Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia jest sytuacją mogącą przynieść wiele problemów. Problemów zarówno po stronie pracodawcy, jak też pracownika. Zazwyczaj dzień rozpoczęcia pracy jest dniem podpisania umowy. Jednakże w przypadku, gdy strony w umowie wskażą termin realnego rozpoczęcia pracy w innym dniu, istnieje możliwość rozwiązania tejże umowy przed rozpoczęciem pracy przez pracownika.
Może zaistnieć sytuacja, gdy pracodawca chcąc „zarezerwować” pracownika podpisuje z nim umowę wcześniej, niż ten drugi pracę może faktycznie rozpocząć. Może tak się zdarzyć np. kiedy pracownika obowiązuje okres wypowiedzenie. Z racji tego, że wypowiedzenie może trwać nawet do 3 miesięcy, pracownik może otrzymać inna – lepszą ofertę pracy. Wówczas rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia jest możliwe.
Możliwość rozwiązania umowy o pracę
Rozwiązanie umowy o pracę reguluje art. 30 Kodeks pracy (dalej KP). Przepis ten wyróżnia następujące możliwości:
- rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron;
- rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem;
- rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, za winą pracownika lub pracodawcy.
Zgodnie natomiast z art. 36 KP okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Z kolei przy rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, za winą pracownika lub pracodawcy, okres wypowiedzenia nie obowiązuje. Ten rodzaj rozwiązania umowy jest związany z ujawnieniem się wyjątkowych okoliczności, które przy tym muszą mieć swoje odzwierciedlenie w przepisach prawa pracy. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia jest jednostronnym oświadczeniem woli składanym przez jedną stronę stosunku pracy drugiej stronie. Oświadczenie to powoduje natychmiastowe ustanie stosunku pracy.
Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia – jak to zrobić?
Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia jest możliwe. Może tego dokonać zarówno pracodawca, jak i pracownik.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt: II PK 56/07
„Gdy strony wskazały w umowie o pracę dzień jej rozpoczęcia późniejszy niż data zawarcia umowy, czas pomiędzy jej zawarciem a nawiązaniem stosunku pracy nie jest okresem zatrudnienia. Podwładnemu nie przysługują więc w tym okresie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy. Każda ze stron może w tym czasie rozwiązać umowę o pracę na zasadach ogólnych przewidzianych w KP, tj. za wypowiedzeniem albo bez wypowiedzenia, gdyż możliwość rozwiązania umowy nie zależy od nawiązania między stronami stosunku pracy. Dopuszczalne jest także rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron.’’
Mimo jasnego stanowiska o możliwości rozwiązania umowy jeszcze przed faktycznym rozpoczęciem pracy przez pracownika. Problem pojawia się jednak przy obliczaniu czasu trwania okresu zatrudnienia dla celów wyliczenia okresu wypowiedzenia. Kwestii tej nie reguluje KP, dlatego ponownie należy sięgnąć do orzecznictwa. Zgodnie z obecną stanowiskiem Sądu Najwyższego Kodeks pracy nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika. Tak więc możliwość wypowiedzenia umowy o pracę nie jest uzależniona od nawiązania się między stronami stosunku pracy (rozpoczęcia się okresu zatrudnienia). Tak więc okresem wypowiedzenia dokonanego przed nawiązaniem się stosunku pracy jest okres przewidziany w art. 36 § 1 pkt 1 KP, czyli okres przewidziany dla pracownika zatrudnionego krócej niż 6 miesięcy, tj. 2 tygodnie.
Powyższa reguła nie obowiązuje w sytuacji, gdy pracownik wcześniej pozostawał z tym samym pracodawcą w stosunku pracy. Wówczas okresy zatrudnienia należy zsumować. Dopiero wtedy okaże się jaki jest rzeczywisty okres wypowiedzenia pracodawcy czy pracownika.
Co jeżeli termin wypowiedzenia kończy się po dniu rozpoczęcia zatrudnienia?
Jeśli okres wypowiedzenia kończy się przed dniem, w którym pracownik miał faktycznie pracę zacząć, problem się nie pojawia. Jeżeli jednak termin wypowiedzenia kończy się po dniu rozpoczęcia zatrudnienia, tutaj zaczynają się schody.
Kolejny raz kwestii tej nie rozwiązuje prawo pracy. Trzeba więc polegać na orzecznictwie. Zgodnie z nim pracownik powinien stawić się do pracy i przepracować okres odpowiadający okresowi wypowiedzenia. Jeżeli zaś pracownik nie pojawi się w siedzibie pracodawcy, ten drugi będzie miał prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w związku z nieusprawiedliwioną nieobecnością w pracy.
Wyjściem z powyższego wydaje się zwolnienie pracownika przez pracodawcę z obowiązku wykonywania pracy na czas trwania okresu wypowiedzenia. Należy jednak pamiętać, że wówczas pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia.
Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia – w skrócie
Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia jak najbardziej jest możliwe. Może tego dokonać zarówno pracodawca, jak i pracownik. Trzeba mieć jednak na uwadze ustawowy okres wypowiedzenia. Najkrótszy jego czas wynosi 2 tygodnie. Tyle też będzie obowiązywało strony umowy, mimo iż pracownik jeszcze faktycznie nie rozpoczął pracy.
Jeżeli więc strony zdecydują się rozwiązać umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, pamiętać należy, że jeżeli termin wypowiedzenia kończy się po dniu rozpoczęcia zatrudnienia, wtedy pracownik powinien stawić się do pracy. W innym wypadku pracodawca może zwolnić pracownika dyscyplinarnie na podstawie art. 52 KP.
Najlepszym wyjściem z powyższego jest rozwiązanie umowy za porozumieniem. Wówczas strony mogą zerwać stosunek pracowniczy w dowolnym dniu (również w dniu podpisania porozumienia). Rozwiązanie to nie ma wówczas żadnych negatywnych skutków po obu stronach.
Podobne wzory pism:
więcej porad
Zasiłek dla bezrobotnych w 2021 roku
Wysokość kwot przynależnych w ramach rzecznego świadczenia jest co roku ogłaszana przez ministra właściwego do spraw pracy i polityki społecznej w swoim rozporządzeniu. Zasiłek dla bezrobotnych, tj. prawo do samego świadczenia oraz jego wysokość uzależniona jest od dwóch czynników.
[reklama-ads]
Po pierwsze od okresu, za który jest pobierane świadczenie. Po drugie od stażu pracy beneficjenta. Oznacza to, że omawiany zasiłek nie będzie dostępny dla każdej osoby, która straciła pracę.
Zasiłek dla bezrobotnych – warunki uzyskania świadczenia
Zasiłek dla bezrobotnych reguluje ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (dalej jako ustawa o promocji zatrudnienia). Świadczenie to przysługuje osobom bezrobotnym, które zarejestrowały się w Powiatowym Urzędzie Pracy.
Zgodnie z art. 71 ustawy o promocji zatrudnienia regułą jest, iż przyznanie i wypłacenie zasiłku przez państwo (w zasadzie to PUP) jest ostatnim etapem pomocy. W pierwszej kolejności bezrobotnemu należy zaproponować tzw. aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu.
Oznacza to więc, że zasiłek przysługuje dopiero, kiedy urząd pracy nie jest w stanie znaleźć bezrobotnemu zatrudnienia. Proponowana praca może być wykonywana zarówno na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych czy robót publicznych.
Kolejnym warunkiem uzyskanie zasiłku jest dotychczasowe zatrudnienie, pozostawanie w ubezpieczeniu społecznym, wykonywanie innych prac, pełnienie służby lub prowadzenie innej działalności wskazanej w przepisie art. 71 ustawy o promocji zatrudnienia. Najistotniejsze w tej materii jest opłacanie składek na Fundusz Pracy.
Ważna jest także jej wysokość, bezrobotny musiał uzyskiwać dochód lub deklarować podstawę wymiaru składek ubezpieczeniowych nie niższą niż minimalne wynagrodzenie.
[reklama-ads]
[rada]Brak opłacania składek na fundusz pracy lub niższy dochód od minimalnego krajowego wynagrodzenia skutkuje brakiem prawa do zasiłku dla bezrobotnych.[/rada]
[paragraf]Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 października 2006 roku, sygn. akt: II SA/WA 1057/06
„Zasadą jest, że prawo do zasiłku dla bezrobotnych jest uzależnione od faktycznego odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy. Bez wpływu przy tym pozostaje fakt późniejszego regulowania zaległości ubezpieczeniowych w systemie ratalnym. Dotyczy to w szczególności osób opłacających samodzielnie składkę (np. osób prowadzących działalność pozarolniczą), gdzie potencjalne zaległości mogą mieć miejsce, gdyż zależą od samego ubezpieczonego.[/paragraf]
Ostatnim wymogiem – mogącym utrudnić uzyskanie prawa do świadczenia – jest minimalny okresy zatrudnienia lub opłacania składek. Praca zarobkowa powinny występować łącznie przez okres co najmniej 365 dni (12 miesięcy), w czasie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania.
[rada]Aby uzyskać prawo do zasiłku wszystkie trzy wyżej wskazane przesłanki muszą być spełnione łącznie.[/rada]
Czy więc zasiłek dla bezrobotnych przeznaczony jest dla każdej osoby która straci pracę?
[reklama-ads]
Odpowiadając krótko – NIE. Zapoznając się z twórczością polskiego ustawodawcy nie powinno to dziwić.
Prawo do zasiłku tak naprawdę jest niezależne od statusu bezrobotnego. Wynika to z faktu, że mamy tu do czynienia z systemem ubezpieczeniowym, w którym wypłata świadczenia jest uzależniona od pozostawania w systemie ubezpieczeń społecznych i opłacania składki na Fundusz Pracy.
Dlatego też, jeżeli osoba bezrobotna - w czasie aktywności zawodowej – wykonywała pracę na podstawie umowy niebędącej podstawą do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, w tym oczywiście składką na Fundusz Pracy, rzeczone świadczenie jej nie przysługuje.
Koronnym przykładem będą osoby zatrudnione na podstawie umów o dzieło, w których przypadku zleceniodawca nie opłaca składek społecznych.
W tym miejscu należy pochylić się nad gronem pracowników, wobec których pracodawca nie ma obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy. Dzieje się tak m.in. przy:
[reklama-ads]
pracownikach powracających z urlopu macierzyńskiego;
pracownikach powracających z dodatkowego urlopu macierzyńskiego;
pracownikach powracających z urlopu wychowawczego.
W przypadku wyżej wskazanych pracowników, brak obowiązku opłacania składek nie ma wpływu na prawo do zasiłku. W przypadku utraty zatrudnienia w dalszym ciągu przysługuje im prawo do zasiłku.
[uwaga]Czytaj też: Jak obliczane jest bezrobocie?[/uwaga]
Kto nie otrzyma zasiłku?
Zasiłku dla bezrobotnych nie otrzymają osoby, które po rejestracji w PUP zostały skierowani na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe, ale z tego nie skorzystały.
Dodatkowo, świadczenia nie otrzymają bezrobotni, którzy do pół roku wstecz rozwiązali stosunek pracy za wypowiedzeniem, za porozumieniem stron bądź zostali zwolnieni dyscyplinarnie. Zasiłku nie otrzymają również ci którzy otrzymali odszkodowanie za skróceni okresu wypowiedzenia.
[rada]Wyjątek od powyższego stanowi porozumienie stron zawarte w związku z upadłością pracodawcy lub likwidacją liczby etatów w zakładzie.[/rada]
Zasiłek dla bezrobotnych – w jakich wysokościach?
[reklama-ads]
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych waloryzowana jest corocznie w dniu 1 czerwca. Kwota świadczenia uzależniona jest od wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku poprzednim.
Kwota świadczenia zależna jest również od stażu pracy. W zależności o liczby przepracowanych lat, bezrobotny może liczyć na 80/100/120% wymiaru zasiłku. I tak:
zasiłek w wymiarze 80% otrzymają osoby, których staż pracy nie przekracza 5 lat;
zasiłek w wymiarze 100% przysługuje osobom, których staż pracy wynosi od 5 do 20 lat pracy;
zasiłek w wysokości 120% otrzymają bezrobotni, którzy przepracowali ponad 20 lat.
Wysokość zaś samego zasiłku wynosi:
200,00 zł brutto przez pierwsze 90 dni, oraz
942,30 zł brutto w kolejnych okresach świadczenia.
Wszystkie warianty świadczeń, które będą wypłacane bezrobotnym w pierwszej połowie roku 2021 przedstawia poniższa tabela:
Wymiar zasiłku
80%
100%
120%
Pierwsze 90 dni
960,00 zł
1.200,00 zł
1.440,00
Pozostały okres
753,90 zł
942,30 zł
1.300,80
Kto i kiedy wypłaca świadczenie?
Zasiłek dla bezrobotnych wypłacany jest przez Powiatowe Urzędy Pracy. Terminy wypłat zależą od decyzji danego Dyrektora PUP i przedstawionego w niej harmonogramu. Z kolei, zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia termin wypłaty zasiłku wynosi do 14. dnia następnego miesiąca po otrzymaniu prawa do świadczenia.
[reklama-ads]
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1409). [/informacja]
Kredyt hipoteczny: udzielanie na nowych zasadach
Dzięki ustawie kredyt hipoteczny stał się bardziej przystępny i przejrzysty. Celem ustawy jest wzmocnienie pozycji konsumenta na rynku kredytów konsumenckich oraz kredytów związanych z nieruchomościami mieszkalnymi. Nowela zadbała także o to, aby zwiększyć porównywalność i transparentność ofert kredytodawców.
Przepisy przewidują, że kredyt hipoteczny może być udzielony jedynie przez instytucje kontrolowane przez KNF, tj. banki i SKOK-i. Kredytów natomiast nie mogą udzielać podmioty pozabankowe tzw. parabanki.
[reklama-ads]
[rada]Kredyt hipoteczny może być udzielany w walucie, w której klienci uzyskują większość dochodów lub posiadają większość aktywów.
Zgodnie z ustawą, klient który stara się o kredyt hipoteczny nie powinien otrzymywać ofert w walucie obcej, np. euro czy frankach szwajcarskich. Jeżeli jedyny albo większościowy dochód uzyskiwany jest w złotym, również w złotym powinien zostać udzielony kredyt hipoteczny.[/rada]
Udzielenie kredytu a zakup innego produktu finansowego
Kolejno, ustawa o kredycie hipotecznym zakazuje uzależniania udzielenia kredytu od zakupu innego produktu finansowego tzw. sprzedaży wiązanej. Kredytodawca nie może uzależniać zawarcie umowy kredytu hipotecznego od zakupu przez konsumenta innego produktu finansowego.
Oczywiście dozwolone jest oferowanie przez kredytodawcę korzystniejszych warunków udzielenia kredytu, jeżeli konsument kupi inny jego produkt finansowy.
Spod zakazu sprzedaży wiązanej wyjęte zostało nieodpłatne prowadzenie rachunku płatniczego bądź oszczędnościowo – rozliczeniowego. Wynika to z tego, że jedynym celem ww. produktów jest gromadzenie środków finansowych przeznaczonych na spłatę kredytu.
Dodatkowo bank lub SKOK udzielający kredytu może wymagać od klienta, aby ten posiadał ubezpieczenie kredytu hipotecznego połączonego z przelewem wierzytelności dotyczącej umowy o kredyt hipoteczny.
[reklama-ads]
Udzielanie kredytu hipotecznego oraz odstąpienie od umowy kredytowej
Kredytodawca, pośrednik lub agent jest zobowiązany przekazać kredytobiorcy decyzję kredytową na trwałym nośniku. Termin na tą czynność wynosi 21 dni od daty otrzymania wniosku. Kolejno wraz z decyzją kredytową, kredytodawca powinien wydać klientowi formularz informujący go o szczegółach kredytu. Wydana decyzja kredytowa oraz formularz informacyjny są wiążące wobec konsumenta.
Konsument natomiast ma 14 dni na szczegółowe zapoznanie się z ofertą i ewentualne odstąpienie od kredytu. Dla ułatwienia odstąpienia od umowy, klient powinien również otrzymać na trwałym nośniku wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Kredytodawca nie może przy tym wyciągać jakichkolwiek konsekwencji ani naliczać kosztów za odstąpienie od umowy, prócz odsetek za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia jego spłaty.
Zdolność kredytowa
Kredytodawca przed zawarciem umowy o kredyt hipoteczny musi dokonać oceny zdolności kredytowej konsumenta. Zdolność jest badana na podstawie informacji uzyskanych od konsumenta; z odpowiednich baz danych oraz zbiorów danych kredytodawcy.
Co ważne, na żądanie kredytodawcy konsument jest zobowiązany przekazać dodatkowe informacje i dokumenty niezbędne do dokonania oceny jego zdolności kredytowej. W przypadku niewywiązania się przez konsumenta z nałożonych na niego obowiązków, kredytodawca ma prawo odmówić udzielenia kredytu.
[reklama-ads]
W przypadku kiedy ocena zdolności kredytowej została wykonana nieprawidłowo, bank/SKOK nie może z tego powodu rozwiązać bądź zmienić umowy kredytowej. Wyjątek stanowi sytuacja kiedy rozwiązanie bądź wprowadzenie zmian do umowy jest korzystne dla konsumenta i wyraża on na to zgodę. Również przedstawienie przez klienta niekompletnych informacji przed zawarciem umowy o kredyt hipoteczny, nie może być podstawą do późniejszego wypowiedzenia umowy.
[uwaga]Czytaj też: Upadłość konsumencka[/uwaga]
Co w przypadku kiedy kredytobiorca nie jest w stanie spłacić kredytu hipotecznego?
W sytuacji, gdy konsument nie jest w stanie spłacić zobowiązań, ustawa z dnia 23 marca 2017 r. umożliwia restrukturyzację zadłużenia. Restrukturyzacja to zmiana warunków spłaty zadłużenia pozwalająca kredytodawcy wywiązać się z umowy kredytowej. Restrukturyzacja może polegać na np.:
czasowym zawieszeniu spłaty kredytu;
zmianie wysokości rat kapitałowych;
zmianie wysokości oprocentowania;
odroczeniu samych kosztów obsługi zadłużenia;
zmianie okresu i sposobu spłaty zadłużenia;
skonsolidowaniu dwóch kredytów w jeden.
Ustawa na kredytodawcę nakłada obowiązek umożliwienia restrukturyzacji zadłużenia, jeżeli jest to uzasadnione oceną sytuacji majątkowej konsumenta. Jeżeli konsument uzasadni swoją ciężką sytuację materialną, bank/SKOK ma obowiązek przygotować plan restrukturyzacji zadłużenia.
[reklama-ads]
W przypadku jednak, jeżeli restrukturyzacja nie przyniesie spodziewanych efektów, kredytobiorca ma 6 miesięcy na sprzedaż nieruchomości i spłatę kredytu. Kredytodawca dopiero po wykonaniu powyższych czynności może podjąć działania windykacyjne.
Czytaj także: Odfrankowienie kredytu – na czym polega?
Spłata kredytu hipotecznego przed terminem
Ustawa wprowadziła zapis, dzięki któremu kredytobiorca w każdym momencie może spłacić całość lub część kredytu hipotecznego przed terminem określonym w harmonogramie spłat rat kredytowych.
Jeżeli konsument zdecyduje się na spłatę całości kredytu hipotecznego przed terminem, koszt kredytu hipotecznego powinien zostać obniżony o odsetki i inne koszty kredytu przypadające na okres, o który skrócono obowiązywanie umowy, nawet jeżeli konsument poniósł je przed spłatą.
Za przedterminową spłatę kredytu w przeciągu 3 lat, opłata nie może być wyższa niż 3% wartości kredytu. Po upływie tego okresu banki/SKOK-i nie mogą już pobierać dodatkowych opłat.
Nadzór KNF, na czym właściwe polega?
Komisja Nadzoru Finansowego prowadzi rejestr pośredników kredytowych. Rejestr zawiera listę pośredników kredytu hipotecznego, pośredników kredytu konsumenckiego oraz agentów.
[reklama-ads]
Zgodnie z ustawą usługi doradcze dotyczące kredytów hipotecznych mogą być świadczone wyłącznie przez kredytodawców, pośredników kredytu hipotecznego bądź agentów znajdujących się w rejestrze.
Co więcej, KNF prowadzi rejestr pozabankowych instytucji pożyczkowych udzielających kredytów konsumenckich i pośredników kredytu konsumenckiego. Działalność kredytowa zależna jest od wpisu do rejestru. Aby tego dokonać ww. instytucje muszą spełnić restrykcyjne ustawowo określone przesłanki.
Obowiązki informacyjne kredytodawcy
Przepisy dot. kredytu w celu zabezpieczenia konsumentów przed nierzetelnymi reklamami określiły obowiązki kredytodawców i pośredników kredytowych w zakresie reklamy i obowiązku informowania klientów.
Ustawa wymaga od kredytodawców jednoznacznego, rzetelnego i zrozumiałego konstruowania reklam i broszurek informujących o kredytach. Wprowadzony został katalog określający minimalny zakres informacji jakie kredytodawca musi udostępnić konsumentowi. Informację udostępnione muszą być na trwałym nośniku lub w postaci elektronicznej.
Obligatoryjne informacje jakie bank/SKOK musi podać jeszcze przed zawarciem kredytu to m.in.:
okres na jaki umowa o kredyt hipoteczny może być zawarta;
rodzaj dostępnej stopy oprocentowania, tj. stopa stała, zmienna lub stanowiąca połączenie obydwu;
całkowita kwota kredytu i jego całkowity koszt.
[reklama-ads]
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.[/informacja]
