Wakacje w covidzie – co daje paszport covidowy?

Lato trwa w najlepsze, a wraz z nim sezon urlopowy. Mimo niesprzyjającej koronawirusowej aury wiele rodzin zdecydowało się na podróż za granicę. Niestety wraz z nowymi wykrywanymi wariantami wirusa, co rusz zmieniają się przepisy covidowe. Jedne państwa zaostrzają reżim sanitarny, inne się otwiera na turystów. Jest jednak rozwiązanie, które pozwoli na spokoje podróżowanie (przynajmniej na terenie UE), bez obawy o zawrócenie na granicy. Rozwiązanie to nazywa się paszport covidowy i „wyrobić” go może każdy. Wystarczy się zaszczepić. Wakacje w covidzie nie muszą wiązać się ze stresem i godzinnym oczekiwaniem na lotnisku lub granicy w oczekiwaniu na decyzję celników w przedmiocie wpuszczenia do kraju.
Wakacje w covidzie

Epidemia wirusa w dalszym ciągu trwa i należy o tym pamiętać. Dlatego też przed wylotem czy wyjazdem warto dokładnie sprawdzić jakie obostrzenia zostały wprowadzone w kraju będącym celem podróży. Większość państw wymaga od obcokrajowców posiadania ważnego, negatywnego wyniku testu antygenowego na koronawirusa, przeprowadzonego maksymalnie do 48 godzin lub testu PCR wykonanego najwcześniej 72 godziny przed przybyciem.

Niekiedy wymagana jest również kwarantanna, czasami po przekroczeniu granicy państwa trzeciego, czasami po powrocie do Polski. W większości wypadków można jednak ominąć wyżej wskazane procedury jeżeli jest się zaszczepionym.

Tzw. paszport covidowy wiele ułatwia. Jak wyglądają wakacje w covidzie, gdzie można podróżować bezpiecznie i gdzie nie wymagają testów na koronawirusa? Dlaczego paszport covidowy jest najlepszym rozwiązaniem, kto może go wyrobić i co nam on daje? O tym poniżej.

Wakacje w covidzie – wyrób Unijny Certyfikat COVID

Każdy obywatel Wspólnoty Europejskiej oraz rezydent przebywający na terenie państw wspólnoty, który zostanie całkowicie zaszczepiony na koronawirusa (otrzyma dwie dawki, w przypadku J&J – jedną) otrzymuje Unijny Certyfikat COVID (UCC), tzw. paszport covidowy.

Paszport ten stanowi świadectwo zaszczepienia jego posiadacza i jest respektowany na terenie całej Unii Europejskiej. UCC można pobrać w formie elektronicznej lub wydrukować. Paszport ma dodatkowe zalety, osoba legitymująca się certyfikatem nie jest wliczana do limitu osób uczestniczących w imprezach, wydarzeniach sportowych oraz kulturalnych.

Na „wyrobienie” paszportu covidowego nie trzeba czekać, nie trzeba też dokonywać skomplikowanych biurokratycznych procedur. Certyfikat pojawia się automatycznie na koncie pacjenta zaraz po przyjęciu szczepienia. Paszport jest nieodpłatny. Otrzymają go wszyscy obywatele UE oraz rezydenci, o ile:

  • otrzymali przynajmniej jedną dawkę szczepionki przeciw COVID-19. W tym wypadku ważność certyfikatu trwa 365 dni;
  • otrzymali negatywny wynik testu na obecność koronawirusa – czas ważności certyfikatu to jedynie 48 godzin;
  • są ozdrowieńcami – certyfikat ważny jest od 11. do 180. dnia od uzyskania pozytywnego wyniku testu.

Jak uzyskać paszport covidowy?

Paszportu covidowego nie trzeba wyrabiać w potocznym znaczeniu tego słowa. Paszport otrzymuje każdy, kto się zaszczepi. Dostęp do niego znajduje się na:

  • profilu pacjenta na stronie pacjent.gov.pl;
  • w aplikacjach mojeIKP;
  • w aplikacji mObywatel.

Do zalogowania się na koncie pacjenta (również w IKP i mObywatel) potrzebny jest profil zaufany ePUAP lub zarejestrowane konto na portalu Narodowego Funduszu Zdrowia (www.zip.nfz.gov.pl).

Paszport można posiadać także w formie papierowej. Wydruku certyfikatu można dokonać samodzielnie lub poprosić o to w punkcie szczepień lub wykonywania testu w czasie wykonywania zabiegu.

Co składa się na paszport covidowy?

Paszport covidowy (UCC) to nic innego jak kod QR oraz unikalny identyfikator w języku polskim i angielskim zawarty na nośniku cyfrowym lub papierze (wydruku). Paszport zawiera takie dane posiadacza, jak:

  • imię i nazwisko;
  • datę urodzenia;
  • nazwę choroby, której dotyczy szczepienie lub test;
  • dane o szczepionce lub wykonanym teście;
  • numer dawki w serii szczepień/dawek (przy zaszczepieniu);
  • wynik testu (przy teście)
  • datę szczepienia lub datę i godzinę wykonania testu;
  • nazwę państwa, w którym dokonano szczepienia lub testu;
  • informację o wystawcy certyfikatu;
  • datę ważności certyfikatu.

Co otrzymamy dzięki paszportowi covidowemu?

W czasach pandemii sytuacja jest dynamiczna. Dzisiaj może się wydawać, że kraj naszej destynacji z otwartymi ramionami czeka na turystów, jutro zamyka nam swoje granice przed nosem. Dlatego też tak ważne jest, aby przed podróżą dokładnie sprawdzić, jakie obostrzenia zostały wprowadzone w kraju, gdzie będziemy spędzać wakacje.

Wykonywanie testów i spędzanie do 48 godzin w pokoju hotelowym w oczekiwaniu na wynik lub kilkudniowa kwarantanna z całą pewnością nie jest tym, czego oczekujemy na urlopie. Aby tego uniknąć należy więc wejść w posiadanie Unijnego Certyfikatu Covidowego.

Osoby zaszczepione są zwolnione z obowiązku wykonywania testów oraz odbywania kwarantanny. To samo dotyczy osób, które przeszły chorobę (w tym wypadku ważność certyfikatu jest o połowę krótsza).

Osoby posiadające aktualny paszport covidowy są także zwolnione z obowiązkowej kwarantanny po powrocie do Polski z państw znajdujących się na pomarańczowej i czerwonej liście.

Wakacje w covidzie – warto się ubezpieczyć

Mimo rozpoczęcia podróży w dobrym stanie zdrowotnym nie jest powiedziane, że na miejscu nie „przypałęta” się do nas jakiś wirus. Trzeba liczyć się z tym, że w różnych częściach świata będziemy mieli do czynienie z innymi wariantami koronawirusa.

Nawet jeżeli przeszliśmy już tę chorobę, zarazić możemy się ponownie. Warto więc zabezpieczyć się przed taką sytuacją i ubezpieczyć swoje zdrowie i życie. Szczególnie w państwach, w których obowiązuje waluta EURO, kilkudniowy pobyt w szpitalu może okazać się druzgocący dla naszego portfela.

Przed ubezpieczeniem, należy zapoznać się z ogólnymi warunkami umowy (polisy), tak aby nie dać się „wprowadzić w maliny”. Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe wyłączają z ubezpieczenia właśnie choroby powiązane z COVID-19. Dlatego też im szerszy zakres ochrony, a mniejszy wyłączeń tym lepiej.

Dobre ubezpieczenie powinno przede wszystkim posiadać takie usługi jak:

  • pomoc w organizacji wizyty lekarskiej bądź doraźnej pomocy medycznej w przypadku zachorowania lub wypadku;
  • transport medyczny;
  • organizacja i pokrycie kosztów poszukiwania i ratownictwa;
  • pomoc w bezpiecznym powrocie do kraju w warunkach zalecanych przez lekarza;
  • transport zwłok do Polski na wypadek śmierci.

Aby wykupić ubezpieczenie nie trzeba wychodzić z domu. Wystarczy kilka kliknięć w Internecie.

Wakacje w covidzie – co rekomenduje rząd?

W kwestii informacji sanitarnych Ministerstwo Spraw Zagranicznych stworzyło krótką informację dla osób planujących zagraniczne podróże. MSZ na swojej stronie internetowej, w dziale bezpieczeństwo, umieściło ostrzeżenie dla podróżujących:

  • Zachowaj (zwykłą) ostrożność – oznacza poziom zagrożenia zbliżony do Polski.
  • Zachowaj szczególną ostrożność – oznacza poziom zagrożenia wyższy niż w Polsce.
  • MSZ odradza podróże, które nie są konieczne (czyli w celach turystycznych) – oznacza poziom zagrożenia znacznie wyższy niż w Polsce.
  • MSZ odradza wszelkie podróże – oznacza najwyższy poziom zagrożenia. Odradzane są wszelkie podróże, w tym w celach zawodowych i pilnych sprawach rodzinnych. 

Gdzie spędzić wakacje bez testów i kwarantanny?

Osoby, które mimo wszystko zdecydowały się na podróż, powinny rozważać wyłącznie państwa bezpiecznie epidemicznie oraz te przyjazne turystom.

Poniżej listę państwa, do których można podróżować bez obowiązku wykonywana testów na obecność koronawirusa (chodzi o osoby niezaszczepione):

  • Albania (nie dotyczy portu lotniczego na Korfu w Grecji);
  • Cypr Południowy;
  • Czarnogóra;
  • Dominikana;
  • Hiszpania (nie dotyczy Wysp Kanaryjskich);
  • Kostaryka;
  • Macedonia;
  • Meksyk (nie dotyczy przelotów linią lotniczą KLM);
  • Rumunia.

Wiele krajów w dalszym ciągu utrzymuje obowiązek kwarantanny, nawet do 14 dni. Poniżej przedstawiamy te państwa, w których takich obostrzeń na pewno nie spotkamy (w niektórych z nich w dalszym ciągu obowiązują testy):

  • Albania;
  • Bułgaria;
  • Chorwacja;
  • Cypr;
  • Czarnogóra;
  • Dominikana;
  • Egipt;
  • Hiszpania i Wyspy Kanaryjskie;
  • Kenia;
  • Kostaryka;
  • Macedonia;
  • Malediwy;
  • Meksyk;
  • Portugalia i Madera;
  • Tunezja;
  • Turcja;
  • Włochy;
  • Wyspy Zielonego Przylądka;
  • Zanzibar i Tanzania;
  • Zjednoczone Emiraty Arabskie.

W niektórych krajach obowiązuje kwarantanna dla osób, które w okresie 14 dni przed przyjazdem przebywały w krajach podwyższonego ryzyka.

Żaneta Pilarska-Czeluśniak
Żaneta Pilarska-Czeluśniak
Dziennikarz i redaktor, od lat związana z branżą prawniczą i finansową.

więcej porad

Tajemnica adwokacka – dlaczego jest tak ważna?

Brak tajemnicy zawodowej to brak zaufania klienta. Z kolei brak zaufania wypacza istotę i sens wykonywania zawodu adwokata. W przypadku braku rękojmi tego, że prawnik zachowa wszystkie informację dla siebie i nie wykorzysta ich przeciwko klientowi, nikt o zdrowych zmysłach nie zjawiłby się w kancelarii, aby opowiedzieć o swoich sekretach (również tych najmroczniejszych) i prosiłby o poradę. [reklama-ads] Z drugiej strony, jeżeli klient nie zdradzi wszystkich posiadanych informacji w danej sprawie, pełnomocnik nie będzie w stanie chronić jego interesów. Niekiedy skrępowanie czy odczuwany wstyd popycha klientów do zakłamywania faktów czy zniekształcania lub ograniczania przekazywanej przez nich wiedzy. Jest to najgorsze co klient może zrobić. W tym przypadku sprawdza się powiedzenie, że „nawet najgorsza prawda jest lepsza od najlepszego kłamstwa”. Tajemnica adwokacka stanowi natomiast gwarancję tego, że owa „najgorsza prawda” pozostanie na zawsze wyłącznie między adwokatem a klientem. Tajemnica adwokacka jako obowiązek adwokata Tajemnica adwokacka jest fundamentem konstytucyjnego prawa do rzetelnego procesu i prawa do obrony, a także elementem konstytucyjnego prawa do prywatności. Tajemnica ta stanowi podstawowy obowiązek adwokata. Jest to gwarancja ochrony interesów klienta oraz konieczny warunek prawidłowego i efektywnego wykonywania czynności zawodowych. Adwokat ma obowiązek zachowania w tajemnicy wszystkiego, czego dowiedział się w związku z prowadzeniem sprawy. [reklama-ads] Aby zagwarantowanie tego stało się możliwe, klient nie może czuć się skrępowany obawą, że jego pełnomocnik komukolwiek ujawni uzyskane od niego informacje . Tajemnica adwokacka ma dwojakie zadanie. Po pierwsze klient musi mieć pewność, że uzyskane od niego informacje nie zostaną nikomu wyjawione, a tym bardziej nie zostaną użyte przeciwko niemu w trakcie prowadzonej sprawy. Jest to o tyle ważne, że tylko czując się komfortowo, klient zdecyduje się na wyjawienie wszystkich informacji o osobie i o problemie z którym przychodzi. Po drugie, dopiero kiedy klient przedstawi pełny i jasny obraz sprawy, adwokat będzie mógł prawidłowo ocenić szanse klienta oraz wypracować dla niego najlepszą strategię działania. Zakres tajemnicy adwokackiej określił Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 22 listopada 2004 roku (sygn. SK 64/03) stwierdzając, że „adwokat obowiązany jest zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej. Tajemnica adwokacka rozciąga się zatem na okoliczności związane z udzielaniem pomocy prawnej i chroni zaufanie, jakim obdarzył pełnomocnika podmiot korzystający z pomocy adwokackiej, a innych wiadomości adwokata nie obejmuje. [reklama-ads] Rozróżnienia wymagają wypadki, w których dana osoba występuje jako adwokat, realizując swe określone ustawowo zadania na rzecz innego podmiotu (osoby) i te, gdy uczestniczy w obrocie prawnym, zachowując tytuł zawodowy, a nawet posługując się nim, jednak nie realizując tej roli. Tajemnica adwokacka nie obejmuje też czynności technicznych, związanych z prowadzeniem kancelarii jak podział czynności między pracowników lub aplikantów, obieg dokumentów, ewidencji korespondencji itp. W orzekaniu o tajemnicy adwokackiej (radcowskiej) konieczne jest oddzielenie informacji, które adwokat (radca) uzyskał świadcząc pracę, czy obsługując podmiot gospodarczy w sposób stały, od tych, które uzyskał w związku z udzielaniem porady prawnej lub prowadzeniem sprawy objęte tajemnicą zawodową”. Pomoc adwokata a donos na klienta [reklama-ads] W kwestii tajemnicy zawodowej adwokatów ważne jest również to, aby klient nie miał poczucia, że przyznając się do winy przed pełnomocnikiem pogarsza swoją sytuację prawną. Co do zasady, adwokat nie ma prawnej możliwości złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez klienta, jeżeli o tym fakcie dowiedział się w trakcie udzielania porady prawnej. Co więcej adwokat nie może również złożyć zawiadomienia, kiedy dowie się, iż jakieś działanie jest dopiero zamierzone (np. zamiar morderstwa). Z jednej strony może wydawać się to nie etyczne względem społeczeństwa, z drugiej jednak złożenie donosu byłoby złamaniem jednej z najważniejszych zasad konstytucyjnych, tj. prawa do rzetelnego procesu i prawa do obrony. W powyższej materii wypowiedział się Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury w orzeczeniu z dnia 9 września 2017 roku, stwierdzając jednoznacznie, że „moralnie nagannym jest składanie donosu na osobę, która obdarzyła donosiciela zaufaniem zwracając się o pomoc w sprawie, przy okazji której ujawniły się okoliczności będące podstawą donosu. [reklama-ads] Naganność ta ulega zwielokrotnieniu, gdy mamy do czynienia z działaniem przedstawiciela zawodu opartego na takim zaufaniu, którego wykonywanie polega na świadczeniu pomocy prawnej. Stosunek zaufania jest podstawą wykonywania zawodu adwokata i bez niego nie można wręcz wyobrazić sobie jego wykonywania. Każda postawa i każde działanie ze strony adwokata, które sprzeniewierza się temu zaufaniu, jednocześnie i generalnie podrywa zaufanie do wszystkich przedstawicieli tego zawodu, wszystkich adwokatów. Inną jest kwestia, czy sprzeniewierzenie zaufaniu klienta stanowi jednocześnie naruszenie tajemnicy adwokackiej. Zakres tajemnicy adwokackiej wyznacza przede wszystkim związek pozyskania informacji przez adwokata z wykonywaniem merytorycznych czynności zawodowych. U znanie, że w działaniu obwinionego nie można dopatrzyć się naruszenia tajemnicy zawodowej nie powoduje, że ocenione wyżej jako podrywające zaufanie do zawodu adwokata sprzeniewierzenie się zaufaniu klienta i złożenie na niego donosu, wskazującego go jako sprawcę przestępstwa pozostaje poza zakresem stawianego mu zarzutu”. Tajemnica adwokacka w świetle prawa [reklama-ads] Problematyka tajemnicy adwokackiej została uregulowana w dwóch aktach: 1) ustawie – Prawo o adwokaturze oraz 2) Zbiorze Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (Kodeksie Etyki Adwokackiej). [paragraf]art. 6 Prawa o adwokaturze: Adwokat obowiązany jest zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej; Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie może być ograniczony w czasie; Adwokata nie można zwolnić od obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej co do faktów, o których dowiedział się, udzielając pomocy prawnej lub prowadząc sprawę; Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie dotyczy informacji udostępnianych na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz przekazywanych na podstawie przepisów rozdziału 11a działu III ustawy – Ordynacja podatkowa – w zakresie określonym tymi przepisami. [/paragraf]  [paragraf]§ 19 Kodeksu etyki adwokackiej: Adwokat zobowiązany jest zachować w tajemnicy oraz zabezpieczyć przed ujawnieniem lub niepożądanym wykorzystaniem wszystko, o czym dowiedział się w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Znajdujące się w aktach adwokackich materiały objęte są tajemnicą adwokacką. Tajemnicą objęte są nadto wszystkie wiadomości, notatki i dokumenty dotyczące sprawy uzyskane od klienta oraz innych osób, niezależnie od miejsca, w którym się znajdują. Adwokat zobowiąże swoich współpracowników i personel oraz wszelkie osoby zatrudnione przez niego podczas wykonywania działalności zawodowej do przestrzegania obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej. Adwokat posługujący się w pracy zawodowej komputerem lub innymi środkami elektronicznego utrwalania danych obowiązany jest stosować oprogramowanie i inne środki zabezpieczające dane przed ich niepowołanym ujawnieniem. Przekazywanie informacji objętych tajemnicą zawodową za pomocą elektronicznych i podobnych środków przekazu wymaga zachowania szczególnej ostrożności i uprzedzenia klienta o ryzyku związanym z zachowaniem poufności przy wykorzystaniu tych środków. Obowiązek przestrzegania tajemnicy zawodowej jest nieograniczony w czasie. Adwokatowi nie wolno zgłaszać dowodu z zeznań świadka będącego adwokatem lub radcą prawnym w celu ujawnienia przez niego wiadomości uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu”. Z kolei § 20 stanowi: „W przypadku dokonywanego przeszukania w lokalu, w którym adwokat wykonuje zawód, lub w mieszkaniu prywatnym adwokata, jest on obowiązany żądać uczestniczenia w tej czynności przedstawiciela samorządu adwokackiego”. [/paragraf]  [reklama-ads] Sformułowanie zawarte w art. 6 ust. 1 Prawa o adwokaturze „adwokat obowiązany jest zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej” jest niezwykle szerokie. Słowo „wszystko” oznacza każdą informację usłyszaną czy przeczytaną w trakcie udzielania porady prawnej czy prowadzenia sprawy (np. przy zapoznawaniu się z aktami sądowymi). Z kolei „związek z wykonywaniem pomocy prawnej” może dotyczyć każdej sfery kontaktów z klientem – spotkania w kancelarii, korespondencji mailowej, rozmów telefonicznych itd. jednocześnie należy przyjąć, że tajemnica chroni tylko te informacje, które adwokat uzyskał w toku świadczenia czynności zawodowych. Inne informacje pozyskane przez adwokata tajemnicą adwokacką objęte nie są, np. wiadomości uzyskane od klienta w trakcie spotkania towarzyskiego. [reklama-ads] W doktrynie ugruntowało się stanowisko, że informacjami chronionymi, są wszystkie te fakty i wiadomości, które mogłoby zostać ujawnione przez adwokata podczas jego przesłuchania w procesie. Oznacza to, że chronione tajemnicą są te informacje, które mogłyby być przedmiotem dowodu, a więc muszą one dotyczyć istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy twierdzeń o faktach. Uznaje się, iż pomimo tego że, tajemnica adwokacka zobowiązanej adwokata do nieujawnienia niczego o czym dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej, to prawnie chronione są te wiadomości, które mają znaczenie dla sprawy, tj. te które oskarżyciel lub strona przeciwna mogłyby wykorzystać w trakcie procesu, działając na niekorzyść klienta. Problematyczna w orzecznictwie sądów dyscyplinarnych jest kwestia tego, czy tajemnicą adwokacką objęte są informację pozyskane wskutek działania wykraczającego poza granice kompetencji adwokata, tj. podejmowania czynności: [reklama-ads] prawem nieprzewidzianych; wątpliwych etycznie; prawnie zabronionych. Zdaniem sądów kluczowe dla rozwiązania powyższej kwestii jest określenie, czy w chwili powierzenia adwokatowi informacji klient czynił to w celu otrzymania od adwokata pomocy prawnej. Jeżeli tak, to fakt, czy otrzymał ją w sposób zadowalający, etyczny czy prawnie dopuszczalny, nie powinien wpływać na istnienie obowiązku zachowania tychże informacji w tajemnicy. Wyjątkiem od omawianej zasady są informacje, które mogą pomóc w walce z przestępstwami prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz przestępstwami karno-skarbowymi. Zawody prawnicze są narażone na zetknięcie z praniem pieniędzy, finansowaniem terroryzmu, czy oszustwami skarbowymi. Wynika to z faktu, że przestępcy często chcą wykorzystać wiedzę i umiejętności prawników do przeprowadzenia nielegalnych operacji finansowych. Adwokat ma ustawowy obowiązek upewnić się, że transakcje dokonywane przy jego pomocy nie stanowią aktu finansowania terroryzmu czy też prania brudnych pieniędzy. To samo dotyczy transakcji, które mogłyby przyczynić się do uszczuplania budżetu Skarbu Państwa (chodzi głównie o omijanie obowiązku płacenia podatków). W sytuacji podejrzenia dokonywania przez klienta którejś z wyżej wymienionych czynności, adwokat ma obowiązek ewidencjonowania takich działań i zgłaszania ich organom ścigania. [reklama-ads] [uwaga]Czytaj też: Odpowiedzialność dyscyplinarna adwokatów – wzór skargi [/uwaga] Kary dyscyplinarne za nieprzestrzeganie obowiązku zachowania tajemnicy Nieprzestrzeganie obowiązku zachowania tajemnicy wiąże się z sankcjami w dwóch różnych sferach . Jedną z nich jest sfera wewnątrzkorporacyjna – chodzi tu o kary dyscyplinarne. Druga wiąże się  z sankcjami karnymi określonymi w Kodeksie karnym (dalej KK). W kwestii postępowania wewnątrzkorporacyjnego, Prawo o adwokaturze w art. 80 ustanawia, że adwokaci i aplikanci adwokaccy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych. Przepis ten bezpośrednio dotyczy więc obowiązku dochowania tajemnicy adwokackiej. Za jej złamanie, adwokacki sąd dyscyplinarny może nałożyć jedną z poniższych kar: [reklama-ads] upomnienie; naganę; karę pieniężną; zawieszenie w czynnościach zawodowych na czas od trzech miesięcy do pięciu lat; wydalenie z adwokatury. Obok kary nagany i kary pieniężnej sąd może orzec dodatkowo zakaz wykonywania patronatu na czas od roku do pięciu lat. Z kolei Obok kary zawieszenia w czynnościach zawodowych orzeka się dodatkowo zakaz wykonywania patronatu na czas od lat dwóch do lat dziesięciu. Obok kary dyscyplinarnej można orzec dodatkowo obowiązek przeproszenia pokrzywdzonego. Orzekając ten obowiązek, sąd dyscyplinarny określa sposób jego wykonania, odpowiedni ze względu na okoliczności sprawy. Karę pieniężną wymierza się w granicach od półtorakrotności do dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dacie popełnienia przewinienia dyscyplinarnego. [reklama-ads] Natomiast kara wydalenia z adwokatury pociąga za sobą skreślenie z listy adwokatów bez prawa ubiegania się o ponowny wpis na listę adwokatów przez okres 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary wydalenia z adwokatury. Wybór rodzaju kary oraz jej zakres zależy od składu sędziowskiego. Oczywistym jest, że przewinienia mniejszej wagi będą karane łagodniej, np. karą nagany lub karą pieniężną. Z kolei skrajnie niegodziwe zachowanie adwokata może spotkać się nawet z karą wydalenia z adwokatury. Tajemnica adwokacka a sankcje karne [reklama-ads] Kwestię odpowiedzialności karnej reguluje art. 266 § 1 KK. Zgodnie z tym przepisem każdy "kto, wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2". Istotnym jest, że ściganie sprawcy następuje dopiero po złożeniu wniosku przez pokrzywdzonego. Treść ujawnianej informacji lub jej znaczenie dla sprawy klienta nie mają tu znaczenia. Każde wyjawienie informacji objętych tajemnicą jest przestępstwem. Waga wyjawionych wiadomości wpływa jedynie na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu, a tym samym na wysokość orzeczonej kary. Ujawnienie może polegać na ustnym lub pisemnym przekazaniu informacji, jej elektronicznego zapisu, jak również udostępnieniu w postaci nieutrwalonej, np. na ekranie smartfonu lub komputera. Do przestępstwa ujawnienia dochodzi w momencie zapoznania się z informacją objętą tajemnicą adwokacką przez inną osobę. Nie będzie ujawnieniem udostępnienie informacji, która już wcześniej przez kogoś innego została ujawniona, np. upubliczniona poprzez publikację w Internecie. [reklama-ads] Związane z tajemnicą adwokacją jest art. 225 § 3 Kodeksu postępowania karnego (dalej KPK), zgodnie z którym „jeżeli obrońca lub inna osoba, od której żąda się wydania rzeczy lub u której dokonuje się przeszukania, oświadczy, że wydane lub znalezione w toku przeszukania pisma lub inne dokumenty obejmują okoliczności związane z wykonywaniem funkcji obrońcy, organ dokonujący czynności pozostawia te dokumenty wymienionej osobie bez zapoznawania się z ich treścią lub wyglądem”. Przyjmuje się, że adwokat, który umyślnie zrezygnuje ze złożenia wyżej wskazanego oświadczenia popełnia przestępstwo z art. 266 § 1 KK. Możliwość zwolnienia adwokata z tajemnicy zawodowej Zgodnie z art. 180 § 2 KPK „osoby obowiązane do zachowania tajemnicy notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, doradcy podatkowego, lekarskiej, dziennikarskiej lub statystycznej oraz tajemnicy Prokuratorii Generalnej, mogą być przesłuchiwane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. W postępowaniu przygotowawczym w przedmiocie przesłuchania lub zezwolenia na przesłuchanie decyduje sąd, na posiedzeniu bez udziału stron, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od daty doręczenia wniosku prokuratora. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie”. Przepis ten zawiera dwa kryteria, od których kumulatywnego spełnienia uzależniona jest możliwość zwolnienia z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej: [reklama-ads] musi tego wymagać dobro wymiaru sprawiedliwości, oraz dana okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą zwolnienie z tajemnicy zawodowej adwokata powinno dotyczyć konkretnych okoliczności, o których świadek ma zeznawać. Rzeczą sądu, który orzeka w tym przedmiocie jest ocenić, czy okoliczności te spełniają wymogi art. 180 § 2 KPK, to jest czy są niezbędne dla wymiaru sprawiedliwości i nie mogą być ustalone na podstawie innego dowodu. Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 13 stycznia 2009 roku (sygn. II AKz 651/08) omawiając tę problematykę uznał, iż „zagadnienie zawodowej tajemnicy adwokackiej jest kwestią dużej doniosłości, warunkującą prawidłowe wykonywanie zawodu adwokata, zatem sprawowanie społecznie użytecznej obsługi prawnej społeczeństwa. Rzetelne wykonywanie adwokackich czynności zawodowych jest warunkowane zaufaniem klienta do adwokata. Gdyby tego zaufania nie było, klient wstrzymywałby się z przekazaniem adwokatowi informacji, które mogłyby go narazić na odpowiedzialność, nie tylko karną, a wtedy działanie adwokata nie byłoby adekwatne do stanu faktycznego, który je spowodował. Tak byłoby, gdyby zwolnienie z tajemnicy adwokackiej było przez sądy stosowane bez spełnienia ustawowych wymagań niezbędności dla wymiaru sprawiedliwości poznania faktów, o których wie adwokat i niezbędności jego zeznań z powodu niemożności poznania ich na podstawie innego dowodu (art. 180 § 2 k.p.k.). Nie chodzi o fakty, które prowadzący śledztwo chce z jakichkolwiek powodów poznać, ale o fakty niezbędne dla sprawiedliwości. Idzie też o wykazanie, że nie ma innych dowodów dla zbadania tych faktów. Gdyby warunki te były traktowane lekko, udzielenie zwolnienia z tajemnicy byłoby formalnością, a doniosła społecznie rola adwokatów zostałaby sprowadzona do funkcji informatorów organów ścigania opłacanych przez ich klientów. Zwolnienie z tajemnicy jest wyjątkiem od zasady możności odmówienia zeznań przez adwokata. Korzystanie z wyjątku powinno być uzasadnione, a wyjątku nie można dowolnie rozszerzać”. Powyższe oznacza, że adwokat, który został zwolniony z tajemnicy adwokackiej na mocy postanowienia sądu, powinien wyjawić podczas przesłuchania wszystko co jest mu wiadome w danej sprawie. Co istotne, adwokat występujący w roli świadka nie możne zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej na podstawie art. 266 § 1 KK. Uzasadnia się to tym, iż w takim wypadku nie dochodzi do ujawnienia tajemnicy wbrew przepisom ustawy, lecz wręcz przeciwnie – na podstawie ustawy. [reklama-ads] [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2020 r. poz. 1651). Zbiór Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (Kodeks Etyki Adwokackiej). ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1444). ustawa z dnia z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. z 2020 r. poz. 30). [/informacja]

Ogłoszenie upadłości po śmierci dłużnika – czy to możliwe?

Prawo upadłościowe przewiduje zarówno ogłoszenie upadłości po śmierci dłużnika, jak również kontynuowania postępowania upadłościowego wszczętego jeszcze przed jego śmiercią. [reklama-ads] Dzięki takiemu rozwiązaniu prawo do dochodzenia swoich należności w postępowaniu upadłościowym nie odchodzi (przez pewien czas) wraz ze śmiercią dłużnika. Jak wygląda postępowanie upadłościowe po śmierci dłużnika oraz kto wstępuję w jego prawa? O tym poniżej. Ogłoszenie upadłości po śmierci dłużnika Ogłoszenie upadłości po śmierci dłużnika jest możliwe dzięki art. 7 Prawa upadłościowego. Zgodnie z tym przepisem w razie śmierci przedsiębiorcy można ogłosić jego upadłość, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci, a w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego - także po upływie roku od dnia śmierci przedsiębiorcy, a przed dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć wierzyciel, zarządca sukcesyjny, a także spadkobierca, oraz małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, chociażby nie dziedziczyli po nim spadku. Z przytoczonego przepisu jednoznacznie wynika, iż wniosek o ogłoszenie upadłości może być złożony tylko wobec przedsiębiorcy, tj.: osoby fizycznej prowadzącej we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. wspólników osobowych spółek handlowych, ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem; wspólników spółki partnerskiej. [reklama-ads] [rada]Nie można ogłosić upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej po jej śmierci. [/rada] Do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości uprawnieni są między innymi zarządca sukcesyjny oraz osoby najbliższe zmarłego. Do osób najbliższych zaliczamy: małżonka; dzieci; rodziców. Przepis art. 7 Prawa upadłościowego przyznaje prawo zgłoszenia wniosku każdemu ze spadkobierców. Uznaje się, iż przepis przyznaje rzeczone uprawnienie każdemu z osobna, a co za tym idzie wnioskodawcą może być np. jedno z dzieci czy jeden z rodziców. Nie ma potrzeby, aby wszyscy żyjący bliscy zmarłego składali wniosek wspólnie. Z powyższego wynika więc, że upadłość zmarłego przedsiębiorcy może być ogłoszona na wniosek osób ustawowo uprawnionych do tego, zgłoszony za życia dłużnika bądź po jego śmierci, w przeciągu roku od dnia śmierci przedsiębiorcy lub też na wniosek dłużnika, zgłoszony za życia, lecz nie rozpatrzony przed śmiercią. Ogłoszenie upadłości po śmierci dłużnika a zarząd sukcesyjny [reklama-ads] Oprócz osób najbliższych do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości uprawniony jest także zarządca sukcesyjny. Czym jednak jest owy zarządca? Zarząd sukcesyjny został powołany do życia ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, która obowiązuje od 25 listopada 2018 roku. Zgodnie z ustawą zarząd sukcesyjny powoływany jest po śmierci osoby fizycznej, która we własnym imieniu wykonywał działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG, w celu tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem. Zarządca ma więc za zadanie kontynuować działalności wykonywaną przez zmarłego (także w ramach spółki cywilnej). Zarządca sukcesyjny działa w imieniu własnym, na rachunek spadkobierców zmarłego przedsiębiorcy. Zarządca prowadzi bieżące sprawy przedsiębiorstwa, zapewniając funkcjonowanie firmy do czasu ostatecznego zakończenia procesu spadkowego. [rada]Okres trwania zarządu sukcesyjnego nie powinien przekraczać dwóch lat od dnia śmierci przedsiębiorcy.[/rada] [uwaga]Czytaj też: Jak wyjść z długów? Kilka słów o zgłoszeniu upadłości[/uwaga] Ogłoszenie upadłości po śmierci dłużnika a wniosek [reklama-ads] Aby ogłoszenie upadłości po śmierci dłużnika było w ogóle możliwe potrzebny jest wniosek. Termin do jego złożenia wynosi rok od chwili śmierci przedsiębiorcy. Z kolei w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego wniosek może zostać złożony po upływie roku od dnia śmierci dłużnika, a przed dniem wygaśnięcia zarządu. Roczny termin dotyczy złożenia wniosku. Samo ogłoszenie upadłości może nastąpić w dacie późniejszej. Należy pamiętać, że wspomniany termin jest terminem prekluzyjnym, którego przywrócenie nie jest dopuszczalne. Niedochowanie terminu powoduje oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Śmierć dłużnika po ogłoszeniu upadłości Kolejną możliwą sytuacją jest śmierć dłużnika już po ogłoszeniu upadłości. Tą materią zajmuje się art. 188 Prawa upadłościowego. Zgodnie z tym przepisem w przypadku śmierci upadłego jego spadkobierca ma prawo brać udział w postępowaniu upadłościowym. Jeżeli spadkobierca nie jest znany albo nie wstąpił do postępowania, sędzia-komisarz na wniosek syndyka albo z urzędu ustanowi kuratora. Oznacza to, że śmierć dłużnika w po ogłoszeniu upadłości nie powoduje zawieszenia postępowania, ani nie stanowi przeszkody do jego dalszego prowadzenia.  Mimo że w postępowaniu właściwym syndyk dysponuje i zarządza całym majątkiem upadłego (zmarłego), to ustawodawca uznał, że należy dać spadkobiercom możliwość kontrolowania tego, co dzieje się z rzeczonym majątkiem. [reklama-ads] [rada]Jeżeli przedsiębiorca zostawił po sobie więcej spadkobierców, każdemu z nich przysługuje prawo uczestniczenia w postępowaniu upadłościowym, niezależnie od innych uprawnionych.[/rada] Spadkobierca w postępowaniu upadłościowym Po wstąpieniu do postępowania w miejsce zmarłego spadkobierca może podejmować wszelkie czynności, do których uprawniony był zmarły dłużnik. Musi także wypełniać wszelkie obowiązki spadkodawcy przewidziane dla przedmiotowego postępowania. Jest to przede wszystkim obowiązek udzielania wszelkich wyjaśnień, wydanie majątku należącego do masy upadłości czy wnoszenie środków odwoławczych. [rada]Od chwili wejścia spadkobiercy w prawa dłużnika, wszelka korespondencja powinna być doręczana osobiście do niego lub jego pełnomocnika.[/rada] Należy jednocześnie pamiętać, że wejście do postępowania upadłościowego nie nadaje spadkobiercy statusu upadłego. Upadłym w dalszym ciągu pozostaje zmarły przedsiębiorca. Dzięki temu do masy upadłości wchodzi wyłącznie majątek spadkodawcy - spadkobierca nie ponosi kosztów postępowania. Ograniczenie to oczywiście nie dotyczy otrzymanego spadku. Tutaj masa spadkowa w całości przechodzi do masy upadłości. [reklama-ads] [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz.U. z 2020 r. poz. 1228) ustawa z dnia 5 lipca 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz.U. 2018 poz. 1629).[/informacja]