Prawa autorskie – prawo cytatu

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych określa, że podmiotem prawa autorskiego nazywamy każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Co jednak jeśli chcemy skorzystać z czyjegoś utworu, np. go zacytować? Czym jest prawo cytatu? O tym poniżej.

Polskie prawo stanowi, że wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów oraz rozpowszechnione utwory plastyczne, utwory fotograficzne lub drobne utwory w całości, jednak z uzasadnieniem. W gatunkach takich jak: wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa. Najlepiej więc zaznaczyć, że jest to cytat.

A co z parodiami, pastiszami, czy karykaturą?

W tym przypadku podobnie można korzystać z utworów, jednak również w zakresie uzasadnionym prawami tych gatunków twórczości.

Wykorzystywania utworów podczas ceremonii i uroczystości

Można korzystać z utworów podczas ceremonii religijnych oraz oficjalnych uroczystości organizowanych przez władze publiczne. Pod warunkiem jednak, że nie łączy się z tym osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowej.

Słowem – nikt na tym nie zarabia. Ponadto można nieodpłatnie publicznie odtwarzać wszelkiego rodzaju utwory podczas imprez szkolnych oraz akademickich. Tutaj również nie można ponosić korzyści majątkowych.

Co ważne: powyższe przypadki nie określają sytuacji do korzystania z utworów podczas imprez reklamowych, promocyjnych i wyborczych.

Wystawiania dzieła plastycznego i jego kopii

Podobnie jak przy wyżej charakteryzowanych utworach, w przypadku dzieła plastycznego i jego kopii właściciel egzemplarza utworu plastycznego może go wystawiać publicznie, jednak nie może z tego czerpać korzyści majątkowych.

Prawo cytatu – granice ?

Kodeks stanowi krótko: dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Polecane wzory pism:

Bartosz Piech
Bartosz Piech
Prawnik specjalizujący się w prawie korporacyjnym oraz prawie zamówień publicznych.

więcej porad

Co to jest dozór elektroniczny?

W systemie tym kontrolować można przebywanie przez skazanego w określonych dniach tygodnia i godzinach we wskazanym przez sąd miejscu (dozór stacjonarny). Bieżące miejsce pobytu skazanego, niezależnie od tego, gdzie skazany przebywa (dozór mobilny). Oraz zachowywanie przez skazanego określonej minimalnej odległości od osoby wskazanej przez sąd (dozór zbliżeniowy). Przy czym karę pozbawienia wolności wykonuje się wyłącznie jako dozór stacjonarny. Zaś środki karne i zabezpieczające jako dozór zbliżeniowy lub mobilny. Dozór elektroniczny - kiedy? Zgodnie z art. 43h k.k.w.kara może być wykonywana w systemie dozoru elektronicznego jedynie w przypadku, gdy pozwalają na to warunki techniczne. do warunków tych należą: liczba oraz zasięg dostępnych nadajników i rejestratorów oraz możliwości organizacyjne ich obsługi. W razie, gdy warunki techniczne nie są wystarczające do jednoczesnego objęcia dozorem mobilnym wszystkich skazanych, wobec których dozór taki został orzeczony, w pierwszej kolejności kieruje się do wykonania dozory mobilne orzeczone jako środek zabezpieczający. Jeżeli skazany mieszka wspólnie z osobami pełnoletnimi, warunkiem rozpoczęcia dozoru stacjonarnego jest uprzednia pisemna zgoda tych osób złożona do sądu, obejmująca także umożliwienie podmiotowi dozorującemu przeprowadzanie czynności kontrolnych. Konieczne pozwolenie Aby sąd penitencjarny udzielił skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki: Wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku i jednocześnie orzeczona kara nie jest spełniana w warunkach multirecydywy. Jest to wystarczające do osiągnięcia celów kary. Skazany posiada określone miejsce stałego pobytu. Osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły zgodę na zainstalowanie urządzeń technicznych w lokalu. Odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie warunki techniczne. Skazanemu, który nie rozpoczął wykonywania kary w zakładzie karnym, można udzielić zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Jeżeli względy bezpieczeństwa i stopień demoralizacji, a także inne szczególne okoliczności nie przemawiają za potrzebą osadzenia skazanego w zakładzie karnym. Skazanemu, który rozpoczął już odbywanie kary w zakładzie karnym, można udzielić zezwolenia na odbycie w systemie dozoru elektronicznego pozostałej części kary. Jeżeli za udzieleniem zezwolenia przemawiają dotychczasowa postawa i zachowanie skazanego. Zgodnie z art. 43lb k.k.w. dozór elektroniczny może być stosowany także do skazanego, wobec którego orzeczono zastępczą karę pozbawienia wolności za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. 30 dni na pozwolenie W sprawach o udzielenie skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny orzeka na wniosek skazanego lub na wniosek jego obrońcy, prokuratora, sądowego kuratora zawodowego lub dyrektora zakładu karnego. Wniosek należy złożyć do właściwego sąd penitencjarnego, znajdującego się w okręgu skazany przebywa. Sąd penitencjarny ma obowiązek wydania postanowienie w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku. Na odmowne postanowienie sądu penitencjarnego zażalenie przysługuje skazanemu lub jego obrońcy, a także prokuratorowi i sądowemu kuratorowi zawodowemu lub dyrektorowi zakładu karnego, jeżeli składali wniosek o udzielenie zezwolenia. Ponowny wniosek o udzielenie zezwolenia w tej samej sprawie, złożony przed upływem 3 miesięcy od dnia wydania postanowienia o odmowie udzielenia tego zezwolenia, pozostawia się bez rozpoznania. [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks karny wykonawczy.[/informacja] Polecane wzory pism: Odrzucony wniosek o dozór elektroniczny zażalenie Zażalenie na odmowę udzielenia dozoru elektronicznego Wniosek o udzielenie pozwolenia na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego wzór

Zwolnienie pracownika niezgodne z prawem

Oddział  6 ustawy - Kodeksu pracy porusza temat Uprawnień pracownika w przypadku niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pierwszym i najważniejszym prawem jakie przysługuje pracownikowi w takiej sytuacji jest możliwość wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę do sądu pracy. Orzeczenia sądu pracy a zwolnienie pracownika Jeśli sąd pracy uzna, że wypowiedzenie, które otrzymaliśmy w przypadku posiadania umowy na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a w przypadku gdy umowa uległa już rozwiązaniu zarządza przywrócenie pracownika do pracy na poprzednich warunkach, dodatkowo możemy otrzymać odszkodowanie. Sąd może także ustalić, że przywrócenie do pracy pracownika jest bezcelowe, wówczas ten otrzyma jedynie odszkodowanie. Oczywiście sąd pracy może nie uwzględnić takiego żądania i uznać, że jest ono bezzasadne. Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy Sąd pracy idzie na rękę w przypadku, gdy pracownik miał rację wnosząc zażalenie. Pracodawca po zwolnieniu pracownika jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc. Ponadto jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy. Takie wynagrodzenie otrzyma również osoba będąca pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego. Odmowa zatrudnienia Pracodawca ma prawo odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy nie zgłosił on gotowości niezwłocznego podjęcia pracy. Za wyjątkiem sytuacji, gdy przyczyny są niezależne od pracownika. Może się również okazać, że pracownik zdążył już podjąć inną prace, u innego pracodawcy. W takiej sytuacji pracownik może bez wypowiedzenia, za trzydniowym uprzedzeniem, rozwiązać umowę o pracę z tym pracodawcą w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy. Skrócony okres wypowiedzenia Jeśli natomiast pracodawca zaproponował nam okres wypowiedzenia krótszy niż wynika to z ustawy, ma on obowiązek zapłacić za różnicę pomiędzy liczbą dni przyznanych, a tych które według prawa powinny być przyznane. Odszkodowanie a zwolnienie pracownika niezgodne z prawem Jeśli przy wypowiedzeniu umowy na okres próbny miało miejsce naruszenie prawa pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie, w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać zatrudnienie. Podobnie w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony. W tym przypadku przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.   [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy.[/informacja]