Wystawienie faktury po terminie – jakie są tego konsekwencje?

Dodano: 12.04.2021

Wystawienie faktury po terminie jest możliwe i wcale nie jest sytuacją niespotykaną. Z punktu księgowego takie sytuacje nie powinny mieć miejsca. Jednakże w praktyce duże znaczenie ma czynnik ludzi. Powodów może być wiele: roztargnienie, inne „ważniejsze obowiązki”, czy chociażby problemy rodzinne lub zdrowotne podatnika. Może się również zdarzyć, iż przedsiębiorca nie wystawia faktur celowo, jednakże wtedy musi się liczyć z sankcjami karno-skarbowymi. Wystawienie dokumentu księgowego po terminie zawsze niesie za sobą określone skutki podatkowe, a nierzadko również karnoskarbowe. Jakie? O tym poniżej.

Ustawa o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT) nakłada wprost na podatnika dokonującego sprzedaży obowiązek wystawienia faktury zaraz po dokonaniu sprzedaży lub jeżeli zaistniała taka potrzeba – przed jej dokonaniem.

Nie mówi jednak nic o drugiej stronie transakcji, czyli nabywcy dokumentu. Oznacza to, że wystawienie faktury po terminie rodzi odpowiedzialność wyłącznie po stronie przedsiębiorcy, który wystawił fakturę z opóźnieniem. Sytuacja ta dla nabywcy nie niesie żadnych negatywnych konsekwencji podatkowych.

Faktura VAT – definicja

Faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym zawarcie określonej w niej sprzedaży przez przedsiębiorcę – czynnego podatnika VAT. Może być wystawiana w formie papierowej lub elektronicznej. Co do zasady, przedsiębiorca ma obowiązek wystawienia faktury wtedy, gdy sprzedaż odbywa się na rzecz innego przedsiębiorcy. W innych wypadkach stosuje się paragony fiskalne.

Wystawienie faktury spełnia szereg funkcji w rozliczeniu podatku VAT, zarówno po stronie wystawcy, jak i nabywcy. U wystawcy określa moment powstania obowiązku podatkowego, o ile zostanie wystawione w obowiązującym terminie, oraz wskazuje kwotę należnego podatku należnego, który musi zostać zapłacony do urzędu skarbowego.

U nabywcy z kolei jest podstawą do odliczenia wykazanej w niej kwoty podatku.

Faktury VAT wraz z ich kopiami należy przechowywać przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym termin płatności podatku od towarów i usług upłynął.

Przepis art. 106b ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż podatnik ma obowiązek wystawić fakturę, w sytuacji dokonania:

sprzedaży oraz dostawy towarów i świadczenia usług, dokonywanych przez niego na rzecz innego płatnika podatku VAT, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
sprzedaży wysyłkowej z i na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotową dostawę towarów;
otrzymania przez podatnika całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w punktach powyższych, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury.

Terminy do wystawienia faktury VAT

Terminy do wystawienia faktury VAT zostały określone w art. 106i ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem fakturę należy wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.

W tym terminie podatnik ma obowiązek wystawienia faktury również, gdy osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej wyjdzie z takim żądaniem.

Obowiązek ten powstaje pod warunkiem, że osoba fizyczna zgłosi swoje żądanie do końca miesiąca, w którym została zawarta transakcja. Jeśli polecenie nastąpi później, przedsiębiorca powinien wystawić fakturę VAT w terminie 15 dni od zgłoszenia żądania.

Powyżej została określona zasada ogólna, od której istnieją wyjątki. Ustawa o VAT wyróżnia terminy szczególne przeznaczone dla konkretnych rodzajów usług. Fakturę VAT należy wystawić do:

30-go dnia od dnia wykonania usługi – dla usług budowlanych oraz usług budowlano – montażowych;
60-go dnia od dnia wydania towaru – dla usług polegających na dostawie książek drukowanych z wyłączeniem map, ulotek, gazet, czasopism i magazynów;
90-go dnia od dnia wykonania czynności – dla usług polegających na drukowaniu książek z wyłączeniem map, ulotek, gazet, czasopism i magazynów;
7-go dnia od określonego w umowie dnia zwrotu opakowania;
z upływem terminu płatności – dla dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, świadczenia usług: telekomunikacyjnych, najmu, dzierżawy, leasingu, ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, stałej obsługi prawnej i biurowej, dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego – z wyjątkiem usług stanowiących import usług.

Czytaj też: Faktura korygująca a nota korygująca

Wystawienie faktury po terminie – konsekwencje podatkowe

Wystawca faktury, pomimo opóźnienia w wystawieniu faktury, jest zobowiązany rozliczyć fakturę nie w miesiącu jej wystawienia, lecz w miesiącu powstania obowiązku podatkowego, tj. w miesiącu sprzedaży, dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi.

Wystawienie faktury po terminie nie pozwala więc na „obejście” terminów zapłaty podatku. W sytuacji, gdy sprzedawca wystawi fakturę w dniu późniejszym niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano sprzedaży, to data wystawienia tej faktury nie będzie już wyznaczała momentu powstania obowiązku podatkowego.

Terminem powstania obowiązku będzie termin ustawowy. Powyższe oznacza, że podatek należny powinien być rozliczony w rozliczeniu za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy VAT, nie w którym dokument wystawiono.

Rozliczenie podatku VAT w inny sposób niż wymaga tego ustawa, doprowadzi do zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty zwrotu lub kwoty do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. W takich wypadkach organ podatkowy może nałożyć na podatnika karę w wysokości 30% powstałego zawyżenia lub zaniżenia zobowiązania podatkowego.

Należy stwierdzić, że wystawienie faktury po terminie nie będzie niosło za sobą negatywnych skutków podatkowych pod warunkiem, że podatnik wskaże dane zobowiązanie w rozliczeniu za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy VAT.

Wystawienie faktury po terminie – konsekwencje karno-skargowe

Inną sytuacją jest wystawienie faktury po terminie spowodowane roztargnieniem podatnika, inną zaś permanentne uchylanie się od obowiązku podatkowego. Kodeks karny skarbowy za takie działanie przewiduje wysokie sankcje.

Art. 54 KKS – Nieujawnienie przedmiotu lub podstawy opodatkowania

§ 1. Podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

§ 2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

§ 3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Art. 62 KKS – Niewystawienie faktury albo rachunku

§ 1. Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych.

§ 2. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku, albo obu tym karom łącznie.

§ 2a. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, a kwota podatku wynikająca z faktury albo suma kwot podatku wynikających z faktur jest małej wartości, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

§ 3. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto wbrew obowiązkowi nie przechowuje wystawionej lub otrzymanej faktury lub rachunku, bądź dowodu zakupu towarów.

§ 4. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto wbrew przepisom ustawy dokona sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo nie wyda dokumentu z kasy rejestrującej, stwierdzającego dokonanie sprzedaży.

§ 5. W wypadku mniejszej wagi sprawca czynu zabronionego określonego w § 1-4, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Wystawienie faktury po terminie – konsekwencje dla nabywcy

Wystawienie faktury po terminie dla nabywcy faktury nie niesie za sobą większych negatywnych konsekwencji podatkowych. Faktura VAT dokumentująca nabycie towarów daje nabywcy prawo do odliczenia podatku w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzyma fakturę bądź w rozliczeniu za miesiąc następny, o ile otrzyma on towar. W każdym wypadku ma więc możliwość odliczenia zapłaconego podatku VAT.

Mimo wszystko podkreślenia wymaga, że opóźnienie w wystawieniu faktury wyłączna u nabywcy możliwość skorzystania z przysługującego mu prawa do zmniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony za dany okres.

W konsekwencji nabywca będzie miał obowiązek zapłacenia fiskusowi wyższej kwoty podatku należnego za miesiąc, w którym nabywca fakturę powinien otrzymać (odpada możliwość odliczenia podatku naliczonego w danym miesiącu).

Nabywca faktury ma prawo do odliczenia podatku do chwili upływu terminu, w którym przedawnia się zobowiązanie podatkowe, którego dotyczy dokument, tj. z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Wystawienie faktury po terminie – reasumując

Reasumując, wystawienie faktury po terminie dla wystawcy może nieść konsekwencje podatkowe oraz karno-skarbowe. Jeżeli jednak faktura zostanie wystawiona z opóźnieniem, ale podatnik dochowa obowiązku podatkowego i zapłaci VAT nie powinien odczuć negatywnych skutków swojej opieszałości.

W przypadku nabywcy faktury wystawionej po terminie, co do zasady nie ponosi on żadnych konsekwencji podatkowych. Jedynie musi się liczyć z przesunięciem terminu, w którym mógł dokonać zmniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r. poz. 106).
ustawa z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz.U. z 2021 r. poz. 408).

Podobne wzory pism:

Radosław Pilarski

Adwokat oraz doradca restrukturyzacyjny z wieloletnim doświadczeniem w prawie cywilnym, gospodarczym oraz upadłościowym i restrukturyzacyjnym.

więcej porad

Księgowość uproszczona – dla kogo jest przeznaczona?

Rozliczanie przy pomocy ksiąg rachunkowych, tj. pełnej księgowości, jest o wiele bardziej skomplikowane i w większości wypadków wymaga zatrudnienia biura księgowego. Księgowość uproszczona pozwala każdemu przedsiębiorcy na rozliczanie się samemu, co wpływa na oszczędność czasu i pieniędzy. Sprawdź kto może skorzystać z małej księgowości oraz jakich obowiązków muszą dochować podatnicy? [reklama-ads] Księgowość uproszczona - wymagania Księgowość uproszczona przeznaczona została dla osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą samodzielnie bądź w formie spółki cywilnej oraz spółek prawa handlowego - spółki jawnej i partnerskiej. Pozostałe spółki osobowe i kapitałowe, tj. komandytowe, i komandytowo-akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne mają obowiązek prowadzenia pełnej księgowości. Wspomniani przedsiębiorcy mogą korzystać z małej księgowości, o ile ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej aniżeli równowartość w walucie polskiej 2.000.000 euro. Po przekroczeniu tego limitu firma musi obligatoryjnie przejść na pełną księgowość, tj. prowadzić rozliczanie przy pomocy ksiąg rachunkowych. [rada] Dla polskich przedsiębiorców limit liczy się w złotych, biorąc pod uwagę średni kurs euro ustalony przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedzający dany rok. W 2021 roku limit wynosi 9.031.000 zł.[/rada] Omawianą metodę księgowania należy wskazać już podczas rejestracji działalności gospodarczej. Informację o prowadzeniu uproszczonej księgowości zamieszcza się w formularzu CEIDG-1. Łącznie z rejestracją księgowości należy zdecydować o okresach płatności, czy przedsiębiorca będzie podatek dochodowy uiszczał co miesiąc, czy też co kwartał. [reklama-ads] Księgowość uproszczona – zasady ogólne czy ryczałt ewidencjonowany? Przedsiębiorcy korzystający z uproszczonej księgowości ewidencjonują swoją działalność za pomocą: Księgi Przychodów i Rozchodów, lub Ewidencji przychodów zryczałtowanego podatku dochodowego. KPiR to uproszczona forma ksiąg rachunkowych pozwalająca na ewidencjonowanie przychodów i kosztów firmy. Dzięki prowadzeniu KPiR przedsiębiorca może z łatwością wyliczyć kwoty zaliczki na podatek dochodowy oraz złożyć roczną deklarację PIT lub CIT. Księgę należy założyć w dniu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej lub w przypadku przejścia z pełnej na małą księgowość – w dniu 1 stycznia danego roku podatkowego. KPiR powinna zostać rozliczona maksymalnie do 20. dnia ostatniego miesiąca wybranego okresu rozliczeniowego. Korzystając z KRiP przedsiębiorca musi skorzystać z opodatkowania na zasadach ogólnych. Zasady ogólne to najczęściej stosowana przez przedsiębiorców forma opodatkowania. Polegają na opodatkowaniu dochodu (nie przychodu) skali progresywnej - podatku 17% i 32% lub liniowo (stałego, niezmiennego podatku) - 19%. [reklama-ads] Ryczałt ewidencjonowany to z kolei forma opodatkowania, w której przedsiębiorca ma obowiązek wyliczenia podatku wyłącznie od osiągniętych w danym roku przychodów, nie ma możliwości pomniejszenia podatku przez zaliczenie kosztów uzyskania przychodu. Nie wszyscy jednak mogą skorzystać z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Opodatkowania w tej formie nie stosuje się wobec podatników: opłacających podatek w formie karty podatkowej; korzystających, na podstawie odrębnych przepisów, z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego; osiągających przychody z tytułu prowadzenia aptek; osiągających przychody z tytułu działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych; osiągających przychody z tytułu działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych; wytwarzających wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii; Ryczałt ewidencjonowany nie dotyczy również podatników, którzy podejmują wykonywanie działalność w roku podatkowym po zmianie wykonywanej działalności: samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem; w formie spółki z małżonkiem na działalność. która prowadzona będzie samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków; samodzielnie przez małżonka na działalność która będzie prowadzona samodzielnie przez drugiego małżonka, o ile małżonek bądź małżonkowie przed wskazaną zmianą opłacali podatek z tytułu tej działalności na zasadach ogólnych. [reklama-ads] [rada]Wysokość podatku zryczałtowanego jest zróżnicowana i zależna od rodzaju prowadzonej działalności. Ustawa wyróżnia stawki w wysokości: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12,5%, 15% i 17%.[/rada] [uwaga]Czytaj też: Ryczałt ewidencjonowany – czym jest i kiedy się opłaca?[/uwaga] Księgowość uproszczona a podatek od towarów i usług Księgowość uproszczona nie zwalnia z obowiązku uiszczania podatku należnego VAT. Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług ma obowiązek prowadzenia Rejestru VAT zakupu i sprzedaży. Rejestr jest konieczny do wyliczenia wysokości zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług. [rada] Na podstawie Rejestru VAT przedsiębiorca ma obowiązek wypełnić deklaracje rozliczeniowe VAT-7/VAT-7K oraz JPK VAT.[/rada] Ewidencja środków trwałych oraz ewidencja wyposażenia Prowadzenie małej księgowości nie zwalnia również z obowiązku prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz ewidencja wyposażenia. Ewidencja środków trwałych [reklama-ads] Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych przez środki trwałe rozumie się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności: nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego; maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy; ulepszenia w obcych środkach trwałych; inwentarz żywy. [rada]Środki trwałe powinny być wykorzystywane przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą albo być oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu.[/rada] Należy pamiętać, że środki trwałe podlegają amortyzacji. Rozlicza się je w kosztach w rozłożonym czasie, poprzez comiesięczne odpisy amortyzacyjne. Środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji podatkowej, co do zasady, są składniki majątkowe łącznie spełniające następujące warunki: przewidywany przez podatnika okres ich używania jest dłuższy niż rok; stanowią własność lub współwłasność podatnika; zostały przez podatnika nabyte lub wytworzone we własnym zakresie; są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania; są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. [rada]Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku wskazanych powyżej, których wartość początkowa nie przekracza 10.000 zł. Wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.[/rada] [reklama-ads] Ewidencja wyposażenia Ewidencja wyposażenia dotyczy składników majątku, których początkowa wartość przekracza 1.500 zł, lecz nie więcej niż 10.000 zł, a planowany okres użytkowania nie będzie dłuższy niż rok. Ewidencja wyposażenia nie posiada uregulowanego wzoru, tak jak to jest w przypadku ewidencji środków trwałych, co oznacza, że może być prowadzona w sposób dowolny, o ile będzie posiadała rubryki dotyczące nazwy składnika, numeru wpisu, daty nabycia, numeru faktury, ceny zakupu lub koszt wytworzenia, datę i przyczynę likwidacji lub sprzedaży. Księgowość uproszczona – reasumując Reasumując, księgowość uproszczona przeznaczona jest dla działalności jednoosobowych oraz mikro i małych przedsiębiorstw. Aby z niej skorzystać, roczne przychody podatnika nie mogą przekraczać kwoty 2.000.000 euro, liczonych za poprzedni roku rachunkowy. Przedsiębiorca, rozliczając się przy pomocy małej księgowości, może korzystać z opodatkowania na zasadach ogólnych (podatek progresywny lub liniowy) lub z ryczałtu ewidencjonowanego. Oprócz KPiR podatnik ma obowiązek prowadzić również Rejestr podatku od towarów i usług (o ile jest czynnym podatnikiem VAT), Ewidencja środków trwałych oraz Ewidencja wyposażenia. [reklama-ads] [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1426). ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r. poz. 217).[/informacja] Podobne wzory pism: Wzór wypowiedzenia usług księgowych PDF DOC Wypowiedzenie umowy z biurem rachunkowym

Split payment – czym jest i kiedy obowiązuje?

Ustawodawca nie nałożył omawianego obowiązku na wszystkich podatników VAT. Split payment jest obowiązkowy jedynie przy fakturach na niektóre towary, i to powyżej 15.000 zł. [reklama-ads] W innych wypadkach możliwość skorzystania z podzielnej płatności pozostawiono do wyboru nabywcy towarów lub usług. Nabywca może więc zapłacić sprzedawcy cenę brutto lub podzielić ją na dwie kwoty i przelać na dwa rachunku - rachunek bieżący oraz rachunek VAT. Czym właściwie jest split payment? Split payment został wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako Ustawa o VAT). Mechanizm podzielnej płatności uregulowano w art. 108a–108d ustawy. Zgodnie z projektem nowelizacji, celem wprowadzonej instytucji jest walka z nadużyciami i oszustwami w podatku VAT w transakcjach wewnątrzkrajowych. Zgodnie ze wspomnianymi przepisami, nabywca faktury będący podatnikiem VAT, ma możliwość zapłaty sprzedawcy ceny w dwóch częściach: kwoty netto – wpłacając ją na rachunek bankowy bieżący przedsiębiorcy; kwoty podatku VAT – wpłacając ją na wydzielone subkonto przedsiębiorcy, tzw. rachunek VAT. [reklama-ads] Nabywca, korzystając ze split payment, nie musi rozdzielać płatności. Dokonuje jednego przelewu przy użyciu dedykowanego komunikatu przelewu wskazując numer faktury, numer NIP dostawcy, kwotę netto oraz kwotę VAT. System sam rozdziela przelew na dwa rachunki. [rada]Split payment ma zastosowanie również do zapłaty dokonywanej przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi, pod warunkiem otrzymania przez nabywcę faktury na taką płatność.[/rada] Rachunek VAT – czym jest? Rachunek VAT stanowi szczególny rodzaj rachunku podatnika. Zadaniem owego rachunku jest gromadzenie kwot podatku należnego. Mimo iż kwoty te – do chwili wpłacenia ich Urzędowi Skarbowemu - stanowią własność przedsiębiorcy, to nie może on swobodnie nimi dysponować. Zgodnie z art. 62b ust. 2 ustawy - Prawo bankowe, podatnik ma ograniczoną możliwość dysponowania środkami zgromadzonymi na specjalnym rachunku VAT. Może je wykorzystać na zapłatę podatku VAT bądź wpłacić na analogiczny rachunek VAT swojego kontrahenta w ramach opłacenia faktury. [rada]Istnieje możliwość swobodnego dysponowania kwotami zgromadzonymi na rachunku VAT. Jednakże aby móc tego dokonać wymagana jest zgoda Naczelnika Urzędu Skarbowego. Decyzja ta ma charakter uznaniowy. [/rada] Powyższe oznacza, że kwota podatku należnego pozostaje zablokowana na wydzielonym rachunku VAT. Podatnik może z niej skorzystać wyłącznie w oznaczonych przez prawo wypadkach. [reklama-ads] Niestety jest to mechanizm nieidealny, gdyż zgromadzenie nadmiernej ilości środków pieniężnych na rachunku VAT, bez możliwości dysponowania nimi, może doprowadzić do problemów z płynnością finansową przedsiębiorcy. [uwaga]Czytaj też: Nievatowiec – kto i kiedy może zostać zwolniony z podatku VAT?[/uwaga] Split payment – dla kogo jest obowiązkowy? Split payment może być stosowany wyłącznie w odniesieniu do transakcji dokonywanych na rzecz innych czynnych podatników VAT i wyłącznie w związku z zapłatą za fakturę. Obowiązek zastosowania podzielnej płatności nie obejmuje wszystkich podatników. W większości wypadków to od płatnika faktury zależy czy wykorzystany będzie specjalny rachunek VAT. Ustawa o VAT ustanawia jednak wypadki, kiedy rozliczenie między przedsiębiorcami musi odbyć się przy zastosowaniu split payment. Do powstania tego obowiązku konieczne jest spełnia się łącznie trzech przesłanek, tj.: sprzedawca i nabywca są czynnymi podatnikami VAT; wartość brutto całej faktury przekracza 15.000 zł; przynajmniej jedna pozycja na fakturze dotyczy towarów lub usług wrażliwych – określa je załącznik nr 15 do ustawy o VAT – w przypadku, gdy faktura zawiera pozycje również spoza załącznika nr 15 ustawy o VAT, split payment odnosi się tylko do ceny za towar lub usługę wrażliwą (pozycji z załącznika). [reklama-ads] Omówiony obowiązek powstaje również w sytuacji nabywca będący podatnikiem VAT otrzyma fakturę z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”. Wówczas ma on obowiązek zapłacić wynikającą z niej należność w systemie split payment. Przy korzystaniu z mechanizmu podzielnej płatności, nabywca opłacając fakturę musi wskazać: NIP dostawcy; kwotę podatku VAT (lub część kwoty); kwotę sprzedaży brutto (lub część kwoty); numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność. [rada]W przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 KC, split payment nie ma zastosowania w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.[/rada] Split payment – jakie są korzyści? [reklama-ads] Jak zostało wskazane wyżej, mechanizm podzielnej płatności negatywnie wpływa na płynność finansową przedsiębiorcy. Jednakże posiada także te pozytywne korzyści, jak chociażby: przyspiesza zwrot VAT – Urząd Skarbowy ma obowiązek dokonać zwrotu nadwyżki podatku VAT w ciągu 25 dni, bez możliwości przedłużenia terminu; wyłącza podwyższone odsetki od zaległości w podatku VAT – ustawodawca wyłączył wobec stosujących split payment podwyższone odsetki za zaległości w podatku powstałe za okres, za który podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę podatku naliczonego, której 95% wynika z faktur, zapłaconych z zastosowaniem podzielonej płatności. Wyjątkiem są wypadki, gdy zaległość podatkowa przekracza dwukrotność podatku naliczonego; "obniża" kwotę podatku – w sytuacji, gdy podatnik skorzysta z wcześniejszej zapłaty podatku z rachunku VAT, kwota zobowiązania będzie zmniejszona o kwotę obliczoną na podstawie zaproponowanego wzoru, uzależnioną od kwoty zobowiązania, stopy referencyjnej NBP oraz terminu, w jakim zobowiązanie zostanie uregulowane. Sankcje za nie wywiązywania się z obowiązku podziału płatności [reklama-ads] W przypadku niezastosowania podzielnej płatności mimo ustawowego obowiązku, płatnik faktury narażony jest na wysokie sankcje podatkowe oraz karno-skarbowe. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na art. 108a ust. 7 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem w przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem obowiązku split payment, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność. Przy czym w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się. Kolejno trzeba wskazać Kodeks karny skarbowy (dalej jako KKS). Zgodnie z w art. 57c §1 KKS podatnik, który wbrew obowiązkowi dokonuje płatności kwoty należności wynikającej z faktury z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Powyższe odpowiedzialność spoczywa także na podatniku, który wystawił fakturę bez oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, mimo spełnienia przesłanek art. 108a ustawy o VAT. Odpowiedzialność tę reguluje art. 62 §1 KKS. Sprawcy grozi kara grzywny do 720 stawek dziennych albo kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku, albo obie te kary łącznie. [reklama-ads] [rada]Odpowiedzialność wynikająca z ustawy o VAT oraz karnoskarbowa z KKS nie kumuluje się. Regulacji o dodatkowym zobowiązaniu podatkowym nie stosuje się bowiem do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, w której podatnik nie będący osobą fizyczną, zostanie obciążony dodatkowym zobowiązaniem podatkowym, natomiast odrębnie osoba fizyczna, która ponosi winę za to, że dany podatnik nie wypełnił swoich obowiązków, poniesie odpowiedzialność karnoskarbową.[/rada] [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r. poz. 106) ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 2020 r. poz. 1896). ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks Karny Skarbowy (Dz.U. z 2021 r. poz. 408).[/informacja] [reklama-ads]