Zwolnienie pracownika na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia

W czasie wypowiedzenia umowy o pracę, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi „urlop” na poszukiwanie nowej pracy. Zwolnienie pracownika na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia jest instytucją Kodeksu pracy i nie pociąga za sobą negatywnych skutków dla pracownika.
zwolnienie pracownika na poszukiwanie pracy

Zwolnienie pracownika na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia przysługuje pracownikowi, któremu pracodawca wypowiedział umowę o pracę. Przy czym pracownik za ten czas zachowuje uprawnienie do wynagrodzenia.

Pracodawca ma obowiązek wypłacić pracownikowi wynagrodzenia za dni wolne na poszukiwanie pracy. Jeżeli tego nie uczyni, pracownik ma prawo domagać się spełnienia roszczenia w terminie 3 lat.

Komu przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy?

Prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy jest uzależnione od spełnienia kilku warunków:

  • umowę o pracę z pracownikiem musi zostać rozwiązana przez pracodawcę. Oznacza to, że z tego uprawnienia nie skorzysta pracownik który sam rozwiązał umowę bądź dokonał tego za porozumieniem stron. Zwolnienie przysługuje w razie rozwiązania przez pracodawcę każdego rodzaju umowy o pracę, tj. zarówno umowy na czas określony jak i nieokreślony.
  • okres wypowiedzenia pracownika musi wynosić co najmniej dwa tygodnie. Uprawnienie nie obejmuje więc pracowników zatrudnionych na podstawie umów o pracę na okres próbny oraz na okres krótszy niż trzy miesiące.
  • pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie mu dni wolnych na poszukiwanie pracy. Pracodawca nie ma obowiązku informować pracownika o takim uprawnieniu. Pracownik sam musi o to zadbać.

W przypadku, gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest spowodowane ogłoszeniem upadłości albo likwidacja pracodawcy lub z innych przyczyn niedotyczących pracownika, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi również przysługuje prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy.

Wymiar okresu zwolnienia

Analogicznie do powyższego akapitu wymiar zwolnienia na poszukiwanie pracy również jest uzależniony od długości okresu wypowiedzenia. Pracownikowi przysługują zwolnienia w wymiarze:

  • 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia;
  • 3 dni robocze – w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia;
  • 3 dni robocze – w przypadku, kiedy wypowiedzenie pracownikowi umowy o prace nastąpiło z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, lub z innych przyczyn niedotyczących pracowników.

Wniosek o zwolnienie pracownika w celu poszukiwania pracy

Podstawę udzielenia dni wolnych na poszukiwanie pracy stanowi wniosek pracownika. Pracodawca natomiast ma obowiązek uwzględnić taki wniosek.

Pracodawca nie ma prawa odmówić pracownikowi zwolnienia na poszukiwanie pracy, twierdząc, iż pracownik nie zamierza podejmować zatrudnienia w ramach stosunku pracy, albo znalazł już pracę, a więc nie wykorzysta dni wolnych na poszukiwanie pracy zgodnie z celem określonym w komentowanym przepisie.

To pracownik decyduje o tym, w jakim terminie najlepiej wykorzysta dni wolne na poszukiwanie pracy.

Pracownikowi, któremu pracodawca nie udzielił zwolnienia na poszukiwanie pracy, przysługuje roszczenie o udzielenie takiego zwolnienia.

Należy pamiętać, iż pracownik nie może sam sobie udzielić zwolnienia na poszukiwanie pracy. Nieprzybycie do pracy w dniach, w których pracownik wystąpił o udzielenie zwolnienia na poszukiwanie pracy, może zostać potraktowane przez pracodawcę jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i skutkować rozwiązaniem umowy o pracę z winy pracownika w trybie art. 52 § 1 pkt 1 KP.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tj. Dz.U.2018.0.917).

Polecane wzory pism:

Radosław Pilarski
Radosław Pilarski
Adwokat oraz doradca restrukturyzacyjny z wieloletnim doświadczeniem w prawie cywilnym, gospodarczym oraz upadłościowym i restrukturyzacyjnym.

więcej porad

Pozew zbiorowy – czy warto?

Pozew zbiorowy ma zastosowanie w sprawach o ochronę konsumentów. Stworzono go na wzór rozwiązań znanych z takich państwa jak Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Włochy czy Szwecja. W przypadku walki z przedsiębiorstwami, pozew zbiorowy umacnia wiarygodność poszkodowanych konsumentów, zwiększa ich szanse na uzyskanie odszkodowania, a także zmniejsza koszty samego postępowania sądowego. [reklama-ads] Wydawać by się mogło, że pozew zbiorowy jest idealną konstrukcją dla stale wzrastających grup niezadowolonych klientów wielkich firm. Mimo to jest instytucją, z której w Polsce korzysta się bardzo rzadko. W niniejszym artykule postaramy się opisać najważniejsze kwestie związane z pozwami zbiorowymi. Kto może złożyć pozew zbiorowy? Pozew zbiorowy może do sądu zgłosić grupa co najmniej 10 osób. Powodami mogą być zarówno konsumenci, jak również przedsiębiorcy (jeżeli np. chcą zaskarżyć działanie nieuczciwej konkurencji). Istotny jest fakt, że zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, grupą jest grono 10 osób, które zostały uznane przez sąd. Oznacza to, że w sytuacji kiedy pozwany przedsiębiorca prawidłowo zakwestionuje prawo niektórych z członków grupy (uszczuplając grupę) pozew może zostać odrzucony z powodów formalnych. Dobrze jest więc zadbać o to by grupa składała się z większej ilości niż 10 osób. W jakich sprawach można złożyć pozew zbiorowy? [reklama-ads] Pozew zbiorowy może zostać złożony w sprawie, która obejmuje roszczenie związane z naruszeniem praw konsumentów, szkodą wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz czynami niedozwolonymi. Wyjątkiem są  naruszenia dóbr osobistych (np. naruszenia dobrego imienia) – w tych przypadkach pozew zbiorowy jest wykluczony.   Obowiązek opublikowania informacji o pozwie zbiorowym Oprócz złożenia pozwu powodowie są zobowiązani również opublikować (na swój koszt), w ogólnopolskiej gazecie, informację o toczącym się postępowaniu. W ogłoszeniu powinny znaleźć się takie informacje jak: nazwa sądu, w którym toczy się postępowanie; określenie stron postępowania; opis przedmiotu sporu; wskazanie możliwości przystąpienia do grupy w określonym terminie, nie dłuższym jednak niż trzy miesiące od daty ukazania się ogłoszenia. [uwaga]Czytaj też: Polubowny Sąd Konsumencki – w jaki sposób może Ci pomóc?[/uwaga] Wspólne roszczenie Aby grupa była uznana przez sąd za prawidłową, wszystkich jej członków musi łączyć jednakowe roszczenie. Np. skargę na wycieczkę na Malediwy, mogą złożyć wspólnie jedynie klienci tego samego biura podróży, określając identyczny zakres przedmiotu sporu, np. niezgodne z umową warunki zakwaterowania w hotelu. [reklama-ads] Warunkiem koniecznym jest ujednolicenie wysokości roszczeń finansowych. Pozywający, muszą wspólnie ustalić, w jakiej wysokości odszkodowania się domagają. Przy czym nie oznacza to, że wszyscy członkowie grupy muszą domagać się identycznych jednostkowych kwot odszkodowania. Można również podzielić grupę na - co najmniej dwuosobowe - podgrupy. W zależności od stopnia poszkodowania, członkowie poszczególnych podgrup mogą domagać się zaspokojenia roszczeń o tej samej wysokości. Reprezentant grupy Grupa pozywających ma obowiązek ustanowienia reprezentanta. Może to być adwokat lub radca prawny, ale może to być również jeden z członków – o ile posiada potrzebne kwalifikacje. Reprezentantem może być również powiatowy lub miejski rzecznik konsumentów. Ale tylko w odniesieniu do spraw, które leżą w jego kompetencjach. Koszt postępowania Koszt złożenia pozwu wynosi 2 proc. wartości przedmiotu sporu. Przy czym nie może być niższy niż 30 zł i wyższy niż 100 tys. zł. [reklama-ads] Sąd na wniosek pozwanego może również orzec kaucję na poczet kosztów postępowania sądowego. Jej wysokość nie może być jednak wyższa niż 20 proc. wartości sporu. Jeżeli sąd ustanowi kaucję, powodowie będą zobligowani do zdeponowania orzeczonej kwoty w gotówce. Ustawa o pozwach zbiorowych wprowadza nowy mechanizm, który pozwala uzależnić wynagrodzenia pełnomocnika grupy od wysokości wywalczonego odszkodowania. Wynagrodzenie nie może być jednak wyższe niż 20 proc. orzeczonej kwoty. [rada]Ustawa o pozwach zbiorowych nie przewiduje zwolnienia od kosztów sądowych. Oznacza to, ze osoby najuboższe, które w indywidualnym procesie mogą zostać zwolnione przez sąd od ponoszenia kosztów sądowych, w procesie zbiorowym nie mają takiej możliwości.[/rada] Polubowne rozwiązanie W każdym momencie procesu sąd może nakazać polubowne rozwiązanie sprawy. Co więcej, za zgodą co najmniej połowy członków grupy, może nastąpić wycofanie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia bądź zawarcie ugody. Jednocześnie sąd ma możliwość sprzeciwienia się temu, jeżeli uzna takie działanie za sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego. [reklama-ads] [informacja]Podstawa prawna: ustawa 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. z 2018 r. poz. 573).[/informacja]

Nagrywanie rozmowy bez zgody rozmówcy

Na nagrywanie rozmowy bez zgody rozmówcy najczęściej decydują się osoby, które chcą zdobyć dowód na okoliczność m.in. łamania prawa, naruszania dóbr osobistych, niewłaściwej opieki nad dzieckiem przez jednego z opiekunów, czy też nierzetelności kontrahenta. Legalność nagrywania rozmów zależy w dużej mierze, od tego czy osoba rejestrująca uczestniczy w rozmowie czy też nagrywa rozmowę osób trzecich, nie uczestnicząc w niej. Omawiany problem dotyczy zarówno nagrywania samego dźwięku jak i dźwięku z obrazem. [reklama-ads] Nagrywanie rozmowy przez osobę, która w niej nie uczestniczy Nagrywanie rozmowy osób trzecich, bez ich wiedzy i zgody, przez osobę która w rzeczonej rozmowie nie uczestniczy, w wielu wypadkach może wypełniać znamiona przestępstwa opisane w art. 267 Kodeksu karnego. Przepis art. 267 § 1 k.k. wskazuje, iż każdy, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Z kolei § 3 tego przepisu stanowi, że tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. Oznacza to, że nagrywanie rozmowy osób trzecich bez ich zgody lub nawet montaż urządzeń podsłuchowych, stanowi przestępstwo. Oprócz sankcji karnych kolejną konsekwencją jest brak możliwości użycia takiego rodzaju nagrań jako dowodu w postępowaniu sądowym. Są jednak wyjątki od tej sytuacji, mianowicie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 listopada 2002 roku (sygn. akt: I CKN 1150/00) stwierdził, iż, w przypadkach, w których zachodzi akceptowalna niewspółmierność między dobrem naruszonym a wyższym interesem, który jest przy tym odpowiednio ważny, rejestracja rozmowy osób trzecich bez ich zgody może posłużyć jako dowód w sprawie. [reklama-ads] Niezależnie od konsekwencji karnych, nieuprawnione nagrywanie osób trzecich, może skutkować wniesieniem pozwu o naruszenie dóbr osobistych przez osoby nagrywane. Taki pozew ma swoje oparcie w art. 23 Kodeksu cywilnego i będzie dotyczył naruszenia prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się. [uwaga]Czytaj też: Wyłączenie odpowiedzialności karnej[/uwaga] Nagrywanie rozmowy przez osobę, która w niej uczestniczy Przepis art. 267 k.k. reguluje sytuację, w której osoba rejestrująca uzyskuje dostępu do treści rozmowy nieprzeznaczonej dla niej. Jeżeli więc osoba rejestrująca jest uczestnikiem tej rozmowy, to nie sposób twierdzić, aby rejestrowała treść dla niej nieprzeznaczoną. Oznacza to, że nagrywanie rozmowy przez jej uczestnika, nie może być uznane za popełnienie przestępstwa, o którym mowa w art. 267 k.k. Brak odpowiedzialności karnej, nie stanowi jednocześnie odpowiedzialności cywilnej. Analogicznie do przypadku wcześniejszego nagrywanie rozmowy bez zgody rozmówcy może być rozpatrywane pod kątem naruszenia dóbr osobistych określonych w art. 23 k.c. Mimo iż Kodeks cywilny nie reguluje wprost prawa do tajemnicy rozmowy jako dobra osobistego, to katalog art. 23 k.c. jest otwarty i możliwe jest konstruowanie dóbr osobistych innych niż wskazane w przepisie. W tym miejscy przychodzi nam z pomocą orzecznictwo Sądu Najwyższego. [reklama-ads] W aktualnym orzecznictwie ugruntował się pogląd, iż prawo do swobody wypowiedzi, wyboru rozmówcy i tajemnicy rozmowy stanowi dobro osobiste. Nagrywanie zaś konwersacji zarówno prywatnej, jak i służbowej, bez wiedzy oraz zgody zainteresowanego niewątpliwie to dobro narusza. W wyroku z dnia 31 stycznia 2018 roku (sygn. akt: I CSK 292/17) Sąd Najwyższy stwierdził, że „potajemne nagrywanie rozmówcy narusza dobro osobiste w postaci swobody wypowiedzi oraz sferę prywatności rozmówcy, które powszechnie uznawane są w literaturze za wartości szczególnie chronione. Dokonywanie potajemnego nagrywania innych osób jest powszechnie nieakceptowane w społeczeństwie i stanowi działanie zasługujące na dezaprobatę”. Sąd podkreślił, iż nagranie rozmowy bez wiedzy i zgody rozmówcy stanowi samo w sobie naruszenie dobra osobistego w postaci integralności wypowiedzi i prywatności nagrywanego potajemnie rozmówcy. W tym przypadku nie ma znaczenie czy doszło do naruszenia dobrego imienia lub renomy wnioskodawczyni, ani też czy w ogóle doszło do ujawnienia nagrania. Potajemne nagranie prowadzonej rozmowy narusza swobodę wypowiedzi i prywatność rozmówcy, dlatego też  każdy przejaw takiego działania prowadzi do naruszenia prawa osoby nagrywanej bez jej zgody, a ochrona przysługuje już w przypadku samego zagrożenia dóbr osobistych. W praktyce jednakże każdy przypadek musi być rozpatrywany indywidualnie. Ustaleniem, czy dobra osobiste osoby nagrywanej zostały naruszone, zajmie się sąd w trakcie sprawy cywilnej z powództwa osoby nagrywanej.  [reklama-ads] Wykorzystanie nagranej rozmowy Samo zarejestrowanie rozmowy to jedno, inną kwestią jest wykorzystanie tego nagrania. Przyjęło się, iż wykorzystanie nagranych treści powinno mieć miejsce jedynie w przypadkach dochodzenia przysługujących osobie nagrywającej praw na drodze postępowania cywilnego lub karnego. Zaś wykorzystanie treści rozmowy może dotyczyć wyłącznie sprawy, w przedmiocie której toczy się postępowanie. Jeżeli więc, jako dowód zaprezentujemy nagranie rozmowy, w której nasz przeciwnik oprócz wiadomości w przedmiocie sprawy ujawni również szczegóły ze swojego życia prywatnego, to w zakresie niedotyczącym sprawy, wykorzystanie nagranych treści może zostać uznane za naruszenie dóbr osobistych. Wszystko zależy Jeżeli w przypadku prawa karnego, możemy stwierdzić, że nagrywanie rozmów zostało unormowane w miarę jednoznacznie, to w przypadku prawa cywilnego przepisy nie są już tak przejrzyste. Z praktycznego punku widzenia, możemy przyjąć, że nagranie rozmowy bez wiedzy rozmówcy będzie dopuszczalne, jedynie w wypadkach, gdy istnieje ku temu racjonalny cel związany z ochroną interesów prawnych osoby nagrywającej. [reklama-ads] Najlepszym wyjściem, które pozwoli nam się zabezpieczyć na wypadek ewentualnych pozwów, jest poinformowanie drugiej strony o planowanym nagrywaniu rozmowy. Jeżeli, jednak boimy się, że takie poinformowanie rozmówcy może wpłynąć na przebieg rozmowy, warto zadbać o obecność świadka, który w przypadku sporu sądowego będzie mógł poświadczyć treść rozmowy. [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. z 2018 r. poz. 1600). ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r. poz. 1025).[/informacja]