Spółka cywilna zarządzana jest przez wspólników, którzy w jej ramach muszą prowadzić oddzielne jednoosobowe działalności gospodarcze. Co więc się stanie, gdy wspólnicy postanowią „rozwiązać” spółkę, a tylko jeden z nich wyraża chęć dalszego prowadzenia interesów firmy?
Przekształcenie spółki cywilnej w jednoosobową działalność gospodarczą, w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, nie jest możliwa. Prawo cywilne wykształciło jednak pewne instrumenty, które pozwalają jednemu ze wspólników wejść w prawa i obowiązki rozwiązanej spółki cywilnej.
Przekształcenie spółki cywilnej w jednoosobową działalność gospodarczą jest niejako skrótem myślowym, gdyż po wystąpieniu wspólników ze spółki cywilnej, wspólnicy ci powinni zastosować reguły likwidacji określone w umowie spółki lub w Kodeksie cywilnym.
Można więc uznać, że bardziej w tym wypadku pasuje nazwa – przeniesienie majątku spółki cywilnej do działalności jednoosobowej. W każdym razie, istnieje możliwość kontynuowania działalności spółki przez jednego z jej wspólników. Jak te możliwości się przedstawiają w praktyce? O tym poniżej
Przekształcenie spółki cywilnej a likwidacja spółki
Spółka cywilna może zostać rozwiązana na kilka sposobów. Spółkę rozwiązuje się w przypadku:
- decyzji wszystkich jej wspólników;
- zdarzenia przewidzianego w umowie spółki, zgodnie z którą ulega ona w takim przypadku rozwiązaniu;
- wystąpienia z niej lub śmierci wspólnika, gdy spółka jest dwuosobowa;
- gdy zawarto ją na czas określony – po upływie czasu, na który ją zawarto;
- ważnych powodów – po ogłoszeniu przez sąd;
- ogłoszenia upadłości wspólnika.
Zaistnienie jednej z powyższych przypadków skutkuje tym, że spółka cywilna ulega rozwiązaniu, zaś majątek firmy zostaje zlikwidowany. Likwidacja majątku spółki powinna zostać przeprowadzona zgodnie z regułami określonymi w umowie spółki.
Jeżeli kwestia ta nie została unormowana, wówczas stosuje się art. 875 KC. Aby przeprowadzić likwidację należy sporządzić spis z natury na dzień likwidacji, dla ustalenia dochodu wspólników uzyskanego do dnia rozwiązania spółki, z uwzględnieniem różnic remanentowych.
Spis ten obejmuje towary handlowe, materiały podstawowe oraz pomocnicze, półwyroby, wyroby gotowe, braki i odpadki. Majątek spółki przeznacza się na spłacenie zobowiązań spółki. Z majątku pozostałego zwraca się wspólnikom ich wkłady, natomiast pozostałą nadwyżkę wspólnego majątku dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczyli w zyskach spółki.
Wystąpienie wspólników ze spółki a kontynuowanie działalności spółki
Kontynuowanie działalność spółki jest możliwe w przypadku, gdy wszyscy wspólnicy prócz jednego, zdecydowali się na wystąpienie z firmy. Zazwyczaj dzieje się tak, gdy spółka jest prowadzona przez dwóch wspólników, a jeden z nich występuje z firmy.
Kontynuacja interesów spółki cywilnej przez jednego z jej wspólników może odbyć się na dwa sposoby, tj. przez:
- rozwiązanie spółki i następne zbycie lub wprowadzenie składników majątku pozostałego po rozwiązanej spółce do nowej działalności zarejestrowanej przez jednego ze wspólników;
- zarejestrowanie działalności jednoosobowej przez jednego ze wspólników, sprzedaż majątku spółki do nowo zarejestrowanej działalności, a dopiero następnie rozwiązanie spółki.
Jak widać, żadna z powyżej opisanych procedur nie pokrywa się z procedurami określonymi przez KSH w materii przekształcenia spółek. Omawiane przekształcenie spółki cywilnej w jednoosobową działalność gospodarczą jest niczym innym jak przejęciem/wykupieniem majątku spółki przez jednego z jej wspólników.
Mimo to, konsekwencje takiego przekształcenia wiąże się z obowiązkiem uregulowania kwestii dotyczących podatku dochodowego oraz podatku VAT.
Kontynuowanie działalności spółki – obowiązki wspólników
Przekształcenie spółki cywilnej w jednoosobową działalność gospodarczą niesie za sobą minimum formalności. Wspólnicy występujący ze spółki mają obowiązek złożyć zawiadomienie o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej w CEIDG.
Natomiast wspólnik kontynuujący działalność spółki, musi złożyć zgłoszenie dotyczące zmian danych spółki. Zmiany będą dotyczą co najmniej nazwy przedsiębiorcy – wpis w CEIDG nie może już informować o prowadzeniu spółki cywilnej, a o działalności jednoosobowej. Reszta zmian (np. zmiana siedziby, PKD, dane kontaktowe) zależy już od sytuacji faktycznej wspólnika.
Wspólnik kontynuujący działalność gospodarczą spółki nie ma możliwości działania na pierwotnych umowach gospodarczych z kontrahentami. Nie dochodzi tu do sukcesji praw spółki cywilnej. W związku z tym konieczne jest wypowiedzenie przez spółkę wszelkich umów i w ich miejsce zawarcie nowych umów przez przedsiębiorcę.
Przekształcenie spółki cywilnej a podatek VAT
Konsekwencje w kwestii VAT będą różne w zależności od wybranego sposobu przekształcenia spółki cywilnej. W przypadku wyboru pierwszej z wyżej opisywanych opcji podatek trzeba odprowadzić, jeżeli po likwidacji spółki pozostaną towary opodatkowane podatkiem VAT.
Owe towary to m.in. rzeczy oraz ich części, wszelkie postacie energii oraz środki trwałe, np. budynki i grunty. Towary te należy ująć w spisie z natury, sporządzonym na dzień likwidacji.
Spis z natury może obejmować wyłącznie towary, w stosunku do których spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Spółka ma zatem obowiązek uiścić podatek należny od spisu wycenionego według cen nabycia, a nie rzeczywistej wartości składników majątku na dzień likwidacji.
Wspólnicy mogą zbywać składniki majątku likwidowanej spółki przez 12 miesięcy od dnia likwidacji, nie płacąc podatku.
W przypadku drugiej metody spis z natury zawsze wykaże zerowy majątek. Wynika to z faktu, że spółka cywilna upłynnia swój majątek jeszcze przed dniem likwidacji. Podatek VAT od sprzedaży do zapłacenia zostanie obliczony od ceny transakcji, która zasadniczo będzie niższa niż cena nabycia.
Przekształcenie spółki cywilnej a podatek dochodowy
Wybierając metodę pierwszą, tj. zbycie majątku spółki na rzecz jednego ze wspólników, za przychód z działalności gospodarczej należy uznać przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki, chyba że zbycie to nastąpi po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki, i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.
Do owych przychodów nie zalicza się jednak środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji spółki cywilnej. Oznacza to, że otrzymanie przez wspólników środków pieniężnych stanowiących nadwyżkę ponad uzyskany dochód nie będzie podlegało opodatkowaniu.
Jednakże w przypadku gdy przy likwidacji spółki jeden ze wspólników dokona odpłatnego zbycia składników majątku na rzecz wspólnika, który zamierza kontynuować działalność spółki, dla wspólnika zbywającego majątek, będzie to stanowiło przychód z prowadzonej działalności gospodarczej. Wówczas przychód ze sprzedaży będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Druga opcja wydaje się mniej skomplikowana podatkowo. Jeżeli majątek spółki zostanie odsprzedany wspólnikowi, który rozpocznie swoją działalność przed likwidacją spółki cywilnej, wtedy w spółce dojdzie do powstania dodatkowego przychodu oraz dochodu ze sprzedaży.
W spółce powstaną przychody do rozliczenia, a u wspólnika kontynuującego działalność spółki powstaną koszty uzyskania przychodu. Dzięki temu podatek dochodowy się niweluje i wynosi zero.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 15 września 2000 r. z Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1526).
- ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740).
- ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r. poz. 106).
- ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1426).
Polecane wzory pism:
więcej porad
Faktura korygująca a nota korygująca – kiedy która?
Nie należy mylić obu powyższych instytucji. Mimo podobieństwa w nazwie faktura oraz nota korygująca moją różne przeznaczenia. Faktura korygująca jest wystawiana wyłącznie przez sprzedawcę i dotyczy wszelkich omyłek wystawcy. Z kolei notę korygującą w określonych okolicznościach może wystawiać nabywca faktury zawierającej jedynie mało istotne błąd.
[reklama-ads]
Faktura korygująca
Faktur korygująca została uregulowana w art. 106j ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT). Przepis ten umożliwia dokonanie korekty faktury w przypadku, gdy po wykonaniu usługi lub dostawy towaru i po wystawieniu rachunku doszło do zmiany kwoty należnej, lub kwoty podatku. Fakturę korygującą może wystawić wyłącznie sprzedawca. Ustawa wyróżnia dwa typy faktur korygujących:
faktura korygująca dane formalne - sprzedawca wystawia ją w przypadku popełnienia błędów formalnych (m.in. błąd w NIP, adresie, nazwie). Faktur ta nie jest księgowana, a jedynie podpinana do faktury pierwotnej;
faktura korygująca pozycje faktury - sprzedawca wystawia w przypadku błędów w pozycjach (m.in. błąd w stawce VAT, cenie). Faktura podlega księgowaniu.
Omawiany rodzaj dokumentu wystawia się w przypadku gdy po wystawieniu faktury:
udzielono obniżki ceny w formie rabatu;
udzielono opustów i obniżek cen;
dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań;
dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty;
podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.
[rada]Ustawa daje możliwość przedsiębiorcy do wystawiania faktur korygujących w stosunku do wszystkich dostaw dokonanych przez podatnika w danym okresie, tzw. faktury zbiorcze.[/rada]
[reklama-ads]
Faktura korygująca – elementy obligatoryjne
Zgodnie z art. 106j ust. 2 ustawy o VAT przedmiotowa faktura powinna zawierać następujące elementy:
wyrazy "FAKTURA KORYGUJĄCA" albo wyraz "KOREKTA";
numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
- przyczynę korekty;
- jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego;
- w pozostałych przypadkach - prawidłową treść korygowanych pozycji.
[uwaga]Czytaj też: Pokwitowanie pieniężne – wzór[/uwaga]
Czy konieczne jest potwierdzenie odbioru faktury korygującej?
W niektórych wypadkach przedsiębiorca musi zadbać o to, aby otrzymać potwierdzenie odbioru przesłanej faktury korygującej. Uzależnione od posiadania potwierdzenia jest możliwość obniżenia podstawy opodatkowania oraz samego podatku.
[reklama-ads]
Potwierdzenie to przedsiębiorca powinien uzyskać przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej, tj. deklaracji VAT-7 za dany okres rozliczeniowy (miesiąc, kwartał), w którym kontrahent otrzymał fakturę korygującą.
Jeżeli przedsiębiorca potwierdzenie uzyska w późniejszym terminie, ową fakturę korygującą będzie mógł uwzględnić dopiero w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym otrzymał rzeczone potwierdzenie.
Jeśli sprzedawca jest zobowiązany do podwyższenia podatku VAT - korekta podatku należnego musi nastąpić bez względu na to, czy otrzymał on potwierdzenie odbioru faktury korygującej.
Dodatkowo zgodnie z art. 29 ust. 15 ustawy o VAT, potwierdzenia odbioru korekty faktury nie jest potrzebne jeżeli dotyczy:
eksportu i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;
miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju;
sprzedaży: energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych;
sytuacji gdy nie posiadasz potwierdzenia odbioru faktury korygującej umniejszającej wartość podatku, ale z innej dokumentacji wynika, że twój kontrahent wie, iż transakcja powinna być inaczej opodatkowana.
Nota korygująca
[reklama-ads]
Nota korygująca została unormowana przepisem art. 106k ustawy o VAT. Zgodnie z nim wystawienie noty należy do kompetencji nabywcy towaru lub usługi. Sprzedawca nie ma prawa do jej wystawienia.
Nota korygująca ma zastosowanie, kiedy odbiorca faktury stwierdzi, że doszło do pomyłki w dostarczonym mu dokumencie. Nota korygująca nie może jednak zmieniać danych wpływających na wyliczenie podatku, tj. dotyczyć zmiany ceny, korekty stawki lub kwoty podatku.
[rada]Nota korygująca wymaga akceptacji wystawcy faktury. Ustawa nie określa jednak, w jaki sposób ta akceptacja miałaby zostać dokonana. Oznacza to, że może zostać wyrażona w dowolny sposób. Rekomenduje się jednak uzyskanie podpisu wystawcy faktury - dla celów dowodowych.[/rada]
Nota korygująca nie pełni w obrocie gospodarczym żadnej istotniejszej funkcji. Poprawia ona wyłącznie drobne pomyłki, które nie mają wpływu na możliwość odliczenia podatku naliczonego (poza błędami dotyczącymi tożsamości odbiorcy). Co więcej, pomyłki, które koryguje się notą, można równie dobrze naprawić przy zastosowaniu faktury korygującej.
[reklama-ads]
Nota korygująca – elementy obligatoryjne
Nota korygująca powinna zawierać:
wyrazy "NOTA KORYGUJĄCA";
numer kolejny i datę jej wystawienia;
imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów, lub usług oraz ich adresy i numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, a także numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, lub podatku od wartości dodanej;
dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura;
wskazanie treści korygowanej informacji oraz treści prawidłowej.
[rada]Nota korygująca może też być wystawiona również w formie elektronicznej.[/rada]
Faktura korygująca a nota korygująca – kiedy która?
Mniej istotne omyłki na fakturze mogą zostać poprawione zarówno za pomocą faktury korygującej wystawionej przez sprzedawcę, jak i również noty korygującej wystawionej przez nabywcę. W przypadku noty należy pamiętać, że nie można nią zmienić nabywcy na inny podmiot. Takie prawo daje jedynie faktura korygująca.
[reklama-ads]
Odnośnie poważniejszych błędów, które będą miały wpływ na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego, konieczne jest skorzystanie z instytucji faktury korygującej.
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r. poz. 106).[/informacja]
Polecane wzory pism:
Wniosek o wystawienie faktury korygującej wzór
Nie płacić ZUS? Prosta optymalizacja składek ZUS
Opisana wyżej sytuacja jest nie do zaakceptowania z prostego powodu – system emerytalny jest niewydolny. Gromadzone środki na kontach ZUS systematycznie przeznaczane są na bieżące emerytury i renty, co i tak nie wystarczy i świadczenia te są „dofinansowywane” z podatków. Ubezpieczony uzbieranych przez siebie środków nigdy nie zobaczy.
[reklama-ads]
Nie dziwi więc, że coraz większa liczba pracodawców i pracowników zastanawia się jak nie płacić ZUS.
Dodatkowo, sytuacji nie poprawia trwający od przeszło roku lockdown. Większość firm mimo zamknięcia w dalszym ciągu musi opłacać składki. Dla wielu mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oznacza to konieczność redukcji zatrudnienia lub zamknięcia działalności.
W skutek powyższego gros przedsiębiorców i pracowników zainteresował temat optymalizacji składek ZUS. Jak obniżyć lub nawet wyeliminować obowiązkowe comiesięczne składki, jednocześnie nie martwiąc się ewentualnymi kontrolami? O tym poniżej.
Na kim ciąży obowiązek opłacania składek ZUS?
Z racji faktu, że do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odprowadzane są zarówno składki na ubezpieczenie społeczne jak i ubezpieczenia zdrowotne, na potrzebę niniejszego artykułu, za składki ZUS uznajemy wszystkie te daniny.
[reklama-ads]
Odpowiedzi na pytania: kto, kiedy, na co i ile zapłaci, udziela ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zgodnie z art. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne są:
pracodawca - w stosunku do pracowników i osób odbywających służbę zastępczą, w tym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym albo pobierania zasiłku macierzyńskiego, z wyłączeniem osób, którym zasiłek macierzyński wypłaca ZUS;
osoba prowadząca pozarolniczą działalność - zobowiązany jest do opłacenia składek na własne ubezpieczenia społeczne oraz w stosunku do osób współpracujących przy prowadzeniu tej działalności;
jednostka wypłacająca świadczenie socjalne, zasiłki socjalne oraz wynagrodzenia przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie;
podmiot, na rzecz którego wykonywana jest odpłatnie praca w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
Kancelaria Sejmu - w stosunku do posłów i posłów do Parlamentu Europejskiego;
Kancelaria Senatu - w stosunku do senatorów;
duchowny niebędący członkiem zakonu albo przełożony domu zakonnego lub klasztoru;
jednostka organizacyjna podległa Ministrowi Obrony Narodowej - w stosunku do żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową;
ośrodek pomocy społecznej - w stosunku do osób rezygnujących z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny;
powiatowy urząd pracy - w stosunku do osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne lub stypendium;
Zakład Ubezpieczeń Społecznych - w stosunku do osób podlegających ubezpieczeniom społecznym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego;
wojewódzki urząd pracy - w stosunku do osób, których świadczenia pracownicze finansowane są ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeżeli świadczenia te wypłacane są przez ten urząd,
wójt, burmistrz lub prezydent miasta - w odniesieniu do osób otrzymujących świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna;
podmiot, w którym działa rada nadzorcza - w stosunku do członków rad nadzorczych.
[reklama-ads]
Powyższe w znakomitej większości odnosi się również do składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Należy stwierdzić, że większość osób aktywnie działających na rynku musi opłacać składki, albo liczyć, że zrobią to na jej rzecz inne podmioty. Optymalizując ZUS zarówno pracodawca jak i pracownik mogą skorzystać – pracodawca oszczędzi na składach, pracownik otrzyma wyższe wynagrodzenie.
[uwaga]Czytaj też: Składki ZUS dla przedsiębiorców[/uwaga]
Jak nie płacić ZUS? Umowy cywilnoprawne zamiast umów o pracę?
Na wstępie trzeba zaznaczyć, iż nie chodzi o zamianę pracownikom umów o pracę na tzw. śmieciówki. W tym akapicie skupimy się raczej na możliwościach osoby chcącej pracować na własny rachunek, jednocześnie nie zakładającej działalności gospodarczej.
Obecne na rynku możemy znaleźć wiele zawodów, tzw. freelancerskich, które spokojnie można wykonywać bez zatrudnienia etatowego czy posiadania własnej firmy.
Pisanie tekstów, tworzenie stron internetowych, doradztwo, fotografia, grafika, to tylko niektóre zajęcia, w których można się spełniać, bez konieczności dzielenia się owocami pracy z ZUS. Wystarczy wykonywać pracę na podstawie umów cywilnoprawnych.
[reklama-ads]
Oczywiście domyślnie chodzi o umowę o dzieło, gdyż tylko ona nie została objęta ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, a co za tym idzie, obowiązkiem płacenia składek ZUS. Pamiętać trzeba, że wykonywana praca musi być jednorazowa oraz niepowtarzalna.
Wykonywanie pracy na podstawie umowy o dzieła, lecz na zasadach umowy o pracę czy zlecenie może zostać zakwestionowane przez ZUS (od 1 stycznia 2021 r. został wprowadzony obowiązek przekazywania do zakładu informacji o każdej umowie o dzieło, która nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych).
[paragraf]Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 maja 2016 r., sygn. akt: III AUa 353/15
„Jeżeli strony zawierają umowy o dzieło na warunkach, które nie spełniają ustawowego wymogu sprecyzowania rezultatu umowy, to jest to nieważna czynność prawna, jako pozorna w rozumieniu art. 83 § 1 KC”.[/paragraf]
Umowa o zlecenie nie jest już tak dobrym wyborem. Składek ZUS unikną bowiem jedynie studenci, którzy nie ukończyli 26. roku życia. W każdym innym wypadku od umowy zlecenie należy odprowadzać składki ZUS, podobnie jak przy umowie o pracę.
Optymalizacja ZUS pracownika – co zamiast śmieciówek?
[reklama-ads]
Wydawać by się mogło, że pracownicy etatowi żyją jak pączki w maśle. Nie martwią się o składki, podatki i inne daniny związane z pracą. Nie jest to jednak prawda – wielu z nich zdaje sobie sprawę, że mogli by zarabiać więcej, gdyby tylko Państwo nie zabierało 40% wypracowanego przez nich wynagrodzenia. Dobrym pomysłem w takiej sytuacji jest zawarcie umowy business-to-business (B2B).
W skrócie wygląda to tak, że pracownik zakłada działalność i wystawia fakturę za wykonaną pracę, a pracodawca zamiast pensji, opłaca ową fakturę. W przeważającej ilości wypadków, pracodawca bierze na siebie również składki ZUS "pracownika".
Warto zwrócić uwagę, że obecnie okres referencyjny dla przedsiębiorcy może trwać nawet do 5,5 roku - zależy od przychodów. Takie rozwiązanie pozwala pracodawcy podnieść wynagrodzenie pracownika, nie musząc sięgać głębiej do swojej kieszeni.
Własna działalność gospodarcza? Działalność nierejestrowana
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców, ze składek ZUS zwolniony jest przedsiębiorca, który prowadzi tzw. działalność nierejestrowaną. Zgodnie z powyższym przepisem, działalność nierejestrowana to taka, z której przychód w skali miesiąca nie przekracza 50 % aktualnej kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Płaca minimalna w 2021 roku wynosi 2800 zł brutto. Oznacza to, że przychód przedsiębiorcy nierejestrowanego nie może przekroczyć w danym miesiącu kwoty 1400 zł. Dodatkowym warunkiem jest brak wykonywania „zwykłej” działalności gospodarczej w trakcie ostatnich 60 miesięcy, tj. 5 lat.
[reklama-ads]
[rada]Jeżeli w ciągu miesiąca przedsiębiorca przekroczy ustawowy próg przychodu, ma obowiązek dokonania rejestracji w CEIDG w terminie 7 dni, od dnia przekroczenia limitu przychodów.[/rada]
[uwaga]Czytaj też: Działalność nierejestrowana – kogo dotyczy i co ułatwia?[/uwaga]
Jak nie płacić ZUS przy działalności gospodarczej? Połączyć ją z umową o pracę
Nie jest tak, że przedsiębiorca nie zapłaci w ogóle składek ZUS - zapłaci, lecz w mniejszym wymiarze. W przypadku, gdy ubezpieczony prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jednocześnie posiada umowę o pracę, na podstawie której osiąga miesięczne wynagrodzenie wyższe niż minimalne wynagrodzenie krajowe, wówczas z tytułu prowadzenia działalności będzie zwolniony z opłacania obowiązkowych składek społecznych. Nie ma znaczenia czy będzie to pełny czy częściowy etat, istotna jest kwota wynagrodzenia.
[rada]Zwolnienie dotyczy składek społecznych, przedsiębiorca w dalszym ciągu ma obowiązek opłacenia składek zdrowotnych.[/rada]
Działalność gospodarcze – lepiej w spółce
[reklama-ads]
Założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga minimum formalności, niskiego kapitału oraz niewiele czasu do jej założenia. Dodatkowo wspólnik nie odpowiada majątkiem osobistym za zobowiązania spółki. Co jednak najważniejsze w omawianej kwestii udziałowcy spółki nie muszą płacić na ZUS.
Spółka z o.o. jest zwolniona z opłacania składek na ubezpieczenie, o ile posiadania więcej niż jednego wspólnika. Brak obowiązku opłacania ZUS wynika z przepisu art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Aby więc uniknąć obowiązku opłacania składek, osoba decydująca się na założenie spółki powinna przekazać część udziałów osobie trzeciej, najlepiej osobie zaufanej np. małżonkowi, rodzeństwu, rodzicom.
[rada]Obowiązek składkowy pojawia się dopiero w chwili wypłaty dywidendy. Omija się to wypłacając dochód udziałowcom w formie wynagrodzenia dla członków zarządu wykonującego swoje obowiązki na podstawie powołania. W takiej sytuacji nie ma przymusu płacenia na ZUS. Należy jednak opłacić podatek dochodowy.[/rada]
Spółka może także zatrudnić udziałowca na umowie o dzieło i wypłacać mu wynagrodzenie. W takim wypadku obowiązek opłacania składek ZUS nie obowiązuje.
Jak nie płacić ZUS? Może praca za granicą
[reklama-ads]
Ominąć obowiązek ZUS można także wykonując pracę za granicą w obszarze Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 13 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004, jeśli obywatel Polski podejmie pracę na terenie innego kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarii, wówczas zobowiązany jest wyrejestrować się z polskiego systemu ubezpieczenia.
Zwalnia to z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe na jego rzecz.
Chcąc więc uniknąć oskładkowania, pracownik powinien podjąć aktywność zawodową poza granicami Polski. Można tego dokonać przy pomocy dojazdów zagranicznych (np. mieszkając w miejscowości przygranicznej) lub podejmując pracę zdalną u pracodawcy posiadającego siedzibę w innym kraju.
Ważne, żeby była to umowa o pracę, natomiast rozmiar etatu i wynagrodzenie nie gra roli – może być to umowa o pracę za kilkadziesiąt euro miesięcznie, zobowiązująca do przepracowania kilku godzin w miesiącu.
Brak obowiązku płacenia ZUS w Polsce nie znaczy, że pracownika w ogóle nie obejmie obowiązku opłacania ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Mimo to warto, gdyż np. odpowiednik zakładu ubezpieczeń społecznych w Irlandii zabierze pracodawcy jedynie 14,5% wynagrodzenia pracownika, a nie jak w Polsce 40%.
Optymalizacja składek ZUS – czy zawsze opłacalna?
[reklama-ads]
Jak nie płacić ZUS? Jest wiele możliwości, zarówno dla przedsiębiorców jak też dla pracowników. Jednakże optymalizacja ZUS wiąże się nierozłącznie (oprócz zatrudnienia za granicą) w koniecznością omijania zatrudnienia na etacie. Brak umowy o pracę to jednak brak stabilności finansowej, brak przywilejów socjalnych czy wielu gwarancji pracowniczych (wypowiedzenia, odprawy itd.).
Stwierdzić więc trzeba, że optymalizacja ZUS nie jest dla wszystkich. Osoby mniej przedsiębiorcze, dla których stałość finansowa jest w życiu bardzo istotna, nie powinny decydować się na rezygnacje z etatu, byle tylko „nie karmić” urzędników. Przed działaniem, ubezpieczony powinien się mocno zastanowić czy gra jest warta świeczki.
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 423)
ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398)
ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2021 r. poz. 162)
rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz.UE.L Nr 166, str.1). [/informacja]
[reklama-ads]
