Instytucja odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności opisana jest w ustawie Kodeks karny wykonawczy. Odroczenie wykonania kary jest jednym z odstępstw od obowiązku bezzwłocznego wykonania kary. Jako sytuacja szczególna wymaga, aby jej stosowanie odbywało się w granicach ściśle określonych przepisami. A zatem wniosek w przedmiocie odroczenia wykonywania kary powinien być należycie i kompleksowo umotywowany, udokumentowany i zarazem spełniać wszelkie warunki przewidziane w/wskazaną ustawą.
Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności może złożyć skazany, który nie rozpoczął jeszcze odbywania kary, a więc przed przyjęciem go do zakładu karnego bądź aresztu śledczego.
Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – regulacje
Odroczenie wykonywania kary pozbawienia wolności opisane zostało w art. 150 oraz 151 k.k.w. Instytucję tę możemy podzielić na taką, którą właściwy sąd orzeka obligatoryjnie. Wraz z momentem ziszczenia się określonych w ustawie przesłanek oraz fakultatywnie – udzielenie odroczenia wykonania kary zależy od subiektywnej decyzji orzekającego składu sądu.
Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – obowiązek
Artykuł 150 k.k.w. mówi, iż sąd ma obowiązek odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności do czasu ustania przeszkody. W wypadku choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonywanie tej kary przez skazanego.
Kodeks nie definiuje pojęcia ciężkiej choroby, pozostawiając każdorazowo ocenę stanu zdrowia skazanego sądowi. Jedynie § 2 powyższego artykułu stwierdza krótko, że za ciężką chorobę uznaje się taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym może zagrażać życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo.
W praktyce kwestię stanu zdrowia skazanego sąd pozostawia do rozpoznania biegłych sądowych stosownych specjalizacji. To od ich opinii zależało będzie czy skazany cierpiący na poważne schorzenie lub ciężką chorobę będzie mógł skorzystać z dobrodziejstwa instytucji odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności.
Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności na rok
Artykuł 151 k.k.w. daje nam możliwość odroczenia przez sąd wykonania kary pozbawienia wolności na okres do roku, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki.
Dodatkowo w stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka. Odroczenie może być udzielone kilkakrotnie, przy czym łączny okres odroczenia nie może przekroczyć 1 roku lub 3 lat (kobiety w ciąży lub osoby samotnie wychowujące dzieci).
Zgodnie z § 4 niniejszego przepisu sąd odraczając wykonanie kary pozbawienia wolności, może zobowiązać skazanego do podjęcia starań o znalezienie pracy zarobkowej, zgłaszania się do wskazanej jednostki Policji w określonych odstępach czasu lub poddania się odpowiedniemu leczeniu, lub rehabilitacji, oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwu w programach korekcyjno-edukacyjnych.
Należy pamiętać, by do wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności dołączyć wniosek o wstrzymanie wykonania kary pozbawienia wolności do czasu wydania przez sąd decyzji w przedmiocie odroczenia.
Jest to istotne, gdyż może dojść do sytuacji, że przed wydaniem postanowienia w przedmiocie odroczenia kary.
Właściwy sąd wyda postanowienie o zarządzeniu wykonania kary pozbawienia wolności przez skazanego i wezwie go do zakładu penitencjarnego celem obycia owej kary, natomiast w przypadku niestawienia się skazanego w wyznaczonym przez sąd zakładzie karnym, sąd może wydać nakaz doprowadzenia osoby skazanej przez Policję.
W efekcie wniosek o odroczenie osoby osadzonej staje się bezprzedmiotowe.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych opłata od wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności wynosi 80 zł.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks karny wykonawczy.
- ustawa z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych.
Podobne wzory pism:
Radosław Pilarski
Adwokat oraz doradca restrukturyzacyjny z wieloletnim doświadczeniem w prawie cywilnym, gospodarczym oraz upadłościowym i restrukturyzacyjnym.
więcej porad
Służebność drogi koniecznej
Zgodnie z art. 145 § 1 k.c. w przypadku, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej, tzw. drogi koniecznej.
Powyższy przepis przewiduje możliwość ustanowienia prawa do przejazdu i przechodu przez grunty sąsiada. Ustanowienie służebności drogi jest konieczne, gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich.
Przy czym pamiętać należy, że właściciel nieruchomości obciążonej ową służebnością może z tego tytułu żądać wynagrodzenia, które przysługuje mu także wówczas, gdy nie poniósł on żadnej szkody w związku z ustanowieniem służebności.
Służebność drogi koniecznej - kiedy może być ustanowiona?
Kodeks cywilny daje nam prawo do ustanowienia służebności nie tylko w sytuacji, kiedy nieruchomość w ogóle nie ma dostępu do drogi publicznej lub do należących do niej budynków gospodarskich, ale także, wtedy gdy dostęp istnieje, jednakże jest on silnie nieodpowiedni.
Przyjąć należy, że dostęp do nieruchomości uznać możemy za nieodpowiedni, jeżeli z drogi nie da się korzystać tak, aby możliwy był przejazd i przechód przez każdą osobę oraz pojazd o każdej porze roku.
[uwaga]Czytaj też: Służebność przesyłu – bezprawnie postawiony słup energetyczny[/uwaga]
Służebność drogi koniecznej - zasady ogólne
Przy ustanowieniu drogi koniecznej art. 145 § 3 k.c. nakazuje uwzględniać interes społeczno-gospodarczy. Należy to rozumieć jako przeprowadzenie drogi koniecznej w taki sposób, aby nie doprowadzić do przyszłych konfliktów sąsiedzkich oraz by nie utrudniać sąsiadowi korzystanie z jego nieruchomości.
Co do zasady koszty niezbędne do urządzenia i przebiegu drogi koniecznej powinien ponieść zainteresowany jej ustanowieniem, tak by ciężar przejazdu przez sąsiednią działkę nie był zbyt dotkliwy dla sąsiada.
W myśl art. 626 k.p.c. służebność drogi koniecznej jest ustanawiana orzeczeniem sądowym w postępowaniu nieprocesowym. Dodatkowo może być ustanowiona w umowie między właścicielem nieruchomości, która nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej i właścicielem nieruchomości, przez którą będzie prowadzić droga.
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1145).
ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2020 r. poz. 30).[/informacja]
Polecane wzory pism:
Wniosek o ustanowienie służebności gruntowej wzór
Umowa służebności drogi WZÓR
Oświadczenie o zrzeczeniu się służebności WZÓR
Środki probacyjne, czyli środki związane z poddaniem sprawcy próbie
Środki probacyjne za główne zadanie mają stawiane resocjalizację osób skazanych lub zagrożonych karą. Środki te dają szansę sprawcy na poprawę swojej sytuacji karnej w warunkach wolnościowych.
Pozwalają ona na uchronienie się przed wykonywaniem kary w całości lub części. W wyjątkowych sytuacjach przy warunkowym umorzeniu postępowania karnego, skazany w przypadku pozytywnego przebiegu próby może uniknąć kary .
Ogólnym warunkiem zastosowania środków probacyjnych jest pozytywna prognoza kryminologiczna skazanego. Przy ocenie skazanego bierze się pod uwagę jego dotychczasową postawę oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa. Pozytywna prognoza zakłada, że skazany swoim zachowaniem daje gwarancję przestrzegania porządku prawnego w przyszłości.
Środki związane z poddaniem sprawy próbie stosowane są zawsze przez okres próby. Zachowanie skazanego sprzeczne z nałożonymi na niego obowiązkami w czasie próby skutkuje zarządzeniem wykonania orzeczonej wobec niego kary; podjęciem warunkowo umorzonego postępowania karnego albo odwołaniem warunkowego przedterminowego zwolnienia.
[uwaga]Czytaj też: Wniosek o udzielenie pozwolenia na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego[/uwaga]
Środkami probacyjnymi są:
warunkowe umorzenie postępowania karnego;
warunkowe zawieszenie wykonania kary;
warunkowe przedterminowe zwolnienie.
Warunkowe umorzenie postępowania karnego
Instytucja ta uregulowana została przez art. 66 k.k. Zgodnie z nim sąd może orzec warunkowe umorzenie postępowania, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu są nieznaczne. Co więcej, okoliczności popełnienia czynu nie mogą budzić wątpliwości.
Postawa sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia muszą gwarantować, że będzie on przestrzegał porządku prawnego. Dodatkowo skazany nie może być uprzednio skazany za przestępstwo umyślne.
Warunkowego umorzenia nie stosuje się w przypadku przestępstwa, które zgodnie z k.k. zagrożone jest karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.
[rada]Okres próby wynosi od 1 roku do 3 lat. Biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia. [/rada]
Dodatkowo w okresie próby sąd może oddać sprawcę pod dozór kuratora; osoby godnej zaufania; stowarzyszenia; instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.
Przy warunkowym umorzeniu sąd jednocześnie ma obowiązek nałożyć na sprawcę obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części. W miarę możliwości może także nałożyć obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę poszkodowanemu albo orzec nawiązkę.
Jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany, sąd obligatoryjnie podejmuje postępowanie karne. Sąd może podjąć postępowanie, w sytuacji, w której sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny. Sąd może podjąć postępowanie także w przypadku, gdy zawnioskuje o to kurator sądowy skazanego.
Warunkowo umorzonego postępowania nie można podjąć później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
Warunkowe zawieszenie wykonania kary
Warunkowe zawieszenie wykonania kary zostało unormowane przepisami art. 69-76 k.k. Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności, pod warunkiem że kara ta nie przekracza 1 roku. Zawieszenie może nastąpić, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności.
Przy zawieszeniu sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.
[rada]Wykonanie kary może zostać zawieszone na okres próby od 1 roku do 3 lat. Biegnie od uprawomocnienia się wyroku. W przypadku sprawcy młodocianego oraz sprawcy, który popełnił przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, okres próby wynosi od 2 do 5 lat.[/rada]
Przy zawieszeniu wykonania kary, sąd zobowiązuje, a jeżeli orzeknięto środek karny, może zobowiązać skazanego do szeregu dodatkowych obowiązków (art. 72 k.k.).
Może to być m.in. obowiązek informowania sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby; przeproszenia pokrzywdzonego; powstrzymania się od nadużywania alkoholu; poddania się terapii, w szczególności psychoterapii lub psychoedukacji.
W okresie próby sąd może oddać sprawcę pod dozór kuratora; osoby godnej zaufania; stowarzyszenia; instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.
Jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, sąd zarządza wykonanie kary. Dodatkowo sąd może zarządzić wykonanie kary, w sytuacji, w której sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny.
Skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.\
[uwaga]Czytaj też: Kara łączna[/uwaga]
Warunkowe przedterminowe zwolnienie
Sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary tylko wówczas, gdy postawa skazanego, jego właściwości i warunki osobiste uzasadniają przekonanie, że skazany na wolności będzie przestrzegał porządku prawnego (art. 77 k.k.).
Oceniając skazanego sąd bierze pod uwagę także okoliczności popełnienia przestępstwa, oraz zachowanie skazanego po jego popełnieniu i w czasie odbywania kary.
Warunkowo zwolnić można po odbyciu co najmniej połowy kary. W przypadku recydywy podstawowej i wielokrotnej zwolnić można po odbyciu przez skazanego dwóch trzecich kary.
Natomiast w przypadku recydywy w zw. z przestępstwem przeciwko życiu lub zdrowiu; przestępstwem zgwałcenia; rozboju; kradzieży z włamaniem lub innego przestępstwa przeciwko mieniu popełnionego z użyciem przemocy, lub groźbą jej użycia, zwolnienie może zostać orzeczone po odbyciu trzech czwartych kary.
Skazanego na karę 25 lat pozbawienia wolności można warunkowo zwolnić po odbyciu 15 lat kary. Skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności po odbyciu 25 lat kary.
Okres próby w przypadku warunkowego zwolnienia stanowi czas pozostały do odbycia kary. Przy czym nie może być on krótszy niż 2 lata ani dłuższy niż 5 lat. Przy recydywie, okres próby nie może być krótszy niż 3 lata. Z kolei przy karze 25 lat pozbawienia wolności lub dożywotniego pozbawienia wolności okres próby wynosi 10 lat.
W razie odwołania warunkowego zwolnienia ponowne warunkowe zwolnienie nie może nastąpić przed odbyciem, po ponownym osadzeniu, przynajmniej roku kary pozbawienia wolności. W wypadku kary 25 lat pozbawienia wolności lub kary dożywotniego pozbawienia wolności przed odbyciem przynajmniej 5 lat kary.
Jeżeli w okresie próby i w ciągu 6 miesięcy od jej zakończenia nie odwołano warunkowego zwolnienia, karę uważa się za odbytą z chwilą warunkowego zwolnienia.
[informacja]Podstawa karna:
ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553).[/informacja]
Polecane wzory pism:
Zażalenie na odmowę udzielenia dozoru elektronicznego wzór
Odrzucony wniosek o dozór elektroniczny – zażalenie
