Transgraniczne przeniesienie spółki w Unii Europejskiej

Od wejścia Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku polscy przedsiębiorcy coraz częściej decydują się na transgraniczne przeniesienie spółki do innego państwa Unii Europejskiej. Takie kraje jak Czechy, Wielka Brytania czy Niemcy zachęcają polskich przedsiębiorców do przeniesienia swoich firm. W przeciwieństwie do Polski, państwa te gwarantują korzystne warunki podatkowe oraz uproszczone procedury urzędnicze.
Transgraniczne przeniesienie spółki

Transgraniczne przeniesienie spółki wiąże się nierozłącznie z przeniesieniem statutowej siedziby spółki prawa handlowego z terytorium Polski do innego państwa Unii Europejskiej.

W wyniku przeniesienia przedsiębiorstwa, spółka zostaje wykreślona z KRS i zostaje zarejestrowana w rejestrze spółek państwa przeniesienia. Najistotniejsze dla polskiego przedsiębiorcy jest, aby jego firma w państwie docelowym mogła zachować wszystkie swoje prawa i obowiązki.

Transgraniczne przeniesienie spółki a prawo

Przeniesienie transgraniczne spółek w obrębie Unii Europejskiej umożliwia Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 49 i art. 54 Traktatu państwa członkowskie UE korzystają ze swobody przedsiębiorczości oraz swobody przepływu osób, kapitału i usług na terenie Wspólnoty.

Prawo do przenoszenia swojej działalności w ramach całej UE gwarantuje natomiast art. 19 ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe. Zgodnie z tym przepisem po przeniesieniu siedziby do innego państwa, spółka podlega prawu państwa przeniesienia. Dodatkowo, jeżeli przewiduje to prawo obu państw, osobowość prawna spółki uzyskana w państwie pierwotnym, po przeniesieniu zostaje zachowana.

W Polsce kwestie przekształceń transgranicznych reguluje Kodeks spółek handlowych. Zgodnie z KSH swoje siedziby mogą przenieść zarówno spółki osobowe, jak i kapitałowe.

Przekształcenie spółki jawnej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga uchwały wspólników, z kolei spółka akcyjna wymaga uchwały walnego zgromadzenia. Zarówno uchwała wspólników jak i uchwała wolnego zgromadzenia powinna zostać sporządzona przez notariusza.

Przeniesienie transgraniczne spółki skutkuje utworzeniem nowej spółki w państwie docelowym, wyposażonej w majątek spółki pierwotnej. Jednocześnie byt prawny spółki w Polsce ulega zakończeniu.

Transgraniczne przeniesienie spółki a rzeczywistość

Dotychczas przekształcenia transgraniczne były bardzo problematyczne. Przedsiębiorca chcący przenieść swoją siedzibą, musiał liczyć się z tym, iż najpierw będzie musiał rozwiązać swoją spółkę w Polsce.

Co więcej, rozwiązanie to wiązało się z koniecznością przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, tj. wymagało całkowitego zakończenia działalności w aktualnej formie, przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, zakończenia bieżących interesów, wypełnienia wszelkich zobowiązań, ściągnięcia wierzytelności oraz upłynnienia majątku spółki.

Dopiero po tym przedsiębiorca mógł rozpocząć prowadzenie firmy od nowa w państwie przeniesienia.

Dodatkowo ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nakładała na wspólników rozwiązanej spółki obowiązek podatkowy w wysokości 19% od wartości uzyskanych dochodów z tytułu udziałów w zysku spółki. Przeniesienie siedziby pomimo faktu, iż byt prawny spółki był kontynuowany za granicą, wiązało się z obowiązkiem realizacji zysków spółki z prowadzonej działalności.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 25 października 2017 roku

Całą sytuację zmienił wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 25 października 2017 r. w którym stwierdzono, że przepisy nakazujące likwidację spółki w procesie przenoszenia siedziby z Polski do innego państwa UE są niezgodne z zasadą swobody przedsiębiorczości.

TSUE orzekł, że przepisy KSH są niezgodne z prawem wspólnotowym, co z kolei oznaczało, że polscy przedsiębiorcy mają prawo przenosić swoje siedziby na terenie całego obszaru UE, przy zachowaniu osobowości prawnej oraz wszystkich praw i obowiązków spółki.

Trybunał uznał, że przepisy art. 49 i art. 54 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stoją na przeszkodzie przepisom państwa członkowskiego, jeżeli przepisy krajowe uzależniają przeniesienie statutowej siedziby spółki od przeprowadzenia jej likwidacji.

Dzięki stanowisku Trybunału z 25 października 2017 r. polscy przedsiębiorcy uzyskali pełne prawo do swobodnego przekształcania się w spółki prawa innego państwa, o ile spełniają wymagania stawiane przez systemy prawne państw przeniesienia.

Unijna zasada swobody przedsiębiorczości daje każdej polskiej spółce prawo do przekształcenia transgranicznego, o ile spółka ta powstała zgodnie z prawem gospodarczym państwa członkowskiego UE. Powyższe ma zastosowanie także w sytuacji, kiedy przeniesieniu siedziby nie towarzyszy rzeczywiste przeniesienie przedsiębiorstwa.

Ograniczenie swobody przedsiębiorczości może mieć miejsce jedynie w sytuacji, gdy zostanie uzasadnione nadrzędnymi względami interesu publicznego danego państwa. Przy czym te ograniczenia powinny być odpowiednie w stosunku do potrzeb i celów polityki gospodarczej danego państwa.

Polska praktyka wreszcie zgodna z prawem unijnym

Po wydaniu wyroku przez TSUE judykatura w Polsce zmieniła swój pogląd na przekształcenia transgraniczne. Do tej pory sądy gospodarcze nie uwzględniały wniosków o wykreślenie spółki z KRS na podstawie uchwały o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, jeżeli wnioskodawcy nie udowodnili przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego.

Obecnie sądy mają obowiązek wykreślać spółkę z rejestru KRS, nie wymagając przy tym przeprowadzenia likwidacji. Dzięki temu spółka realnie zachowuje swój byt prawny i ma możliwość kontynuowania swojej dotychczasowej działalności.

Przepisy prawa krajowego wciąż nie zostały zmienione, jednakże dzięki modyfikacji linii orzecznictwa polskich sądów aktualnie polscy przedsiębiorcy posiadają realną możliwość na transgraniczną zmianę siedziby swojej firmy na terytorium innego państwa UE bez konieczności przeprowadzenia likwidacji i rozwiązania spółki.

Podstawa prawna:

  • Traktat z dnia 25 marca 1957 r. o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (T.J. Dz.U. 2004 Nr 90, poz. 864[2]).
  • Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1577).
  • Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1792).
  • Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509).
Przemysław Grzegorczyk
Przemysław Grzegorczyk
Adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym, karnym i karnoskarbowym.

więcej porad

Czyste Powietrze 2019 – zasady dofinansowania

Program Czyste Powietrze jest prowadzony przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska. Program rozpoczął się w 2018 roku, wznowiono ją 21stycznia 2019 roku i ma trwać w trybie ciągłym do jej zakończenia w 2029 roku. Jak zapewnia rząd Czyste Powietrze to kompleksowy program, mający na celu zmniejszenie lub uniknięcie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery przez domy jednorodzinne. Program skupia się na wymianie starych pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizacji domów jednorodzinnych, by efektywnie zarządzać energią. Działania te mają pomóc nie tylko chronić środowisko, lecz także zwiększą domowy budżet dzięki poczynionym oszczędnościom. [reklama-ads] Program kierowany jest do osób fizycznych będących właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych, lub osób posiadających zgodę na rozpoczęcie budowy. Wnioski o dofinansowanie można składać w siedzibach Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Co w ramach dofinansowania? Program przewiduje zwrot poniesionych kosztów modernizacji domu do 90 proc. Maksymalny koszt remontu, od którego liczona jest dotacja, to 53 tys. zł, przy czym jeżeli koszty inwestycji przekroczą ową kwotę, dodatkowe koszty mogą zostać sfinansowane środkami z pożyczki również udzielonej przez WFOŚ. Minimalny koszt dofinansowania wynosi 7 tys. zł. Osoby starające się o dofinansowanie, uzyskane kwoty mogą przeznaczyć na: wymianę starych źródeł ciepła (pieców i kotłów na paliwa stałe); zakup i montaż nowych źródeł ciepła spełniających wymagania programu; docieplenie przegród budynku; wymianę okien i drzwi; montaż lub modernizację instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej; instalację odnawialnych źródeł energii (kolektorów słonecznych i ciepłej wody użytkowej); montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Formy dofinansowania, terminy i wnioski [reklama-ads] Przewidziane formy dofinansowania to: dotacja, lub pożyczka. Program rozpoczął się w 2018 roku i będzie realizowany do 2029 roku. Podpisywanie umów z beneficjentami dofinansowania będzie trwało do 31 grudnia 2027 roku. Prace objęte umową muszą przy tym zakończyć się do 30 czerwca 2029 roku Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym, wnioski są oceniane na bieżąco. Wnioski przyjmują i rozpatrują Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wnioski mogą zostać wypełnione w formie elektronicznej bądź papierowej. Szczegółowe informacje o trybie składania wniosków zamieszczone na stronach internetowych właściwych terytorialnie Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska. O dofinansowanie można się ubiegać zarówno dla budynków istniejących oraz dla budynków nowo budowanych (warunkiem jest, aby decyzja o dofinansowaniu została wydana przed zakończeniem budowy domu). [uwaga]Czytaj też: Dopłaty bezpośrednie dla rolników[/uwaga] Warunki dofinansowania oraz maksymalne kwoty jego elementów [reklama-ads] Podstawowe warunku dofinansowania: maksymalne koszty inwestycji, od których liczona jest wartość dotacji to 53 tys. zł.; minimalne koszty inwestycji, od których liczona jest wartość dotacji to 7 tys. zł.; oprocentowanie zmienne pożyczki nie więcej niż WIBOR 3M + 70 punktów bazowych, ale nie mniej niż 2 proc. rocznie; okres spłaty pożyczki - 15 lat; karencja w spłacie - nie dłuższa niż do zakończenia realizacji inwestycji; okres realizacji przedsięwzięcia do 24 miesięcy od daty zawarcia umowy o dofinansowanie (maksymalny termin to 30 czerwca 2029 roku); dofinansowaniu podlegają inwestycje rozpoczęte do 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku oraz niezakończone przed dniem otrzymania decyzji o dofinansowaniu. Maksymalne kwoty dofinansowania Maksymalne kwoty dofinansowania poszczególnych elementów inwestycji: [reklama-ads] audyt energetyczny przed realizacją przedsięwzięcia - do 1 000 zł; dokumentacja projektowa związana z modernizacją, przebudową dachu wraz z dociepleniem - do 1 000 zł; dokumentacja projektowa modernizacji instalacji wewnętrznych oraz wymiany źródeł ciepła - do 1 000 zł; ekspertyza ornitologiczna i chiropterologiczna - do 500 zł; docieplenie przegród budowlanych oraz uzasadnione prace towarzyszące (dot. m2 pow. przegrody) - do 150 zł; wymiana stolarki zewnętrznej - okien, okien połaciowych, drzwi balkonowych, powierzchni przezroczystych nieotwieralnych (dot. m2 pow.) - do 700 zł; wymiana drzwi zewnętrznych, bram garażowych (dot. m2 pow.) - do 2 000 zł; węzeł cieplny - do 10 000 zł; kotły na paliwo stałe (biomasa) wraz z systemem odprowadzania spalin - do 20 000 zł; kotły na paliwo stałe (węgiel) wraz z systemem odprowadzania spalin - do 10 000 zł; system ogrzewania elektrycznego - do 10 000 zł; kotły gazowe kondensacyjne, olejowe, system odprowadzania spalin, zbiornik na gaz/olej - do 15 000 zł; pompy ciepła powietrzne - do 30 000 zł; pompy ciepła odbierające ciepło z gruntu lub wody - do 45 000 zł; instalacje wewnętrzne ogrzewania i ciepłej wody użytkowej - do 15 000 zł; wentylacja mechaniczna wraz z odzyskiem ciepła - do 10 000 zł; kolektory słoneczne - do 8 000 zł; mikroinstalacja fotowoltaiczna (koszt instalacji za 1KWp wynosi 6 000 zł) - do 30 000 zł; przyłącza i instalacja wewnętrzna gazowa/olejowa (wyłącznie w przypadku podłączenia nowego źródła) - do 30 000 zł; przyłącze cieplne (z wyłączeniem kosztu ponoszonego przez operatora sieci dystrybucyjnej w przypadku mikroinstalacji fotowoltaicznej) - do 10 000 zł; przyłącze i instalacje wewnętrzne elektroenergetyczne (z wyłączeniem kosztu ponoszonego przez operatora sieci dystrybucyjnej w przypadku mikroinstalacji fotowoltaicznej) - do 8 000 zł. Dofinansowanie a dochód uzyskiwany na jedną osobę w gospodarstwie domowym Dofinansowanie z programu Czyste Powietrze zależy od miesięcznego dochodu na jedną osobę w gospodarstwie domowym wnioskodawcy Grupa Kwota miesięcznego dochodu na osobę Dotacja Pożyczka I do 600 zł do 90 % do 10 % II od 601 do 800 zł do 80 % do 20 % III od 801 do 1 000 zł do 70 % do 30 % IV od 1 001 do 1 200 zł do 60 % do 40 % V od 1 201 do 1 400 zł do 50 % do 50 % VI od 1 401 do 1 600 zł do 40 % do 60 % VII powyżej 1 601 zł do 30 % do 70 % Osiem kroków do dofinansowania [reklama-ads] Aby otrzymać dofinansowanie wnioskodawca powinien przejść przez poniższe osiem kroków: Zapoznać się ze szczegółami naboru: programem priorytetowym, formularzem wniosku i załącznikami oraz instrukcjami do nich, a także regulaminem naboru. Zbadać stan budynku - chodzi o stan obecny i potrzeby budynku, które powinny zostać określone w audycie energetycznym lub przedstawione w uproszczonej analizie energetycznej zweryfikowanej przez przedstawiciela WFOŚiGW przed realizacją przedsięwzięcia. Wypełnić i złożyć wniosek o dofinansowanie – należy pamiętać o wytycznych w tym zakresie na stronie właściwego WFOŚiGW, w tym o liście wymaganych dokumentów (np. dokumenty potwierdzające dochód). Po złożeniu wniosku dokonana zostanie ocena wniosku zakończona podjęciem decyzji w sprawie przyznania dofinansowania. Wnioskodawca podpisze umowę o dofinansowanie - WFOŚiGW przygotuje umowę po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku. Złożyć wniosek o płatności - środki mogą być wypłacone w kilku transzach po zrealizowaniu poszczególnych etapów przedsięwzięcia. Jeśli pojawią się zmiany, wystąp o odpowiednie zmiany w umowie. Zakończenie przedsięwzięcia - wizyta przedstawiciela WFOŚiGW potwierdzi realizację przedsięwzięcia. Możliwa jest kontrola przedsięwzięcia w okresie jego trwałości (utrzymania projektu) w terminie do 3 lat. Rozliczenie przedsięwzięcia - nastąpi po pozytywnej weryfikacji realizacji przedsięwzięcia przez przedstawiciela WFOŚiGW. [reklama-ads]

Krajowy Rejestr Sądowy – ochrona podmiotów działających w zaufaniu do KRS

W ochronie zainteresowanych osób trzecich przed skutkami powyżej wskazanych zaniedbań ustawa o krajowym rejestrze sądowym (dalej jako ustawa o KRS) wprowadziła przepisy, ustanawiające ochronę osób trzecich działających w zaufaniu do KRS. Powyższa instytucja zobowiązuje podmioty wpisane do rejestru do każdorazowego aktualizowania zmian swoich danych. Wniosek o dokonanie zmian powinien zostać złożony w ciągu 7 dni. [reklama-ads] Krajowy Rejestr Sądowy Krajowy Rejestr Sądowy funkcjonuje od 1 stycznia 2001 roku. Jest on prowadzony przez wydziały gospodarcze sądów rejonowych, tzw. sądy rejestrowe. Dodatkowo rejestr KRS prowadzony przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego dostępny jest na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. W skład KRS wchodzą trzy typy rejestrów: rejestr przedsiębiorców; rejestr podmiotów niebędących przedsiębiorcami (działającymi na zasadach non profit, np. stowarzyszenia, fundacje); rejestr dłużników niewypłacalnych. Ochrona osób trzecich działających w zaufaniu do KRS Ochronę osób trzecich działających w zaufaniu do KRS zapewnia art. 14 ustawy o KRS. Zgodnie z tym przepisem podmioty będące zobowiązane do złożenia wniosku o wpis do rejestru nie mogą powoływać się wobec osób trzecich działających w dobrej wierze na dane, które nie zostały wpisane do rejestru lub które zostały z niego wykreślone. Celem tego uregulowania jest zapewnienie ochrony osobom trzecim przed pogorszeniem się ich sytuacji, wskutek nierzetelnego działania podmiotów wpisanych do KRS. [reklama-ads] W działaniu osób trzecich bardzo istotna jest dobra wiara. W dobrej wierze jest każda osoba, która nie mogła znać danych niewpisanych do rejestru lub tych już nieaktualnych, mimo jej starannego działania. Dobra wiara w przypadku KRS jest domniemana. Można ją obalić jedynie poprzez udowodnienie, że osoba trzecia wiedziała o istnieniu danych niewpisanych lub wykreślonych z rejestru bądź wprawdzie nie wiedziała, lecz braku wiedzy w tym zakresie nie można uznać za usprawiedliwiony w danych okolicznościach sprawy. Ciężar dowodu spoczywa na podmiocie rejestrowym. Powyższe oznacza, że ochrona osób trzecich dotyczy jedynie osób działających w zaufaniu do rejestru. Ustawa nie chroni osób działających w złej wierze, tj. takich, które wiedziały, że wpisane dane są nieaktualne lub nieprawdziwe, lub miały możliwość tę wiedzę powziąć. Domniemanie prawdziwości danych ujawnionych w KRS Przepis art. 17 ustawy o KRS stanowi, iż dane ujawnione w rejestrze korzystają z tzw. domniemania prawdziwości. Przyjmuje się, że wpisy znajdujące się rejestrze są prawdziwe i zgodne z rzeczywistością. [reklama-ads] Domniemanie to zobowiązuje sądy rejestrowe do czuwania nad przestrzeganiem wykonywania obowiązków rejestrowych przez podmioty wpisane do rejestru. Oznacza to, że jeżeli sąd uzna, że wniosek o wpis do KRS jest obowiązkowy i nie został złożony pomimo upływu terminu, ma prawo do zastosowania środków przymuszających wobec podmiotów obowiązanych do określonych działań. Sąd posiada również uprawnienia do badania zgodności z prawem pod względem formy i treści dokumentów dołączonych do wniosku. Sąd bada również prawdziwość danych wskazanych we wniosku identyfikujących podmiot oraz ich zgodność z rzeczywistym stanem, jeżeli powziął w tym zakresie uzasadnione wątpliwości. Odpowiedzialność za prawdziwość danych zawartych w KRS Zgodnie z art. 18 ustawy o KRS, podmioty wpisane do rejestru są odpowiedzialne za prawdziwość danych znajdujących się w rejestrze. Podmioty te są więc zobligowane do zadbania, aby informacje znajdujące się w KRS były zgodne z rzeczywistością. Każdy podmiot rejestrowy ma obowiązek zgłosić każdą zmianę swoich danych w przeciągu 7 dni. Jest to o tyle ważne, gdyż każda czynność dokonana przez osobę trzecią, która działała w dobrej wierze, nie zostanie unieważniona ze względu na nieaktualne lub nieprawdziwe dane w KRS, nawet jeżeli nie wynikało to z winy podmiotu rejestrowego. Co więcej, z art. 17 § 2 ustawy o KRS wynika, że nawet jeżeli do rejestru wpisano dane niezgodnie z wnioskiem lub wpisano dane nieprawdziwe mimo nieskładania odpowiedniego wniosku, podmiot rejestrowy nie będzie mógł zasłaniać się wobec osoby trzeciej działającej w dobrej wierze zarzutem, że dane te nie są prawdziwe nie z jego winy, gdyż jego winą jest niedokonanie kontroli wpisu w KRS i niewystąpienie z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie wpisu. [reklama-ads] Odpowiedzialność za szkodę wynikającą z nieprawdziwych lub nieaktualnych informacji zawartych w KRS Za szkodę wynikającą z nieprawdziwych lub nieaktualnych informacji znajdujących się w rejestrze odpowiada podmiot, którego dane się tam znajdują. Przepis art. 18 ustawy o KRS mówi wprost, że podmiot wpisany do KRS ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną: zgłoszeniem nieprawdziwych danych, jeżeli podlegały obowiązkowi wpisu na jego wniosek; niezgłoszeniem danych, które podlegały obowiązkowemu wpisowi do rejestru w terminie wyznaczonym przez ustawę. Oznacza to, że podmiot rejestrowy ponosi odpowiedzialność za działania lub zaniechania sprzeczne z ustawą o KRS, o ile spowodowały one szkodę u osoby trzeciej. Co istotne podmiot ten jest odpowiedzialny na zasadzie ryzyka. Przy czym nie poniesie on odpowiedzialności za szkody wyrządzone osobie trzeciej, jeżeli wystąpiły one wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi on odpowiedzialności. [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o krajowym rejestrze sądowym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 986).[/informacja] [reklama-ads] Podobne wzory pism: Wniosek o przyspieszenie zmiany w KRS wzór Wniosek o zaliczenie opłaty sądowej KRS wzór Pismo przewodnie do KRS wzór Wniosek o przyspieszenie wpisu do KRS wzór