego zobowiązania majątkiem osobistym.[/rada]
Podkreślić należy, że zobowiązanie powstałe w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa należącego do majątku wspólnego, może być egzekwowane ze składników majątkowych wchodzących w skład tego przedsiębiorstwa.
[uwaga]Czytaj też: Rozdzielność majątkowa w małżeństwie – wzór[/uwaga]
Długi przedsiębiorcy a ustanowienie rozdzielności majątkowej
[reklama-ads]
Ustanowienie rozdzielności pociąga za sobą ustanie wspólności majątkowej w małżeństwie. Od momentu ustanowienia rozdzielności każdy z małżonków posiada udział w majątku (co do zasady - połowę), który kiedyś był objęty wspólnością.
Ten udział staję się składnikiem osobistego majątku każdego z małżonków. Rozdzielność majątkowa daje każdemu z małżonków prawo do samodzielnego zarządzania swoim majątkiem. Wszystko, co partnerzy nabędą w przyszłości będzie należało tylko do ich indywidualnych majątków.
Co ważne, wprowadzając rozdzielność majątkową, każdy z partnerów przestaje odpowiadać za długi drugiego z nich. Trzeba jednak pamiętać, że zobowiązania powstałe przed ustanowieniem rozdzielności, w dalszym ciągu będą obciążały majątek wspólny powstały w trakcie trwania wspólności małżeńskiej.
Jeżeli małżonkowie zawarli umowę majątkową wyłączającą wspólność ustawową przed zawarciem małżeństwa, w ogóle nie dochodzi do powstania majątku wspólnego. Od chwili bowiem zawarcia małżeństwa, tj. od chwili, w której umowa stała się skuteczna, małżonków obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej.
[reklama-ads]
W takim wypadku, wszelkie zobowiązania jednego z małżonków w ogóle nie mogą obejmować majątku osobistego drugiego z nich. Małżonek niebędący dłużnikiem zatem w żadnym wypadku nie będzie odpowiadał wobec wierzycieli partnera.
Długi przedsiębiorcy a prawo wierzyciela do ustanowienia przymusowej rozdzielności majątkowej
Zgodnie z art. 52 § 1a KRO, na żądanie wierzyciela jednego z małżonków, sąd może ustanowić rozdzielność majątkową. Warunkiem jest uprawdopodobnienie przez niego, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków. Będzie to uzasadnione, gdy majątek osobisty dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie roszczeń wierzyciela, a ten nie posiada prawnej możliwości skierować egzekucji do majątku wspólnego małżeństwa z uwagi na brak uzyskania zgody małżonka dłużnika na zaciągnięcie danego zobowiązania.
[rada]Prawo do wystąpienia z żądaniem ustanowienia rozdzielności przysługuje każdemu wierzycielowi, nie tylko wierzycielowi alimentacyjnemu.[/rada]
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia z dnia 25 lutego 1964 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1359).
ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266).[/informacja]
[reklama-ads]
IKE i IKZE – nowe limity wpłat w 2022 roku
Z czego wynikają powyższe stawki? Są one uzależnione od wysokości przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej. Tym samym wpłaty na IKZE nie mogą przekroczyć 1,2-ktorności i 1,8-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.
[reklama-ads]
Natomiast wpłaty na IKE - trzykrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.
Limit wpłat na IKZE - podstawa prawna
Nowe limity wpłat na IKZE wynikają wprost z art. 13a ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1808).
Stanowi on, że wpłaty dokonywane na IKZE w roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach (jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone, z zastrzeżeniem ust. 1a).
Co ważne, wpłaty dokonywane na IKZE w roku kalendarzowym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,8-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego (art. 13a ust. 1a).
[reklama-ads]
Stawki te ogłasza w drodze obwieszczenia minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w Monitorze Polskim do końca roku kalendarzowego poprzedzającego rok, w którym będą dokonywane wpłaty na IKZE.
Limit wpłat na IKE - podstawa prawna
Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1808) wpłaty dokonywane na IKE w roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej trzykrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok, określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone.
Stawki są ogłaszane w drodze obwieszczenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w Monitorze Polskim do końca roku kalendarzowego poprzedzającego rok, w którym będą dokonywane wpłaty na IKE.
[reklama-ads]
Jak było w ubiegłym roku?
Obecnie wysokość kwoty wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego wynosi 7106,40 zł. Natomiast w 2021 r. było to 6310,80 zł. Ponadto wysokość kwoty wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, która wynosi obecnie 10 659,60 zł, w 2021 r. wynosiła 9466,20 zł.
Dlaczego stawki wzrosły?
Wynika to z zasady stanowiącej, że nowo ustalona kwota, która jest niższa niż kwota obowiązująca w poprzednim roku nie obowiązuje. W takiej sytuacji zeszłoroczne limity wciąż obowiązują przez kolejny rok. Jednak limity z 2021 r. były niższe od kwot ustalonych na 2022 r., dlatego w 2022 r. obwiązują nowe limity.
Inwestowanie w IKE a ulgi podatkowe
Osoby, które odkładają środki na IKE nie mają prawa do ulgi w podatku dochodowym związanej z osiąganymi przez nich dochodami w kolejnych latach. Przyjęto założenie, że indywidualne konto emerytalne ma służyć oszczędzaniu na dodatkową emeryturę.
Warto jednak pamiętać, że korzyści podatkowe uzyska podatnik po 60 r.ż. (lub 55, jeśli ma prawo do wcześniejszej emerytury). Gdy będzie wypłacał pieniądze, nie zapłaci podatku od zysków kapitałowych.
[reklama-ads]
Musi on także spełniać kilka innych warunków:
• Dokonywać wpłat na IKE co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych.
• Wpłacić ponad połowę wartości wszystkich wpłat na IKE nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dokonanie wypłaty.
Podatkiem nie będą obciążeni spadkobiercy posiadacza IKE. Środki nie zostaną obciążone ani podatkiem Belki, ani podatkiem od spadków i darowizn.
Inwestowanie w IKZE a ulgi podatkowe
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku IKZE. Odliczenie podatkowe związane z wpłatami na IKZE przysługuje osobom, które rozliczają się:
• Na zasadach ogólnych według skali podatkowej 17 i 32 proc.
• Podatkiem liniowym w wysokości 19 proc.
• Ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Tym samym, odliczeń mogą dokonać w formularzach podatkowych PIT-28, PIT-36 i PIT-37 oraz w związanej z nimi informacji PIT/0, i PIT-36L.
[reklama-ads]
Oszczędzanie z IKE i IKZE – jak założyć konto?
IKE mogą oferować:
• Otwarte fundusze inwestycyjne i specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte.
• Podmioty prowadzące działalność maklerską, a więc domy maklerskie i banki prowadzące działalność maklerską.
• Zakłady ubezpieczeń na życie.
• Banki.
Indywidualne Konto Emerytalne i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego można założyć przez https://www.metlife.pl/emerytura/ike_ikze/ . Jest to szybki i nieskomplikowany proces.
Odkładając pieniądze na IKE i IKZE możemy skorzystać z konkretnych korzyści podatkowych. Szukając możliwości odkładania swoich pieniędzy na przyszłość warto zainteresować się tym rozwiązaniem i obowiązującymi limitami.
Podstawa prawna:
• Obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie wysokości kwoty wpłat dokonywanych na indywidualne konto emerytalne w roku 2022 (Monitor Polski rok 2021 poz. 1062).
• Obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 5 listopada 2021 r. w sprawie wysokości kwoty wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego w roku 2022 (Monitor Polski rok 2021 poz. 1055).
Artykuł partnera
[reklama-ads]
