Wiele zostało już napisane na temat tego, kto ma obowiązek płacić alimenty, co wpływa na ich wysokość i czy świadczenie to można po latach „waloryzować”, ale co w sytuacji, gdy zobowiązany nie chce lub nie może płacić? Nawet najwyższe alimenty nie są gwarantem otrzymania nawet złotówki. Dlatego też warto zdawać sobie sprawę, że w przypadku, gdy zobowiązany do świadczenia uchyla się od obowiązku, z pomocą może przyjść fundusz alimentacyjny.
W sytuacji, gdy uprawniony do alimentów świadczy niedostatek, z powodu braku uzyskiwania należnego mu świadczenia, przysługuje mu pomoc finansowa wypłacana przez Państwo. Fundusz alimentacyjny nie ma na celu jednak wyręczanie zobowiązanego. Stanowi swoisty instrument „kredytowy” – wypłaca alimenty osobie uprawnionej, jednocześnie egzekwując owe świadczenie od zobowiązanego.
Fundusz alimentacyjny – kto ma prawo do świadczenia?
Beneficjentów funduszu alimentacyjnego określa art. 9 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie z tym przepisem, świadczenia z funduszu przysługują osobie uprawnionej do alimentów:
- do ukończenia przez nią 18. roku życia;
- do ukończenia przez nią 25. roku życia, w przypadku, gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej;
- bezterminowo, w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Pierwsza kategoria osób uprawnionych nie wymaga analizy – do dnia, w którym uprawniony nie ukończy 18 lat, należy mu się świadczenie. Bardziej skomplikowana jest sytuacja osób z drugiej grupy – pełnoletniej – uczącej się.
Tutaj prawo do świadczeń obowiązuje również przez okres kształcenia na studiach wyższych w ramach studiów I stopnia, studiów II stopnia bądź jednolitych studiów magisterskich, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez daną osobę 25. roku życia.
Prawo to wygasa z chwilą ostatecznej decyzji o skreśleniu z listy uczniów szkoły lub z listy studentów. W przypadku ukończenia przez osobę uprawnioną szkoły wyższej w trakcie ostatniego roku studiów, prawo do świadczenia przysługuje aż do zakończenia tego roku studiów zgodnie z organizacją roku akademickiego.
Występuje tu zasada ciągłości świadczeń – świadczenia wypłacane są również w okresie między studiami I i II stopnia.
Trzecią kategorię osób uprawnionych do świadczeń są osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, nie muszą wykazywać żadnych dodatkowych warunków.
Warto jednak pamiętać, że jeżeli osoba niepełnosprawna nie osiągnęła pełnoletności lub uczy się (do 25. roku życia) – powinna wnioskować o świadczenia na podstawie dwóch pierwszych przesłanek. Dopiero gdy utraci prawo do świadczenia na bazie wspomnianych warunków, ma prawo oprzeć wniosek na przesłance niepełnosprawności.
Dowodem stwierdzającym niepełnosprawność w stopniu znacznym jest ostateczne orzeczenie powiatowego lub wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności albo prawomocny wyrok sądu powszechnego.
Osoby niepełnosprawne otrzymują uprawnienie do świadczeń z funduszu alimentacyjnego bezterminowo. Może to oznaczać dożywotnio, lecz nie zawsze. Jeżeli zmieni się okoliczność posiadania znacznego stopnia niepełnosprawności, zostanie uchylone również prawo do świadczeń.
Fundusz alimentacyjny – komu prawo nie przysługuje?
Zdarzają się wypadki, że pomimo spełniania przesłanek pozytywnych prawa do świadczeń, występują okoliczności, które je niwelują i skutkują utratą tego prawa.
Osoba niepełnoletnia, ucząca się lub posiadając zaświadczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, nie będzie mogła starać się o świadczenia z funduszu, jeżeli zostanie umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej, bądź też zawarła związek małżeński.
Kobieta, która za zezwoleniem sądu rodzinnego, w wieku co najmniej 16 lat zawarła małżeństwo również traci prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Niedostatek a kryterium dochodowe
Na wstępie zostało wspomniane, iż uprawniony musi być osobą cierpiącą niedostatek. Jednakże „niedostatek” jest pojęciem nieostrym. Toteż ustawodawca zdecydował się wprowadzić próg dochodowy. Prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego jest prawem uzależnionym od spełnienia kryterium dochodowego.
Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, aby pobierać świadczenia, dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, nie może przekraczać kwoty 900 zł. Przy czym przekroczenie tej kwoty nie stanowi automatycznej przesłanki negatywnej do otrzymywania świadczeń – obowiązuje tu tzw. zasada „złotówka za złotówkę”.
Oznacza to, że w przypadku przekroczenia progu dochodowego, świadczenie z funduszu przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie. Kwota przekroczenia nie może być jednak wyższa niż kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Jeżeli ustalona wysokość świadczenia z funduszu jest niższa niż 100 zł, świadczenie nie przysługuje.
W sytuacji, gdy członek rodziny przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, ustalając dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, nie uwzględnia się osoby przebywającej w takiej instytucji.
Dochód wypracowany przez rodzinę, który powinien przypadać na utrzymanie pensjonariusza, podlega podziałowi na równe części pomiędzy pozostałych członków rodziny, przebywających stale w gospodarstwie domowym.
Przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego do dochodu rodziny nie wlicza się kwot otrzymanych świadczeń z tego funduszu.
Dochód z gospodarstwa rolnego
Ustalanie dochodu przy osiąganiu go z umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych nie powinno nastręczać problemów. Co jednak, gdy rodzina lub jej pojedynczy członkowie są rolnikami? Zasady ustalania dochodu z gospodarstwa rolnego normują przepisy art. 9 ust. 7 i ust. 11 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
W tym wypadku przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 przeciętnego dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa GUS. Aktualnie kwota ta wynosi 3.244 zł.
Powyższe oznacza, iż ustawodawca nie uzależnił sposobu obliczenia dochodu rolników wyłącznie od faktycznie osiąganych zysków w gospodarstwie. Dochód jest więc uzależniony od zarobku z roli, jak również od posiadanego areału.
W. Maciejko, Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczka alimentacyjna. Komentarz, s. 231
„Dochody z gospodarstwa rolnego są równocześnie dochodami faktycznie osiąganymi poprzez uprawę gruntów, jak również dochodami, które potencjalnie mogą być uzyskiwane, ale rolnik decyzją własnej woli zaniechał faktycznego wykonywania czynności gospodarskich upatrując w innym źródle dochodów lepiej zabezpieczających byt jego rodziny (rolnik nie prowadzący działalności rolniczej).
Skutek pominięcia gospodarstwa w rachunku służącym ustaleniu dochodu może być osiągnięty tylko poprzez jego wyzbycie się, tzn. zbycie prawa rzeczowego do nieruchomości rolnej, a w przypadku braku takiego prawa – ustanie faktycznego władztwa (np. posiadania) nad tym gospodarstwem.”
Skutki zmiany osiąganego dochodu
Dochód jest kategorią zmienną, raz, że w każdej chwili może zostać zmieniony ustawowo, dwa, że uprawniony (lub jego opiekun) może go osiągać w kwocie wyższej lub niższej niże ta pierwotnie deklarowana.
W przypadku utraty dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy lub po tym roku, ustalając jego dochód, nie uwzględnia się dochodu utraconego. Oznacza to, że w przypadku utraty przez członka rodziny dochodu w trakcie roku, w wyliczanie dochodu na potrzeby uzyskania (lub utrzymania) prawa do świadczeń z funduszu, od dochodu rodziny odejmuje się przeciętną miesięczną kwotę utraconego dochodu.
Utrata lub obniżenie wynagrodzenia z tytułu pracy zarobkowej, lub pozarolniczej działalności gospodarczej z powodu obecnego stanu pandemicznego, stanowi utratę dochodu w rozumieniu ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Tak więc jest ono uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń.
W sytuacji zaś, gdy dochód zwiększy się, osoba uprawniona nie ma obowiązku zgłaszania tego faktu. Tutaj organ działa z urzędu. Jego obowiązkiem jest czuwanie nad sytuacją dochodową rodziny. Wynika to z faktu, że to na organie ciąży obowiązek udowodnienia uprawnionemu, iż jego sytuacja materialna uległa poprawie w stopniu wyłączającym prawo do świadczeń.
Mimo powyższego, zmiany w dochodzie mogące mieć wypływ na uzyskanie lub utratę prawa do świadczeń z funduszu, powinny być każdorazowo zgłaszane. Jeżeli organ wykaże, iż beneficjent nie miał prawa do pomocy, nakaże mu dokonać zwrotu równowartości nienależnie pobranych świadczeń, doliczając odsetki.
Wysokość świadczeń z funduszu
Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, świadczenia z funduszu przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł. Świadczenia te wypłacane są w okresach miesięcznych. Z kolei to, w jakim terminie organ ustali prawo do świadczeń i dokona ich wypłaty, uzależnione jest od daty złożenia wniosku.
Podstawa prawna:
[reklama-ads]
- ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2020 r. poz. 808).
- ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2020 r. poz. 333).
Polecane wzory pism:
więcej porad
Wyjazd z dzieckiem za granicę – jak tego dokonać po rozwodzie?
Oprócz zgody na wyjazd, aby opuścić kraj, dziecko potrzebuje dokumentu tożsamości. Zasadniczo takim dokumentem jest paszport. Jednakże, jeżeli cel wyjazdu stanowi państwo znajdujące się w granicach Wspólnoty Europejskiej, wystarczający będzie dowód osobisty.
[reklama-ads]
Co więcej paszport zawsze wymaga zgody obojga opiekunów, do wyrobienia dowodu z kolei wystarczy zgoda tylko jednego rodzica. Jak więc zaplanować wyjazd z dzieckiem za granicę i jakie dokumenty przygotować? Na te pytania odpowiemy poniżej.
Wyjazd z dzieckiem za granicę – istotne prawa dziecka
Konieczność wyrażenia zgody na wyjazd małoletniego poza granice Polski wynikają wprost z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej KRO). Zgodnie z art. 93 § 1 KRO władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Z koeli art. 97 KRO mówi, że jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie. W braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy. Zgodnie z aktualną linią orzeczniczą, przedmiotowy wyjazd (choćby na krótkie wakacje) stanowi istotne sprawy dziecka.
[paragraf] Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 października 1963 r., sygn. akt III CO 23/63
„Na wyjazd za granicę małoletniego wraz z jednym z rodziców, któremu w wyroku orzekającym rozwód powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, potrzebne jest oświadczenie o zgodzie drugiego z rodziców, który nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej, a w razie niemożności uzyskania takiego oświadczenia – zezwolenie władzy opiekuńczej.” [/paragraf]
Należy pamiętać, że w kwestii zagranicznych wyjazdów, orzeczenie sądu w przedmiocie miejsca pobytu dziecka, nie ma żadnego znaczenia. Istotne jest tylko to czy rodzicie zachowali pełnie władzy rodzicielskiej.
To, że małoletni mieszka z jednym z opiekunów nie oznacza, że rodzic ten ma nieograniczoną władzę nad dzieckiem. W dalszym ciągu zagraniczny wyjazd wymaga zgody obojga rodziców.
[reklama-ads]
Wyjazd z dzieckiem za granicę – zgody zależą od władzy rodzicielskiej
Mając powyższe na uwadze, wiemy już, że co do zasady wyjazd dziecka potrzebuje zgody obojga rodziców. Są jednak przypadki, gdy zgoda drugiego rodzica nie będzie potrzebna. Będzie tak gdy:
sąd pozbawi władzy rodzicielskiej drugiego z rodziców;
sąd ograniczy władzę rodzicielską drugiego rodzica (bez wskazania, iż zakres jego władzy dotyczy decydowania do wyjazdach zagranicznych);
sąd zawiesi władze rodzicielską drugiego rodzica;
drugi z rodziców zostanie pozbawiony uprawnienia do współdecydowania o zmianie miejsca pobytu dziecka na podstawie orzeczenia sądu zagranicznego, uznanego w Polsce.
[rada]Oczywiście, jeżeli to wobec rodzica, który chce zabrać dziecko za granice, sąd orzekł jedno z wyżej wskazanych ograniczeń, wówczas zgoda drugiego z rodziców jest obowiązkowa.[/rada]
Jeżeli więc opiekun posiadający pełnie praw rodzicielskich chce wyjechać z małoletnim za granicę, a drugi z rodziców jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, bądź jego prawa rodzicielskie zostały ograniczone lub zawieszone, nie ma problemu. Zagraniczny pobyt nie wymaga zgody.
Jak powinna wyglądać zgoda na wyjazd?
[reklama-ads]
Kwestia samej zgody nie jest unormowana przez polskiego prawodawcę. Oznacza to, że zgoda musi być wyraźna i jednoznaczna, jednakże jej forma pozostaje dowolna. Dla bezpieczeństwa procesowego, w razie ewentualnego sporu sądowego, zgoda ta powinna przybrać formę co najmniej pisemną.
W treści dokumentu warto szczegółowo określić osobę dziecka, którego zgoda dotyczy. Oprócz imienia i nazwiska wskazać jego PESEL oraz numery dowodu osobistego lub paszportu. Dodatkowo warto wpisać miejsce i termin pobytu za granicą. Jeżeli jest taka możliwość, tekst dokumentu należy sporządzić również w języku do którego udaje się rodzić z małoletnim.
[rada] Najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie zgoda poświadczona lub sporządzona przez notariusza. Jest to koszt około stu złotych. [/rada]
Co gdy drugi rodzić nie wyraża zgody?
Przypadki, gdy rodzice dziecka są skonfliktowani nie należą do rzadkości. Dlatego też niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, kiedy to drugi z rodziców nie wyraża zgody i jest w swojej decyzji nieugięty. Wówczas jedynym rozwiązaniem jest pozostawienie sprawy do rozpatrzenia sądu opiekuńczego.
O udzielenie zgody na zagraniczny wyjazd małoletniego, może wystąpić rodzic, który nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub którego władza rodzicielska nie została ograniczona lub zawieszona. Rodzic ten powinien wystąpić z wnioskiem o rozstrzygnięcie sądu o istotnych sprawach dziecka.
Jeżeli sąd opiekuńczy dojdzie do przekonania, że wyjazd w żadnym stopniu nie zagraża dobru dziecka i rodziny, to wyda zgodę w zastępstwie rodzica, który odmawia wyrażenia akceptacji na opuszczenie granic kraju przez dziecko.
[reklama-ads]
[rada]Duże znaczenie mają przepisy obowiązujące w kraju podróży. W jednym państwie zaświadczenie o możliwości podróżowania z małoletnim będzie wymagane, w inny dokument ten nie zostanie sprawdzony. Przed wyjazdem najlepiej jest się zapoznać z uregulowaniami danego kraju. [/rada]
Wyjazd z dzieckiem za granicę - potrzebny paszport lub dowód osobisty
Niezależnie od zgody rodziców czy sądu opiekuńczego, w każdym wypadku zagraniczny wyjazd wymaga posiadania przez małoletniego dokumentu tożsamości. Zawsze będzie to paszport, natomiast w krajach Unii Europejskiej wystarczy dowód osobisty.
Paszport
Do wyrobienia dziecku paszportu wymagana jest zgoda obojga opiekunów. Zgodę jednego z rodziców może zastąpić orzeczenie sądu opiekuńczego.
Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie, albo jeden z rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów wraz z pisemną zgodą drugiego z rodziców, lub ustanowionego przez sąd opiekuna, poświadczoną za zgodność podpisu przez organ paszportowy lub notariusza.
Paszport zostanie wydany po złożeniu przez wnioskodawcę lub wnioskodawców wymaganych dokumentów, pobraniu danych biometrycznych dziecka, m.in. odebraniu odcisków palców (za wyjątkiem dzieci do 12 roku życia) oraz wniesieniu należnej opłaty. Podpis dziecka na wniosku jest wymagany, jeżeli ukończyło ono 13 lat.
[rada]Wniosek o wydanie dokumentu można złożyć w dowolnym punkcie paszportowym w kraju. Za granicą - u konsula, bez względu na miejsce zameldowania. [/rada]
[reklama-ads]
Dziecko musi być obecne przy składaniu wniosku o wydanie paszportu. Wyjątek stanowią małoletni do 5 roku życia – ich obecność nie jest wymagana. Odbioru paszportu dla dziecka może dokonać jeden z rodziców lub opiekunów prawnych, bez obecności dziecka.
Dowód osobisty
Do wyrobienia dowodu osobistego dla małoletniego nie jest wymagana zgoda obojga rodziców. Wystarczy, iż wniosek złoży jeden z rodziców, opiekun prawny lub kurator. Dokument ten można uzyskać, składając wniosek osobiście w urzędzie gminy, lub za pomocą platformy internetowej ePUAP.
[rada]Dowód osobisty dziecka, które ma mniej niż 5 lat - jest ważny 5 lat. Dowód wyrobiony dla dziecka, które ukończyło 6 rok życia ważny jest 10 lat.[/rada]
Składając wniosek fizycznie w urzędzie, rodzic powinien mieć przy sobie swój dowód osobisty lub paszport, a także zdjęcie dziecka. Wyrobienie dowodu jest bezpłatne. Na dokumenty, zasadniczo, trzeba czekać do 30 dni.
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1359).
ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 617).
ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz.U. z 2020 r. poz. 332).[/informacja]
[reklama-ads]
Polecane wzory pism:
Zgoda na wyjazd dziecka za granicę po polsku i po angielsku
Upoważnienie do opieki nad dzieckiem podczas wyjazdu
Pozwolenie na wyjazd dziecka za granicę wzór
Alimenty od małżonka – kiedy przysługują?
Alimenty od małżonka należą się partnerowi, który nie jest wyłącznie winny rozkładu pożycia i znajduje się w niedostatku. Co do zasady, termin świadczenia alimentacyjnego wynosi maksymalnie pięć lat, jednakże ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, może przedłużyć ów termin.
[reklama-ads]
Wysokość alimentów oraz termin świadczenia zależny jest od sytuacji materialnej obu małżonków, ich możliwości zarobkowych, zdrowia, przebytych chorób, a także stopnia zawinienia w rozkładzie pożycia.
Wina przy rozwodzie a alimenty
Warto bowiem pamiętać o tym, że alimenty nie przysługują tylko w stosunku pomiędzy rodzicami a dziećmi (chociaż to właśnie w tym zakresie najczęściej dochodzi do sporu na drodze sądowej). Alimenty mogą zostać przyznane także pomiędzy małżonkami. Alimenty nie są orzekane przez sąd z urzędu, a jedynie na wniosek strony.
[uwaga]Pozew o alimenty na żonę wzór[/uwaga]
Warunki otrzymania alimentów na małżonka są jednak inne niż w przypadku tego, jakie przesłanki trzeba spełnić przy uzyskaniu alimentów np. od rodziców na rzecz dzieci.
Kluczowe znaczenie w tym przypadku ma to, z czyjej winy w ocenie Sądu zostanie orzeczony rozwód. Może być on orzeczony z winy męża, z winy żony, z winy obojga małżonków albo bez orzekania o winie (jeżeli wnoszą o to zgodnie obie strony).
Ogólną zasadą jest, że małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego (art. 60 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Oznacza to, że uzyskanie alimentów po rozwodzie jest możliwe w dwóch przypadkach – jeśli żaden z małżonków nie został uznany za wyłącznie winnego rozpadu pożycia (albo Sąd zaniechał orzekania o winie) albo obaj małżonkowie zostali uznani za winnych w tym zakresie.
[reklama-ads]
Warunki uzyskania alimentów przez małżonka
Podstawowym warunkiem w przypadku alimentów na małżonka jest wystąpienie sytuacji, w której jeden z małżonków pozostaje w niedostatku, a drugi z małżonków posiada odpowiednie możliwości zarobkowe i majątkowe, by łożyć alimenty na rzecz drugiego małżonka.
Oba te warunki muszą być spełnione jednocześnie – w innym wypadku (np. jeżeli jeden z małżonków nie znajduje się w niedostatku albo drugi z nich nie posiada żadnego majątku ani zarobków) Sąd nie orzeknie alimentów na rzecz drugiego małżonka.
[paragraf]wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 2020 roku, sygn. akt I UK 10/19
,,Pod pojęciem niedostatku rozumie się sytuację, kiedy uzyskane środki nie wystarczają na pełne zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Nie ulega też wątpliwości, że małżonek domagający się alimentów winien w pełni wykorzystać wszystkie możliwości w celu uzyskania dochodów niezbędnych do zaspokojenia usprawiedliwionych własnych potrzeb”. [/paragraf]
Niedostatek oznacza zatem sytuację, w której jeden z małżonków (mimo starań o uzyskiwanie dochodów) nie posiada odpowiednich środków pieniężnych, które pozwalałby mu na zaspokajanie wydatków związanych np. z jedzeniem, miejscem zamieszkania, zakupem odzieży, obuwia itd.
W kwestii wysokości orzekanych alimentów znaczenie mają zarobki (wynagrodzenie) drugiego z małżonków oraz jego majątek (np. posiadane nieruchomości czy też odziedziczony majątek).
Alimenty od małżonka wyłącznie winnego
[reklama-ads]
W drugim w rozpatrywanych przypadków, jeżeli małżeństwo zostanie rozwiązane z winy jednego z małżonków, sprawa może okazać się o wiele prostsza. W tym wypadku nie jest już konieczna przesłanka "pozostawania w niedostatku” i pozew o alimenty od byłego małżonka dużo łatwiej jest uzyskać.
Wówczas niewinny małżonek powinien jednak udowodnić, że w związku z rozwodem doszło do znacznego pogorszenia jego sytuacji materialnej (porównywany jest poziom życia małżonka w trakcie rozwodu oraz po jego orzeczeniu).
Często do tego typu sytuacji dochodzi, kiedy z jeden z małżonków w trakcie małżeństwa zajmował się pracą oraz zarabianiem pieniędzy celem utrzymania rodziny, a drugi z małżonków zajmował się domem oraz dziećmi.
Wówczas przy rozwodzie często dochodzi do dużej zmiany sytuacji materialnej jednego z małżonków, co może stanowić przesłankę do orzeczenia alimentów na małżonka. Alimentów nie może jednak żądać małżonek winny rozkładu pożycia od małżonka niewinnego.
Zmiana wysokości alimentów i zakończenie świadczenia
Oczywiście, wraz z biegiem czasu może dojść także do zmiany w zakresie wysokości orzeczonych alimentów. Każdy z małżonków może wnieść do sądu o zmianę wysokości alimentów, jeśli zajdą ku temu odpowiednie powody – tj. może dojść np. do zwiększenia potrzeb małżonka, który otrzymuje alimenty (np. zwiększyły się znacznie jego konieczne wydatki np. w zakresie leczenia) albo do zmiany sytuacji majątkowej małżonka, który do tej pory płacił alimenty (np. utracił on pracę albo uległ ciężkiemu wypadkowi).
[reklama-ads]
Oprócz tego, alimenty na małżonka nie są także oczywiście nieograniczone w czasie. Obowiązek dostarczania środków utrzymania byłemu małżonkowi nie ma bowiem charakteru dożywotniego (choć w praktyce może dojść do takiej sytuacji, że alimenty będą płacone przez jednego z małżonków przez wiele lat albo dożywotnio).
Przede wszystkim, obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa.
Jeśli jednak alimenty płaci małżonek rozwiedziony, który nie był winny rozkładowi pożycia, wówczas obowiązek alimentacyjny wygasa także w okresie pięciu lat od dnia orzeczenia rozwodu między stronami (uprawomocnienia się wyroku rozwodowego).
Tylko sąd z uwagi na wyjątkowe okoliczności oraz na wniosek strony otrzymującej alimenty może przedłużyć wskazany pięcioletni termin (np. z uwagi na wypadek czy też ciężką chorobę małżonka, który pozostaje bez środków do życia).
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 2020 roku, sygn. akt I UK 10/19.
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-demograficzny-2020,3,14.html (dostęp online 03.02.2021).[/informacja]
[reklama-ads]
