Jazda pod wpływem alkoholu – grzywna czy więzienie?

Jazda pod wpływem alkoholu, nie zależnie czy było to jedno piwo czy pół butelki wina, jest dalece nieodpowiedzialna. Wsiadając do auta „pod wpływem” kierowca naraża nie tylko siebie ale również życie lub zdrowie osób trzecich. Jazda po spożyciu alkoholu może nieść za sobą wiele negatywnych konsekwencji, poczynając od wyrzutów sumienia, po szereg sankcji karnych. Pijany kierowca powinien liczyć się z karą grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności, jak również z odebraniem – również dożywotnio – prawa jazdy.
Jazda pod wpływem alkoholu

Sezon wakacyjny za pasem. Dobra pogoda i spotkania z przyjaciółmi wzmagają częstotliwość sięgania po alkohol i inne używki. Nie ma w tym nic nagannego, ważne jednak aby robić to z głową.

Jednym z bardziej nierozsądnych i ryzykownych zachowań po spożyciu jest właśnie jazda samochodem. Odpowiedzialni za taką sytuację są nie tylko sami kierowcy, ale także „współbiesiadnicy”, którzy na to przyzwalają. Jazda pod wpływem alkoholu stanowi zagrożenie dla wszystkich uczestników ruchu drogowego, także przechodniów, dlatego też bezwzględnie należy sprzeciwiać się zachowaniom tego typu.  

Jazda pod wpływem alkoholu – wykroczenie czy przestępstwo?

Jazda pod wpływem alkoholu posiada dwie postacie. Pierwszą z nich jest stan po użyciu alkoholu, który stanowi wykroczenie. Druga postać to nietrzeźwość, która jest już poważnym przestępstwem. Różnice między stanami upojenia są istotne – od stanu zależy rodzaj i wymiar kary.

Stan po użyciu alkoholu

Prawo dopuszcza możliwość jazdy pojazdem z maksymalnym stężeniem we krwi kierowcy do 0,2 promila. Wyższe wartości oznaczać będą więc stan po użyciu, a w skrajnych sytuacjach nietrzeźwość.

Stan po użyciu alkoholu reguluje art. 87 Kodeksu wykroczeń (dalej KW). Wykroczeniem będzie stan, w którym:

  • zawartość alkoholu we krwi osoby kierującej pojazdem wynosi między 0,2 a 0,5 promila, lub
  • zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza wynosi między 0,1 – 0,25 mg.

Jazda pod wpływem alkoholu – co grozi za wykroczenie?

Art. 87 – użycie alkoholu

§ 1. Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.

§ 1a. Tej samej karze podlega, kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu inny pojazd niż określony w § 1.

§ 2. Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu inny pojazd niż określony w § 1,

podlega karze aresztu do 14 dni albo karze grzywny.

§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów.

§ 4. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1a lub 2 można orzec zakaz prowadzenia pojazdów innych niż określone w § 1.

Za wykroczenie z art. 87 § 1 KW kierowcy grozi kara aresztu od 5 do 30 dni lub kara grzywny od 50 zł do 5 tys. zł. W przypadku stanu po użyciu alkoholu areszt można orzec jedynie, gdy czyn popełniono umyślnie, a za orzeczeniem kary aresztu przemawia waga czynu lub okoliczności sprawy świadczą o demoralizacji sprawcy albo sposób działania zasługuje na szczególne potępienie.

Dodatkowa ustawa przewiduje także możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary – orzeczenie kary nagany. Nie ma z kolei możliwości wymierzenia kary ograniczenia wolności czy jej pozbawienia – są to kary rodzajowo surowsze od kary grzywny.

Wraz z wymierzeniem sankcji sąd ma obowiązek orzec środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat. Kierowca otrzymuje także 10 punktów karnych.

W przypadku, gdy kierowca znajduje się w stanie nietrzeźwości (>0,5 promila) lub pod wpływem podobnie działającego środka lub stanie po użyciu alkoholu (0,2-05 promila) i prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu inny pojazd niż pojazd mechaniczny (najczęściej jest to rower), również podlega karze aresztu od 5 do 30 dni albo grzywny od 50 do 5 tys. zł. Dodatkowo sąd fakultatywnie może orzec zakaz prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne.

Stan nietrzeźwości

Stan nietrzeźwości określa art. 115 § 16 Kodeksu karnego (dalej jako KK). W rozumieniu tego przepisu stan nietrzeźwości zachodzi, gdy:

  • zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub
  • zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.

Prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem.

Jazda pod wpływem alkoholu – co grozi za przestępstwo?

Zgodnie z art. 178a KK, za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego grozi grzywna, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2.

Grzywna naliczana jest w zależności od sytuacji majątkowej sprawcy. Sąd wymierza ją w wysokości od 10 do 540 stawek dziennych, przy czym jedna stawka dzienna wynosi nie mniej niż 10 zł, nie więcej niż 2 tys. zł. Natomiast kara ograniczenia wolności polega na obowiązku wykonywania prac społecznych albo potrąceniu wynagrodzenia. Jej maksymalny wymiar to 2 lata.

Dodatkowo sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdu określonego rodzaju na okres nie krótszy niż 3 lata.

Ponowna jazda pod wpływem alkoholu – co w przypadku recydywy?

Przepis art. 178a § 4 KK przewiduje typ kwalifikowany przestępstwa w przypadku recydywy, tj. ponownego prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości. Zaostrzona odpowiedzialność przewidziana została dla kierowcy, który popełniając przestępstwo jazdy w stanie nietrzeźwości, był już wcześniej skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym, powietrznym lub wodnym zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób lub mienia w wielkich rozmiarach, przestępstwo sprowadzenia niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym, powietrznym lub wodnym lub za wypadek, a także dla kierowcy, który popełnił to przestępstwo w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo.

W takiej sytuacji kierowca podlegać będzie karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Zostanie wobec niego orzeczony także dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Jeżeli jednak stężenie alkoholu w organizmie kierowcy wskazuje na wykroczenie (<0,5 promila), wówczas sprawcy będzie groziła kara aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 zł. Sąd wobec takiego kierowcy orzeknie również zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat.

Za jazdę pod wpływem alkoholu sąd zasądzi od sprawcy także nawiązkę na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie nie niższej niż 5 tys. zł (nawet do 60 tys. zł).

Środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów dłuższy niż rok oznacza dla kierowcy konieczność ponownego przystąpienia do egzaminu na prawo jazdy.

Kary za wypadek spowodowany podczas jazdy po alkoholu

Już sama jazda pod wpływem alkoholu stanowi wykroczenie lub przestępstwo. Należy mieć jednak świadomość, że w przypadku spowodowania wypadku pod wpływem kary będą o wiele surowsze.

Pijany sprawca wypadku komunikacyjnego podlega karze pozbawienia wolności w wysokości nawet do 12 lat oraz obligatoryjnemu zakazowi prowadzenia pojazdów mechanicznych. Jeżeli w wypadku doszło do uszczerbku na zdrowiu lub śmierci poszkodowanego zakaz ten może być dożywotni.

Dodatkowo sąd zasądza świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, gdzie minimalna kwota świadczenia wynosi 10 tys. zł, maksymalna zaś 60 tys. zł.

Co z ubezpieczeniem OC i AC?

Nie ma się co łudzić, żadne towarzystwo ubezpieczeniowe nie weźmie na siebie odpowiedzialności za pijanego kierowcę. Niezależnie czy chodzi o wykroczenie czy przestępstwo, jazda pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających znajduje się wśród wyłączeń z ochrony ubezpieczeniowej w ramach OC i AC.

Powyższe oznacza, że sprawca będzie musiał zwrócić ubezpieczycielowi sumę wypłaconych odszkodowań dla osób trzecich w ramach OC. Towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje straty, lecz jednocześnie zażąda zwrotu środków od sprawcy. Z kolei, jeżeli chodzi o autocasco, to pijany kierowca może pożegnać się z jakimkolwiek odszkodowaniem. Wszystkie szkody będzie musiał naprawić z własnej kieszeni.  

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1444).
  • ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2021 r. poz. 281).

Polecane wzory pism:

Przemysław Grzegorczyk
Przemysław Grzegorczyk
Adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym, karnym i karnoskarbowym.

więcej porad

Prokura w przedsiębiorstwie – czym jest?

Prokurentem może być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie. Dodatkowo do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca jest zobowiązany zgłosić do CEIDG lub KRS. [reklama-ads] Prokura – jej najważniejsze cechy Prokura ma bardzo dużo wspólnych cech z pełnomocnictwem. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć, to że: u podłoża udzielenia zarówno pełnomocnictwa, jak i prokury leży zaufanie mocodawcy do pełnomocnika (prokurenta); prokurent oraz pełnomocnik działają w imieniu i ze skutkami dla reprezentowanego, swoim zachowaniem mogą wywołać skutki prawne bezpośrednio w sferze reprezentowanego; udzielenie pełnomocnictwa oraz prokury jest czynnością prawną jednostronną należącą do czynności prawnych upoważniających; zobowiązanie do działania zarówno pełnomocnika, jak i prokurenta może wynikać z umowy kreującej stosunek podstawowy pełnomocnictwa lub prokury; zarówno prokura, jak i pełnomocnictwo jedynie mogą, lecz nie muszą opierać się na stosunku podstawowym. Jednocześnie jest wiele punktów obu instytucji, które nie są ze sobą stycznie. Prokurę odróżniają od innych rodzajów pełnomocnictwa następujące jej cechy: [reklama-ads] nie każdy może udzielić prokury; zakres umocowania prokurenta określa ustawa; jest on bardzo szeroki; obejmuje czynności związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa; obligatoryjny wpis do rejestru przedsiębiorców; odwołalność prokury nie może być wyłączona. Niewątpliwą zaletę prokury stanowi ustawowe określenie zakresu umocowania prokurenta oraz zakaz ograniczenia przez mocodawcę tego zakresu ze skutkami wobec osób trzecich. Cechy te zapewniają bezpieczeństwo obrotu i ochronę osób trzecich. Udzielenie prokury Udzielenie prokury stanowi jednostronną czynność prawną przedsiębiorcy. Jest to czynność kierowana bezpośrednio do oznaczonego adresata, czyli przyszłego prokurenta. Prokura jest udzielona z chwilą, gdy oświadczenie woli mocodawcy dotrze do adresata w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią. Prokura dla swego powstania nie wymaga przyjęcia jej przez prokurenta. Prokury może udzielić jedynie przedsiębiorca podlegający obowiązkowi wpisu do CEIDG albo do rejestru przedsiębiorców KRS. Aby więc móc udzielić prokurę mocodawca musi: posiadać status przedsiębiorcy; podlegać obowiązkowi wpisu do CEIDG albo KRS. [reklama-ads] Zgodnie z art. 43[1] KC status przedsiębiorcy posiadają osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, ale którym ustawa przyznaje zdolność prawną, które prowadzą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Z kolei obowiązkowi wpisu do CEIDG podlegają osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, w tym będący osobami fizycznymi wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Do rejestru przedsiębiorców podlegają wpisowi jednostki wymienione w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym (art. art. 36 pkt 2–17). Będą to przede wszystkim wszystkie spółki prawa handlowego. [uwaga]Czytaj też: Pełnomocnictwo ogólne wzór[/uwaga] Prokura w spółce cywilnej [reklama-ads] Spółki cywilne nie mogą udzielić prokury. Wynika to z faktu, że nie posiadają one statusu przedsiębiorcy oraz nie podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców. Prokury mogą natomiast udzielić poszczególni wspólnicy tej spółki. Jednakże w takiej sytuacji udzielona prokura jest jedynie pełnomocnictwem udzielonym przez danego wspólnika spółki, a zatem czynności prawne dokonane przez prokurenta wywołałyby skutek prawny wyłącznie w sferze tego wspólnika, a nie spółki czy pozostałych wspólników. Zawieszenia działalności gospodarczej a prokura Należy wyjaśnić, że zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie odbiera danemu podmiotowi statusu przedsiębiorcy, stąd też nadal istnieje możliwość udzielenia przez ten podmiot prokury, a ustanowiona wcześniej prokura nie wygasa. Wynika to również z faktu, że zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej ma jedynie charakter tymczasowy. [rada]W okresie zawieszenia prokurent nie powinien działać za przedsiębiorcę, gdyż istotą zawieszenia jest to, że przedsiębiorca nie wykonuje swoich praw w określonym okresie czasu.[/rada] [reklama-ads] Kto może udzielić prokury? Prokury udziela przedsiębiorca, przy czym w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą prawną prokury udziela organ tej osoby albo przedstawiciele ustawowi danej jednostki (w szczególności chodzi o wspólników handlowych spółek osobowych). Zakres umocowania prokury Prokura obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Czynności sądowe obejmują między innymi: sporządzanie i podpisywanie pozwów i innych pism procesowych, np. zażaleń, apelacji, skarg kasacyjnych; reprezentację przedsiębiorcy na rozprawie i innych posiedzeniach sądowych; zawieranie ugód w postępowaniu sądowym; przyjmowanie korespondencji sądowej. [reklama-ads] [rada]Prokurent może występować jako pełnomocnik procesowy przedsiębiorcy. Może również sam udzielać pełnomocnictw procesowych oraz je odwoływać.[/rada] Do czynności pozasądowych należy przede wszystkim zawieranie umów w imieniu przedsiębiorcy, w tym umów dotyczących nabycia przez przedsiębiorcę przedsiębiorstwa lub nieruchomości, umów licencyjnych z zakresu prawa własności przemysłowej, umów dotyczących przelewu wierzytelności lub przejęcia długu, umów poręczenia, w tym poręczenia wekslowego. Prokurent jest umocowany do dokonywania jednostronnych czynności prawnych. Chodzi tu np. o: udzielanie i odwoływanie pełnomocnictw; podpisywanie protokołów odbioru usług czy dzieła; jednostronne rozwiązywanie umów z kontrahentami (wypowiadanie umów); rozwiązywanie umów o pracę z pracownikami przedsiębiorcy; [paragraf]Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2005 r., sygn. I PK 125/05: "Prokurent spółki handlowej może być uznany za osobę zarządzającą zakładem pracy w imieniu pracodawcy. Prokurent może dokonywać także innych czynności z zakresu prawa pracy, np. podpisywać świadectwa pracy). Prokurent posiada również umocowanie do przejęcia, w imieniu i na rzecz reprezentowanego przedsiębiorcy, przedmiotu zastawu rejestrowego w trybie art. 22–23 ZastRejU.”[/paragraf] [reklama-ads] Prokura a postępowanie niebędące postępowaniem cywilnym Zasadą jest, że umocowanie prokurenta wykracza poza zakres czynności podejmowanych na gruncie prawa prywatnego. Prokurent może dokonywać za przedsiębiorcę czynności procesowych: w postępowaniu karnym; w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym; w postępowaniu o zamówienie publiczne; w postępowaniu podatkowym, w tym do podpisywania deklaracji podatkowych. Z kolei poza zakresem umocowania prokurenta są czynności dotyczące stosunków wewnętrznych przedsiębiorcy. Chodzi tu przede wszystkim o czynności nienależące do sfery reprezentacji tego przedsiębiorcy, np. zwoływanie posiedzeń organów przedsiębiorcy, zgłaszanie wniosków o wpis do rejestru takich danych dotyczących przedsiębiorcy jak zmiana umowy, statutu, zmiana w składzie zarządu. Prokurent nie może również głosować na zgromadzeniu spółki kapitałowej w imieniu przedsiębiorcy będącego wspólnikiem (akcjonariuszem) tej spółki. Prokurentowi można by jednak udzielić dodatkowego umocowania do wykonywania prawa głosu, zgodnie z zasadami określonymi w KSH. Forma udzielenia prokury [reklama-ads] Dla udzielenia prokury konieczne jest zachowanie formy pisemnej. Niezastosowanie się do niej będzie oznaczało bezwzględną nieważność czynności prawnej udzielenia prokury. KC wymaga, aby prokury udzielono "na piśmie", a zatem dopuszczalne jest zastosowanie każdej formy pisemnej czynności prawnej, np. zwykła forma pisemna, forma pisemna z potwierdzona notarialnie, czy też akt notarialny. Oświadczenie woli o udzieleniu prokury może zostać dokonane także w formie elektronicznej – aktualnie jest ona traktowana jako równoważna z formą pisemną (należy użyć podpisu elektronicznego). Prawidłowo udzielona prokura upoważnia prokurenta do dokonywania wszelkich czynności mieszczących się w zakresie prokury bez względu na wymaganą dla nich formę prawną. Oznacza to, że prokura udzielona w zwykłej formie pisemnej upoważnia prokurenta do dokonania czynności prawnej w wymagalnej dla niej formie aktu notarialnego. Odwołanie lub wygaśnięcie prokury Co do zasady prokura może być w każdym czasie odwołana przez podmiot który ją udzielił. Prokura wygasa także wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z CEIDG lub rejestru przedsiębiorców KRS. Będzie to miało również miejsce przy ogłoszeniu upadłości przedsiębiorcy, otwarciu likwidacji oraz przekształceniu firmy. [reklama-ads] Prokura wygasa także wskutek śmierci prokurenta oraz ustanowienia kuratora dla przedsiębiorcy. W okresie kurateli prokura nie może być ustanowiona. [rada]Utrata przez przedsiębiorcę zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.[/rada] [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740). ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1526). ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. 1997 nr 121 poz. 769).[/informacja] Polecane wzory pism: Odwołanie prokury wzór Udzielenie prokury wzór Ustanowienie prokury wzór Powołanie prokurenta wzór

Prawo do ponaglenia opieszałego organu administracyjnego

Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego organ powinien załatwić sprawę bez zbędnej zwłoki. Jeżeli sprawa wymaga postępowania wyjaśniającego jej załatwienie powinno nastąpić najpóźniej w przeciągu miesiąca. [reklama-ads] W przypadku spraw szczególnie skomplikowanych - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Powyższe oznacza, iż sprawy proste, których nie trzeba wyjaśniać i w których organ posiada wszelkie potrzebne informację powinny zostać załatwione wcześniej (o wiele wcześniej) aniżeli miesiąc. Jeżeli więc organ w powyższych sytuacjach uchybia obowiązujące go terminy, zainteresowany ma prawo do ponaglenia, a następczo możliwość złożenia skargi o bezczynność lub przewlekłość postępowania organu. Prawo do ponaglenia a zasada szybkości i prostoty działania Generalną zasadą postępowania administracyjnego jest zasada szybkości i prostoty działania. Organy administracji publicznej mają obowiązek działać niezwłocznie, podejmując najprzystępniejsze i najlogiczniejsze czynności, które pozwolą im załatwić sprawę w pierwszym możliwym terminie. Jednocześnie ustawodawca stwierdził, że zasady te nie powinny wymuszać na organach podejmowania natychmiastowych decyzji z pokrzywdzeniem stron. [reklama-ads] Każda sprawa administracyjna musi być rozpoznana dokładnie, z poszanowaniem prawa, interesu strony, a także interesu społecznego. Powyższe oznacza, że organy muszą działać bezzwłocznie, jednakże w przypadku spraw skomplikowanych powinny przedkładać dążenie do szczegółowego wyjaśnienia sprawy nad szybkość w działaniu. Ogólne terminy przewidziane dla organów państwowych zostały uregulowane w art. 35 KPA. Zgodnie z § 1 tego przepisu organy administracji publicznej są obowiązane załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Przyjęło się, iż pojęcie "bez zbędnej zwłoki” dotyczy spraw, których stan prawny i faktyczny jest na tyle jednoznaczny, że może być od razu wiarygodnie ustalony przy wszczęciu postępowania na podstawie istniejącego materiału dowodowego. Takim  materiałem dowodowym istniejącym już w czasie rozpoczęcia postępowania są dowody dostarczone przez stronę, fakty urzędowe lub powszechnie znane, które nie wymagają dowodu oraz akta zgromadzone przez sądy w innych sprawach. [rada]Niezwłoczne załatwienie spraw nie dotyczy jedynie spraw prostych. Chodzi o wszystkie sprawy, również te skomplikowane, o ile organ dysponuje niezbędnym materiałem dowodowym w chwili rozpoczęcia rozwiązywania sprawy.[/rada] Charakter terminów załatwiania spraw [reklama-ads] Przepisy art. 35 § 3 i § 3a KPA wskazują konkretne terminy do załatwienia sprawy przez organ administracyjny. [paragraf]Art. 35 § 3 i § 3a KPA - Terminy załatwiania § 3. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. § 3a. Załatwienie sprawy w postępowaniu uproszczonym powinno nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie miesiąca od dnia wszczęcia postępowania. [/paragraf] Powyższe terminy mają charakter terminów maksymalnych. Organy administracyjne nie powinny ich przekraczać. W wyjątkowych wypadkach mogą je przedłużyć pod warunkiem, iż uzasadnią swoją decyzję i poinformują stronę o nowym terminie jeszcze przed upłynięciem terminu pierwotnego. Jednocześnie terminy te mają niejako charakter instrukcyjny, ich upływ nie pozbawia organu zdolności do dalszego orzekania w sprawie, a jego przekroczenie nie wpływa na ważność i skuteczność decyzji. [reklama-ads] Organy administracji publicznej przekraczając termin nie ponoszą konsekwencji swojej opieszałości, aż do czasu interwencji strony postępowania. Strona ma prawo do złożenia ponaglenia na niezałatwienie sprawy. Termin załatwienia sprawy – kiedy mamy prawo do ponaglenia Niezależnie czy termin załatwienia sprawy jest sztywny czy też nie, organy administracyjne w każdej sytuacji mogą przedłużać czas rozpoznawania sprawy. Z tego też względu na opieszałość organu należy patrzeć indywidualnie w każdej sprawie. Czasami miesięczny termin obiektywnie jest nierealny i nie dziwi, że rozpatrzenie sprawy trwa pół roku. Czasami spraw jest tak prosta i oczywista, że wystarczyłoby 30 minut, a musimy czekać 30 dni. Termin załatwienia zależny jest od stopnia trudności sprawy. Dodatkowy wpływ na czas rozpatrzenia może mieć także konieczność przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego oraz postępowania dowodowego. Ustalenie stanu faktycznego i prawnego, zebranie potrzebnych dowodów, gromadzenia informacji będących w posiadaniu różnych organów administracji publicznej lub sądów, na pewno nie sprzyja zasadzie szybkości działania organów. Bardzo częstym powodem mającym uzasadniać opieszałość organów jest wysokie obłożenie urzędu sprawami. W żadnym wypadku nie można tego uznać, za obiektywną przyczynę usprawiedliwiającą organ. [reklama-ads] [paragraf]Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w z dnia 14 lipca 2017 roku, sygn. II OSK 2525/16: „Nie można uznać, aby przyczyny dotyczące dużej ilości spraw, które należy rozpoznawać zgodnie z kolejnością wpływu oraz niewystarczającej obsady personalnej mogły być uznane za przyczyny od organu niezależne. Przyczyny od organu niezależne to takie, które są zdarzeniami zewnętrznymi od organu niezależnymi. Przykładami takich zdarzeń są działania sił przyrody, innych organów, które mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy lub brak akt sprawy, które zostały przekazane do sądu administracyjnego. Od obowiązków stanowiących kompetencję organu nie zwalniają trudności obiektywne, jak brak etatów, duża ilość wpływających do organu spraw".[/paragraf] [uwaga]Czytaj też: Ponaglenie na bezczynność organu wzór[/uwaga] Prawo do ponaglenia - przewlekłość czy bezczynność organu? Ponaglenie może być wniesione w dwóch różnych sytuacjach – przewlekłości postępowania oraz bezczynności organu. Pojęcia te mogą wydawać się zbieżne, jednak takimi nie są. Bezczynność to niezałatwienie przez organ sprawy w terminie określonym w art. 35 KPA lub przepisach szczególnych bądź w terminie nowym wskazanym w zawiadomieniu o niezałatwieniu sprawy w terminie. Ponaglenie na bezczynność można wnieść wyłącznie przed zakończeniem przez organ prowadzonego postępowania poprzez wydanie decyzji ostatecznej. Przewlekłość powstaje, gdy organ prowadzi postępowanie dłużej niż jest to niezbędne do załatwienia sprawy. Organ przewlekle prowadzi postępowanie wtedy, gdy czynności są podejmowane w sposób nieporadny, bez jakiejkolwiek staranności, w sposób błędny lub niezmierzający do wyjaśnienia istotnych okoliczności. Ponaglenie można złożyć również po prawomocnym zakończeniu postępowania. [reklama-ads] [paragraf]Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 listopada 2016 roku, sygn. OSK 3096/15: "Przewlekłość i bezczynność nie wykluczają się wzajemnie. Przy czym obie dotyczą sytuacji, w której upłynęły terminy załatwienia konkretnej sprawy. Jeżeli bezczynność traktować jako niezałatwienie sprawy w terminie, to może ona mieć rożne przyczyny, a w tym i przewlekłość, która jednak nie musi być wyłączną jej przyczyną. Zatem obie instytucje mogą współistnieć, a ma to miejsce wówczas, gdy podejmowane działania są pozorne i sprawa nie jest załatwiona. Ewentualne "skonsumowanie" w takiej sytuacji przewlekłości przez bezczynność ma wówczas znaczenie tylko dla wyboru odpowiedniego rozstrzygnięcia, natomiast nie wyklucza dopuszczalności skarg i badania zasadności obu form przedłużania postępowania, bo to może mieć znaczenie choćby dla oceny jego charakteru i rodzaju zastosowanego środka przeciwdziałającego. Może też wystąpić bezczynność bez przewlekłości, gdy czynności były poprawne, zmierzały do wyjaśnienia sprawy, ale z różnych przyczyn nie udało się załatwić jej w terminie. Natomiast przewlekłość nie może nie skutkować bezczynnością, gdyż organ tak działający (przewlekłość, jak wspomniano już, uznaje się dopiero po upływie terminów zastrzeżonych dla załatwienia sprawy) zawsze jest bezczynny. Co więcej, bezczynność ustaje z chwilą załatwienia sprawy, natomiast ta okoliczność nie ma wpływu na ocenę postępowania jako przewlekłego, a ustanie przewlekłości nie musi oznaczać braku bezczynności. Oczywistym przy tym jest, że ocenę charakteru obu instytucji i wynikające z nich skutki można przeprowadzić po także załatwieniu sprawy, z wyłączeniem jednak zobowiązania do jej zakończenia przez wydanie aktu czy dokonania czynności czy zakończenia sprawy w inny sposób”. [/paragraf] [reklama-ads] Ponaglenia – charakter pisma Prawo do ponaglenia mają: strony postępowania; podmioty na prawach strony. Ponaglenie jest pismem formalnym, to też musi spełniać wszelkie warunki wymagane przez art. 63 KPA. [paragraf]Art. 63 KPA – forma pisma § 1. Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie, za pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu, a także za pomocą innych środków komunikacji elektronicznej § 2. Podanie powinno zawierać co najmniej wskazanie osoby, od której pochodzi, jej adres i żądanie oraz czynić zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach szczególnych. § 3. Podanie wniesione pisemnie albo ustnie do protokołu powinno być podpisane przez wnoszącego, a protokół ponadto przez pracownika, który go sporządził. Gdy podanie wnosi osoba, która nie może lub nie umie złożyć podpisu, podanie lub protokół podpisuje za nią inna osoba przez nią upoważniona, czyniąc o tym wzmiankę obok podpisu. § 3a. Podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno: [reklama-ads] 1) być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, lub uwierzytelniane w sposób zapewniający możliwość potwierdzenia pochodzenia i integralności weryfikowanych danych w postaci elektronicznej; 2) zawierać dane w ustalonym formacie, zawartym we wzorze podania określonym w odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy nakazują wnoszenie podań według określonego wzoru; 3)  zawierać adres elektroniczny wnoszącego podanie. § 3b. Jeżeli podanie, o którym mowa w § 3a, nie zawiera adresu elektronicznego, organ administracji publicznej przyjmuje, że właściwym jest adres elektroniczny, z którego nadano podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego, a gdy wniesiono je w innej formie i zawiera ono żądanie, o którym mowa w art. 391 § 1 pkt 2, doręczenie pism następuje na adres wskazany zgodnie z § 2, przy czym w pierwszym piśmie poucza się o warunku podania adresu elektronicznego w żądaniu doręczania pism środkami komunikacji elektronicznej. § 4. Organ administracji publicznej jest obowiązany potwierdzić wniesienie podania, jeżeli wnoszący tego zażąda. W przypadku wniesienia podania w formie dokumentu elektronicznego organ jest obowiązany potwierdzić wniesienie podania przez doręczenie urzędowego poświadczenia odbioru na wskazany przez wnoszącego adres elektroniczny. § 5. Urzędowe poświadczenie odbioru podania wniesionego w formie dokumentu elektronicznego zawiera: 1)      informację o tym, że pisma w sprawie będą doręczane za pomocą środków komunikacji elektronicznej; 2) pouczenie o prawie do rezygnacji z doręczania pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, o którym mowa w art. 391 § 1d. [/paragraf] Ponaglenie wymaga uzasadnienia. W uzasadnieniu strona ma obowiązek przytoczyć argumentację dotyczącą okoliczności bezczynności lub przewlekłości załatwienia sprawy przez organ. Zawarcie uzasadnienia jest przesłanką bezwzględną. Jej brak powoduje, iż organ obowiązany jest wezwać stronę do uzupełnienia błędu formalnego, pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania. [rada]Ponaglenie nie jest ograniczone żadnym terminem. Wymogiem jest jednak, by termin na załatwienie sprawy minął, tj. ponaglenie można wnosić po miesiącu, a w sprawach szczególnie skomplikowanych po dwóch miesiącach.[/rada] [reklama-ads] Obowiązki organu po wniesieniu ponaglenia Ponaglenie kieruje się do organu wyższego stopnia, za pośrednictwem organu, który popadł w bezczynność, bądź do organu prowadzącego postępowanie - jeżeli nie ma organu wyższego stopnia. Organ, który otrzymał ponaglenie ma obowiązek przekazać je organowi wyższego stopnia w terminie do 7 dni od dnia jego otrzymania.  Otrzymując ponaglenie, przed przekazaniem sprawy do rozpatrzenia organowi wyższego rzędu, organ ma obowiązek ustosunkować się do pisma ponaglającego oraz przedstawić okoliczności rozpoznania i rozstrzygania sprawy. [rada]W trakcie rozpatrywania sprawy z ponaglenia, organ pierwszej instancji ma obowiązek w dalszym ciągu prowadzenia postępowanie. [/rada] Następnie, po otrzymaniu akt sprawy organ właściwy ma obowiązek rozpatrzyć ponaglenie w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania. W przypadku organu wyższego stopnia, dzień otrzymania stanowi dzień, w którym organ I stopnia przekazał ponaglenie wraz z odpisami akt sprawy. Jeżeli właściwy do rozpatrzenia ponaglenia jest organ, który dopuścił się bezczynności lub przewlekłości, 7-dniowy termin liczy się od dnia otrzymania ponaglenia. [reklama-ads] Rozpatrzenie ponaglenia zostaje wydane w formie postanowienia, w którym to organ wskazuje, czy organ rozpatrujący sprawę pierwotną dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania, stwierdzając jednocześnie, czy miało ono miejsce z rażącym naruszeniem prawa. W przypadku stwierdzenia bezczynności lub przewlekłości, organ pierwotny zostaje zobowiązany do niezwłocznego załatwienia sprawy, najpóźniej we wskazanym terminie. Ma obowiązek również złożyć wyjaśnienia w sprawie oraz ustalić osoby winne bezczynności lub przewlekłości. [rada]Jeżeli ponaglenie nie da oczekiwanych efektów, strona ma prawo wyjść ze skarga na przewlekłość lub bezczynność organu. Skargę tę wnosi się do sądu administracyjnego. [/rada] [informacja]Podstaw prawna: ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 735).[/informacja] Podobne wzory pism: Wniosek o przywrócenie terminu w postępowaniu administracyjnym Przyśpieszenie postępowania – wniosek o pilne rozpoznanie sprawy [reklama-ads]