Wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej – wzór

Wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej może zostać złożony w sytuacji, kiedy rodzicie dziecka żyją w rozłączeniu, lub kiedy rodzic, lub rodzice dziecka podejmują czynności zagrażające dobru dziecka.

Podstawą ograniczenia władzy rodzicielskiej jest art. 109 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (k.r.o.). Wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej kieruje się do sądu rodzinnego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka. Ograniczenie władzy rodzicielskiej może nastąpić jedynie w drodze orzeczenia sądu.

Władza rodzicielska – obowiązki rodziców

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom od momentu urodzenia się dziecka aż do osiągnięcia przez nie pełnoletności. Rodzice nabywają władzę rodzicielską niezależne od tego, czy dziecko urodziło się w małżeństwie czy też nie.

Zgodnie z przepisem art. 95 k.r.o. władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązki i prawa rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka z poszanowaniem jego godności i praw.

Do obowiązków rodziców możemy zaliczyć m.in.:

• właściwe wychowanie dziecka;
• troskę o jego prawidłowy rozwój psychiczny, fizyczny i duchowy;
• dbałość o rozwijanie jego zdolności i talentów;
• zapewnienie odpowiedniego poziomu wiedzy według jego zdolności i predyspozycji;
• wpajanie zasad moralnych i zasad współżycia społecznego;
• kształtowanie prawego charakteru;
• oddziaływanie na dziecko własnym przykładem i autorytetem;
• zabezpieczenie warunków życia niezbędnych dla rozwoju dziecka, w tym zapewnienie wyżywienia; odzieży; warunków mieszkaniowych; opieki lekarskiej; poczucia bezpieczeństwa; bliskości i akceptacji.

Dobro dziecka wymaga, aby rodzice, którym przysługuje władza rodzicielska, współdziałali we wszystkich jego sprawach. W sytuacji rodziców żyjących w rozłączeniu współdziałanie jest utrudnione przez sam fakt oddzielnego mieszkania.

Dostępne środki komunikacji na odległość nie zastąpią pozostawania w bliskości lub we wzajemnej pozytywnej relacji rodziców dziecka, jaką gwarantuje wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego.

Kiedy ograniczenie jest możliwe?

Ograniczenie władzy rodzicielskiej jest możliwe w dwóch sytuacjach:

• w związku z rozłączeniem rodziców;
• w związku z zagrożeniem dobra dziecka.

Rozłączenie rodziców

Do ograniczenia władzy rodzicielskiej może dojść w sytuacji, kiedy rodzice nie żyją wspólnie i nie są w stanie się porozumieć co do najistotniejszych kwestii życia dziecka, tj. w kwestii wyboru szkoły, lekarza, miejsca zamieszkania, miejsca spędzenia wakacji czy wydaniu paszportu dla dziecka.

Sąd opiekuńczy w takim przypadku, ze względu na dobro dziecka, może powierzyć wykonywanie władzy jednemu z rodziców, jednocześnie ograniczając tę władzę drugiemu. Sąd powinien przy tym dokładnie określić, do jakich obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka władza została ograniczona.

Zagrożenie dobra dziecka

Do ograniczenia władzy rodzicielskiej dojdzie również w przypadku kiedy któryś z rodziców nadużywa władzy rodzicielskiej, nie korzysta z niej w sposób prawidłowy lub w ogóle z niej nie korzysta.

Jeżeli istnieje realne zagrożenie interesów osobistych i majątkowych dziecka, wtedy sąd rodzinny może postanowić o ograniczeniu władzy rodziców.

Wraz z ograniczeniem władzy rodzicielskiej w związku z zagrożeniem dobra dziecka, sąd może również wydać postanowienie w sprawie:

• zobowiązania rodziców i dziecka do określonego postępowania;
• skierowania rodziców do specjalistów zajmujących się pomocą w sprawach rodzinnych;
• określenia czynności, które nie mogą być wykonywane przez rodziców bez zezwolenia sądu;
• poddania nadzorowi kuratora sądowego wykonywanie władzy rodzicielskiej przez rodziców dziecka;
• umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej;
• powierzenia zarządu majątkiem małoletniego kuratorowi sądowemu.

Należy przy tym zauważyć, że ograniczenie władzy rodzicielskiej nie stanowi środka represji w stosunku do rodziców, lecz jest środkiem ochrony zagrożonego dobra dzieci. Jego celem jest ochrona dzieci, a także niesienie pomocy rodzicom, którzy z powodu trudności wychowawczych czy życiowych nie radzą sobie należycie z realizacją tego celu.

Jak złożyć wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej?

Wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej należy złożyć w wydziale rodzinnym sądu rejonowego w miejscu zamieszkania dziecka.

Wniosek może złożyć każdy, kto ma wiedzę na temat zdarzeń, które uzasadniają potrzebę zbadania przez sąd sytuacji dziecka. Sąd może również wszcząć postępowanie z urzędu.

W takiej sytuacji rodzice lub jeden z rodziców są zawiadamiani o rozpoczęciu sądowego postępowania i mają prawo do zgłoszenia dowodów, m.in. powołania świadków, złożenia opinii na temat zgłoszonych zarzutów, dołączenia do akt sprawy dokumentów potwierdzających ich stanowisko.

Co we wniosku?

W petitum wniosku należy wskazać nazwiska i adresy osób, których postępowanie dotyczy, w tym osoby składającej wniosek.

W uzasadnieniu pisma trzeba wykazać istnienie przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez rodzica lub obojga rodziców.

Do wniosku należy dołączyć również wszelkie wskazane w piśmie oświadczenia, dowody, wnioski, pełnomocnictwa itd.

Opłata od wniosku

Opłata sądowa od wniosku wynosi 40 zł. Opłatę można uiścić poprzez:

• naklejenie znaków sądowych bezpośrednio na piśmie – znaki można kupić w kasie sądu;
• uiszczenie opłaty gotówką w kasie sądu;
• poprzez dokonanie przelewu na rachunek bankowy właściwego sądu.

Podobne wzory pism:

• Wzór odpowiedzi na wniosek o pozbawienie praw rodzicielskich
• Miejsce pobytu małoletniego dziecka wzór
• Wzór wniosku o odrzucenie spadku przez małoletniego
• Odrzucenie spadku przez małoletniego wzór

Przemysław Grzegorczyk

Adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym, karnym i karnoskarbowym.