Polski Ład – w jaki sposób będzie ustalana składka na ubezpieczenie zdrowotne?

Od chwili wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105), tzw. Polski Ład, polscy przedsiębiorcy żyją w permanentnym strachu przed niewydolnością finansową swojej firmy. Nic dziwnego – ciężko jest zdekodować intencje ustawodawcy, który wprowadzając nowelę mocno namieszał w obowiązującym porządku prawnym. Dzisiaj w praktyczny sposób o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych (tzw. skala podatkowa).
ład

Polski Ład – wysokość składki

Podstawą opodatkowania w przypadku skali podatkowej jest dochód osiągnięty w ramach prowadzonej działalności. Podatnik rozlicza osiągnięte w ramach działalności przychody i pomniejsza je o odpowiadające im koszty uzyskania przychodów, tj. wydatki, jakie poniósł na swoje przedsiębiorstwo. Różnica pomiędzy przychodami a kosztami stanowi dochód (tzw. zysk netto).

Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne od stycznia 2022 r. wynosi 9% dochodu z działalności gospodarczej ustalonej na rok kalendarzowy. Widoczne jest tu zatem odejście od obowiązującej dotychczas składki zdrowotnej wynoszącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – obecnie jest ona uzależniona od realnego dochodu.  

Mimo że podstawą dla obliczenia składki zdrowotnej stanowi dochód z działalności gospodarczej, to składka zdrowotna nie może być mniejsza od opłacanej w ramach minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku. Wynagrodzenie minimalne brutto od 1 stycznia 2022 r. wynosi 3.010,00 zł, zatem minimalna wysokość składki to 270,90 zł miesięcznie (9% z kwoty 3.010,00 zł).

Zobacz także: Co składa się na cenę profesjonalnego tłumaczenia prawniczego? 

Podstawa obliczania

Obliczenie podstawy opodatkowania według skali podatkowej następuje według następującej zależności:

  • dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym rozumiany jako różnica pomiędzy osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami; dochód pomniejszany jest o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
  • dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów osiągniętych od początku roku, i sumą kosztów uzyskania tych przychodów, poniesionych od początku roku. Następnie dochód powinien być pomniejszony o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach. Dochód nie jest pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Składkę zdrowotną za styczeń 2022 r. obliczamy na starych zasadach. Wobec faktu, że zasady Polskiego Ładu wchodzą od 1 lutego 2022 r., na wysokość składki za luty 2022 r. wpływ ma dochód uzyskany w styczniu 2022 r.

Przykład:

[reklama-ads]

Przedsiębiorca A prowadzi działalność gospodarczą, z której przychody opodatkowane są według zasad ogólnych. W styczniu 2022 r. przychód z działalności wyniósł 5.000,00 zł, w lutym 9.000,00 zł, a w marcu 13.000,00 zł. Koszty jakie przedsiębiorca A poniósł w styczniu to 4.000,00 zł, w lutym – 2.000,00 zł, w marcu – 8.000,00 zł.

Obliczenie podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne:

  1. za styczeń: obliczana na zasadach obowiązujących w grudniu 2021 r.;
  2. za luty: obliczamy od minimalnego wynagrodzenia, tj. od kwoty 3.010,00 zł, ponieważ dochód ustalony za styczeń (5.000,00 zł – 4.000,00 zł = 1.000,00 zł) będzie niższy od minimalnego wynagrodzenia;
  3. za marzec: jest to kwota dochodu za luty, tj. 7.000,00 zł, obliczony w sposób: suma przychodów za styczeń i luty minus suma kosztów za te miesiące minus dochód za miesiące poprzednie, zatem: (5.000,00 zł + 9.000,00 zł) – (4.000,00 zł + 2.000,00 zł) – 1.000,00 zł = 7.000,00 zł;
  4. za kwiecień: jest to kwota dochodu  za marzec, tj. 5.000,00 zł, ustalona w sposób: suma przychodów za styczeń, luty i marzec minus suma kosztów za te miesiące minus dochód za miesiące poprzednie, czyli: (5.000,00 zł + 9.000,00 zł + 13.000,00 zł) – (4.000,00 zł + 2.000,00 zł + 8.000,00 zł) – (1.000,00 zł + 7.000,00 zł) = 5.000,00 zł.

Polski Ład – termin opłacania składek

Zmianie ulegnie także termin, w jakich należy uiszczać składkę zdrowotną – dla skali podatkowej termin ten zostanie wydłużony do 20 dnia miesiąca następnego (tj. za luty 2022 r. składka będzie płatna do 20 marca 2022 r.).

Roczna podstawa obliczania

Pewnego rodzaju novum stanowi wprowadzenie zasady rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne. Składki nadal będą obliczane od miesięcznej podstawy wymiaru, ale po zakończonym roku, przedsiębiorca dodatkowo będzie ustalał wysokość składki od rocznej podstawy jej wymiaru.

Obliczona w ten sposób składka roczna będzie wyższa lub niższa w stosunku do sumy opłaconych składek miesięcznych. Jeśli suma składek na ubezpieczenie zdrowotne wpłaconych w ciągu roku, jest wyższa od rocznej podstawy wymiaru ustalonej składki, przedsiębiorcy będzie przysługiwał zwrot nadpłaty.

Sytuacja taka będzie miała miejsce np. w chwili osiągnięcia straty na koniec roku podatkowego i odprowadzania składek w kwocie wyższej niż minimalna.

Przykład:

[reklama-ads]

Przedsiębiorca B prowadził działalność od 1 marca do 31 grudnia 2022 r. Za ten rok uzyskał dochód w wysokości 28.900,00 zł. Suma minimalnego wynagrodzenia za 10 miesięcy w 2022 r. wyniosła 30.100,00 zł (10 x 3.010,00 zł), dlatego roczna składka przedsiębiorcy B wyniesie 2.709,00 zł (30.100,00 zł x 9%).

O zwrot nadpłaconej składki można wystąpić w ciągu miesiąca od upływu terminu na złożenie zeznania podatkowego, czyli do końca maja danego roku. Wnioski złożone po tym terminie nie będą rozpatrywane!

Nie taki diabeł straszny?

Ciężko jest o jednoznaczną ocenę poczynionych przez ustawodawcę zmian legislacyjnych. Można poczynić nieśmiałą tezę, że dla mikroprzedsiębiorców rozpoczynających lub „rozkręcających” swoją działalność w 2022 r., skala podatkowa oraz de facto podatek ukrywający się w składce zdrowotnej będzie miał znacznie korzystniejszy wymiar, niż dotychczasowe rozwiązania.

Przedsiębiorcy stawiający swoje pierwsze kroki w szeroko pojętym biznesie, na początku swojej ścieżki często muszą mierzyć się ze znacznie większymi wydatkami, niż pozyskiwanymi dochodami.

Nałożenie na nich  dziewięcioprocentowej stawki tytułem ubezpieczenia zdrowotnego, przy jednoczesnym osiąganiu niskiego dochodu będzie gwarantowało względną stabilność gospodarczą – nie będą już zobligowani do uiszczania nałożonej z góry składki zdrowotnej. Na marginesie należy wskazać, że tzw. mały ZUS wynosił do tej pory 647,59 zł.

Przemysław Grzegorczyk
Przemysław Grzegorczyk
Adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym, karnym i karnoskarbowym.

więcej porad

Rozwód z prawnego punktu widzenia. Od czego zacząć przygotowania do rozwodu? Praktyczne wskazówki radcy prawnego

Polaków sprawy rozwodowe Tylko w I połowie 2021 r. do sądów okręgowych w całej Polsce wpłynęło 38 662 spraw o rozwód w pierwszej instancji. To o niespełna 14 proc. więcej niż w analogicznym okresie 2020 r. Kiedy było ich 34 051. W całym 2020 roku zawarto w naszym kraju prawie 150 000 związków małżeńskich. Ponad 50 000 małżeństw zostało rozwiązanych przez rozwód. [reklama-ads] Od czego zacząć przygotowania do rozwodu? Rozważając decyzję o rozwodzie, należy zawsze skorzystać z porady profesjonalnego prawnika radcy prawnego. Praktykuje on w zakresie prawa rodzinnego i opiekuńczego. Tak, jak nie ma dwóch takich samych małżeństw. Tak również nie będzie dwóch takich samych spraw rozwodowych. Aby się rozwieść, konieczne jest złożenie pozwu rozwodowego we właściwym sądzie okręgowym. Pozew o rozwód powinien być profesjonalnie sporządzony. Musi być indywidualnie dopasowany do sytuacji faktycznej oraz prawnej osoby chcącej się rozwieźć. Z tego też powodu nie istnieje uniwersalny wzór takiego dokumentu. Pozew powinien przygotować radca prawny lub adwokat specjalizujący się w sprawach rozwodowych. [reklama-ads] Pozew o rozwód powinien zostać złożony w formie pisemnej w dwóch egzemplarzach do sądu okręgowego. Właściwym jest sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne zamieszkanie. Jeżeli choć jedno z nich w tym okręgu nadal stale przebywa. W przypadku braku takiej podstawy właściwy jest sąd okręgowy miejsca zamieszkania strony pozwanej. A gdy i ta okoliczność nie może zostać spełniona, wówczas właściwość sądu określa się na podstawie miejsca zamieszkania strony powodowej. Długość postępowania w sprawie rozwodowej Jak długo trwają sprawy rozwodowe? Długość postępowania w sprawie rozwodowej uzależniona jest od wielu czynników. Sprawy rozwodowe bez orzekania o winie trwają najkrócej i najczęściej kończą się na pierwszej rozprawie. Wówczas można uzyskać rozwód bardzo szybko (nawet i w 3 - 4 miesiące). [reklama-ads] Sprawy z orzekaniem o winie trwają zdecydowanie dłużej. Jeżeli strony przedstawiają liczne dowody, celem wykazania winy przeciwnika, to sprawy takie mogą trwać wiele miesięcy, a nawet kilka lat. Polecany prawnik w Rzeszowie LEGAL.F KANCELARIA Radca Prawny Paulina Fiejdasz to bogate doświadczenie, poparte długoletnią praktyką w dziedzinie prawa rodzinnego i opiekuńczego. W tym w sprawach rozwodowych. Prawnik Rzeszów w osobie pani mecenas Pauliny Fiejdasz. To wnikliwa analiza sytuacji faktycznej oraz prawnej Klienta, oraz umiejętne dobranie metod, oraz środków działania, a także sprawne przeprowadzenie postępowania, w sposób bezpieczny i w jak najlepszym interesie Klienta. Polecane wzory pism: Wzór odpowiedzi na pozew rozwodowy Odpowiedź na pozew o rozwód - brak zgody wzór Wzór wniosku o odpis wyroku rozwodowego wzór Odpowiedź na pozew rozwodowy wzór Wycofanie pozwu rozwodowego WZÓR Cofnięcie pozwu o rozwód wzór [reklama-ads]

Sprzedaż samochodu po leasingu – jak to zrobić w Polskim Ładzie?

Sprzedaż samochodu po leasingu do końca 2021 roku była bardzo dobrym rozwiązaniem dla wszystkich. Dla leasingobiorcy, bo co kilka lat mógł zmieniać pojazd na nowy i stale podwyższać koszty, dla leasingodawcy, bo zarabiali na leasingu, dla salonu samochodowego, bo sprzedawał pojazd, no i dla Skarbu Państwa bo rozwój handlu to rozwój gospodarczy Państwa i wzrost dochodu z podatków. [reklama-ads] Idąc jednak za ciosem, rząd w Polskim Ładzie postanowił popsuć i to. Zmusił tym samym leasingobiorców do przestawienia się na inny rodzaj usługi np. najem lub „zoptymalizować” kwestię podatkowe pozbywając się pojazdu w inny sposób niż za pomocą umowy sprzedaży. Sprzedaż samochodu po leasingu a PIT Do roku 2022 rozliczenie przychodu ze sprzedaży samochodu, który został wykupiony z leasingu operacyjnego przez przedsiębiorcę na cele prywatne, było proste, bo go po prostu nie było. Należało odczekać 6 miesięcy, aby nie wykazać przychodu ze zbycia rzeczy poleasingowej, i po kłopocie. Wraz z wejściem Polskiego Ładu, aby nie zapłacić podatku dochodowego od sprzedaży auta wykupionego z leasingu, przedsiębiorca będzie musiał odczekać… 6 lat. Zgodnie z dodanym nowelizacją art. 14 ust. 2 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawy o PIT) przychodami z działalności są również przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanymi na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, na podstawie umowy leasingu. Jednocześnie na mocy art. 10 ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT, zwolnienie z opodatkowania sprzedaży po upływie pół roku od wykupu na cele prywatne nie dotyczy składników, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 19, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności gospodarczej, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat. [reklama-ads] [paragraf] Art. 14 ust. 2 pkt 19 ustawy o PIT: „Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, na podstawie umowy, o której mowa w art. 23b ust. 1, przy czym przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.” [/paragraf] [paragraf] Art. 23b ust. 1 ustawy o PIT: "Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią przychód finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt uzyskania przychodów korzystającego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, jeżeli: [reklama-ads] umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości; umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony; suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; przepis art. 19 stosuje się odpowiednio."[/paragraf] Omawiane przepisy wprowadzone Polskim Ładem dotyczą nie tylko pojazdów, ale wszystkich wykupionych z leasingu składników majątku od dnia 1 stycznia 2022 roku. Jaki podatek ze sprzedaży? Sprzedaż samochodu z leasingu od 2022 roku przez 6 lat opodatkowana będzie: w przypadku ryczałtu - 3% podatkiem od przychodu; w przypadku podatku liniowego - 19% podatkiem od dochodu; w przypadku stosowania skali podatkowej - 17% lub 32% podatkiem dochodowym. [reklama-ads] Polski Ład wypłyną jedynie na ustawę o PIT, a zatem na obciążenia podatkowe podatkiem dochodowym. Nie zmieniły się natomiast przepisy w zakresie podatku od towarów i usług. Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu do celów prywatnych w dalszym ciągu jest poza zakresem VAT. Traktowana jest bowiem jako sprzedaż prywatnego majątku. Sprzedaż samochodu po leasingu a może darowizna? Sprzedaż samochodu zaraz po leasingu nie będzie dobrym pomysłem. Wartość 3 – 5-letniego auta może w bardzo szybki sposób „wrzucić” podatnika na II próg podatkowy, tj. 32% podatku (o ile jest na skali podatkowej). Nie wiele zmieni nawet nabycie nowego pojazdu w leasingu – okres spłaty trwa latami, przedsiębiorca nie obniży w ten sposób kosztów zbyt drastycznie.   Wydaje się, że aktualnie leasingobiorcy mają dwa wyjścia – jeździć wykupionym samochodem przez kolejne 6 lat, aż prawie zupełnie straci ono wartość, albo… darować je członkowi najbliższej rodziny. Osoba obdarowana może sprzedać przedmiot darowizny już po 6 miesiącach, bez konieczności płacenia podatku. Przy takiej umowie sprzedaży, to kupujący opłaca 2% podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). Ważne jest, aby darowizna trafiła do osoby z tzw. grupy zerowej, tj. małżonka, zstępnych (potomków), wstępnych (przodków), rodzeństwa, ojczyma lub macochy. W takiej sytuacji obdarowany jest całkowicie zwolniony z podatku od spadków i darowizn. [reklama-ads] Aby jednak nie narazić się na kontrolę urzędu skarbowego oraz kary administracyjne pamiętać należy, iż środki uzyskane przez obdarowanego ze sprzedaży samochodu nie mogą trafić z powrotem do darczyńcy. Darczyńca od chwili darowizny nie powinien także użytkować na co dzień pojazdu, w końcu oddał go członkowi rodziny. W innym wypadku fiskus mógłby uznać umowę darowizny za pozorną. [rada]Z racji tego, że okres do zgłoszenia darowizny oraz okres po jakim przedmiot darowizny można sprzedać, tj. 6 miesięcy, obdarowany powinien zgłosić ją fiskusowi w ostatnim miesiącu przewidzianego terminu. Zwiększy to szanse na uniknięcie niechcianych kontroli.[/rada] [informacja]Porady prawne: ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 685)[/informacja] [reklama-ads]