Ustawa o zmianie imienia i nazwisko wprost wskazuje, że jej zastosowanie może mieć tylko do:

• Obywateli polskich;
• Cudzoziemców niemających obywatelstwa żadnego państwa, jeżeli mają w Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania;
• Cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy i tylko jeżeli posiada on ważne powody związane z zagrożeniem jego życia, zdrowia, wolności lub bezpieczeństwa osobistego.

Kiedy można zmienić imię i nazwisko?

Jak zostało wskazane na samym początku, nie zawsze możemy zmienić imię lub nazwisko. Wniosek o tym charakterze jest niezwykle istotny w sytuacji prawnej obywatela, ponieważ jest jedną z podstaw określenia tożsamości. Stąd jego zmiana może wywołać wiele problemów związanych z między innymi zgłoszeniem tych zmian do odpowiedniej grupy zainteresowanych.

W związku z powyższym, nie bez przyczyn zmiany imienia i nazwiska mogą dokonać tylko osoby, które posiadają ważny powód. W szczególności dotyczy to zmian w przypadku:

• Imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka;
• Na imię lub nazwisko używane;
• Na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione;
• Na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada.

Analogicznie, państwo nie przyzwala na zmianę imienia lub nazwiska, które mogłoby wywołać negatywne skutki społeczne dla wnioskodawcy. Czyli osoba, która chce zmienić swoje nazwisko na takie, które będzie powszechnie ośmieszające spotyka się z odmowną decyzją.

Zmiana imienia i nazwiska na nazwisko sławne lub historyczne

Co do zasady nie zmienia się nazwiska na historyczne lub sławne w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej i wojskowej. Jednak od każdej zasady są wyjątki. W przytoczonym przypadku można dokonać zmiany, jeżeli członkowie naszej rodziny posiadają takie nazwisko.

Kto wydaje decyzje administracyjną o zmianie imienia lub nazwiska?

Po podjęciu decyzji należy udać się do wybranego przez nas kierownika urzędu stanu cywilnego. Możliwości złożenia takiego wniosku nie wyklucza pobyt za granicą. W takim przypadku należy udać się do konsulatu i w danym wniosku wskazać wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego.

W wniosku powinno zawrzeć się:

1)      Dane osoby, której zmiana dotyczy:

1. a) Imię (imiona) i nazwisko oraz nazwisko rodowe;
2. b) Wskazanie kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tego aktu;
3. c) Numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, zwany dalej „numerem PESEL”, jeżeli został nadany;

2)      Imię lub nazwisko, na jakie ma nastąpić;

3)      Wskazanie miejsca sporządzenia aktu urodzenia małoletnich dzieci, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska dotyczy tych aktów;

4)      Adres do korespondencji wnioskodawcy;

5)      Uzasadnienie;

6)      Oświadczenie wnioskodawcy, że w tej samej sprawie nie złożył wcześniej wniosku do innego kierownika urzędu stanu cywilnego lub nie została wydana już decyzja odmowna.

Po wniesieniu wniosku kierownik rozpatruje go z punktu spełnienia wszystkich formalnych przesłanek. Materialnej ocenie podlega tylko uzasadnienie, gdzie rozpatrzone musi być czy faktycznie istnieje ważny powód do zmiany imienia lub nazwiska. Od każdej decyzji kierownika przysługuje odwołanie do wojewody.

W przypadku wydania pozytywnej decyzji, kierownik urzędu stanu cywilnego albo jego zastępca przesyłają ją do kierownika, który sporządził akt urodzenia lub akt małżeństwa wnioskodawcy.

Zmiana imienia i nazwiska ocena zjawiska

Zmiana imienia i nazwiska nie należy do szczególnie ciężkich procedur. Związana jest ona z wypełnieniem gotowego formularza oraz dostarczeniem go do właściwego urzędu. Oczywistym jest, że nie wolno dokonywać owej zmiany z pierwszego lepszego powodu. Niemniej jednak ustawa z roku 2008 nie tworzy jakichś szczególnie dużych barier do dokonania owej czynności i otrzymania pozytywnej decyzji. Stąd przeciętny obywatel nie powinien mieć większych problemów z jego wypełnieniem.

Pomimo tych ułatwień zalecamy nawet w takiej sprawie skontaktować się z specjalistą, który pomoże w przygotowaniu odpowiednio uzasadnionego wniosku. Takie działanie z pewnością zwiększy prawdopodobieństwo rozpatrzenia naszego wniosku pozytywnie.

Autor: Przemysław Szot