Pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego przysługuje ci w sytuacji, w której przeciwko Tobie niesłusznie wszczęto postępowanie egzekucyjne. Jest to tzw. powództwo opozycyjne.
Na podstawie art. 840 Kodeksu postępowania cywilnego, dłużnik w drodze powództwa może żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:
- przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności. W szczególności, gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
- po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy. Dłużnik może także zarzucić spełnienie świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;
- małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787 k.p.c., wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi się nie należy. Przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
Pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – elementy pisma
Określenie Sądu lub organu, do którego kierujemy pozew
Zgodnie z art. 843 § 1 k.p.c. powództwo przeciwegzekucyjne wytacza się przed sąd rzeczowo właściwy, w którego okręgu prowadzona jest egzekucja. Oznacza to, iż wytoczenie powództwa przed sądem rejonowym czy też okręgowym uzależnione jest od tego, czy dana sprawa powinna być rozpoznana w pierwszej instancji przed sądem rejonowym, czy też przed sądem okręgowym.
Sprawy, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa 75 tys. zł – należy kierować do sądów okręgowych. Zaś właściwymi wydziałami dla pozwów o zapłatę oraz pozwów o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego z pozwu o zapłatę są wydziały cywilne.
Jeżeli natomiast egzekucji jeszcze nie wszczęto, powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności wytacza się według przepisów o właściwości ogólnej, co oznacza, iż pozew należy wytaczać przed Sąd, w okręgu którego pozwany ma miejsce zamieszkania (lub adres siedziby).
Jeżeli podstawą egzekucji jest tytuł pochodzący od organu administracyjnego, do stwierdzenia, że zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane, powołany jest organ, od którego tytuł pochodzi.
Określenie stron postępowania
Wnoszący pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, tj. Powód musi wskazać swoje imię i nazwisko (nazwę), adres zamieszkania (adres siedziby) oraz swój numer PESEL lub NIP (nr KRS).
W pozwie należy także wskazać dane strony pozwanej, które pozwolą w sposób jednoznaczny go zidentyfikować – jego imię i nazwisko (nazwę) oraz adres zamieszkania (adres siedziby). Numer PESEL, NIP czy KRS może zostać również wskazany, jednakże nie ma takiego wymogu.
Wskazanie sygnatury sprawy lub znaku sprawy
Jeżeli w sprawie przeciwko powodowi toczy się już postępowanie egzekucyjne, należy podać sygnaturę komorniczą.
Wartość przedmiotu sporu
Wartość przedmiotu sporu to kwota świadczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym, która jest kwestionowana przez dłużnika (powoda).
Opłata od pozwu
Opłata od pozwu przeciwegekucyjnego wynosi 5% wartości przedmiotu sporu.
Określenie rodzaju pisma
Na początku petitum należy określić rodzaj pisma. Pomimo iż prawo procesowe wprost tego nie wymaga, to doktryna oraz judykatura stoi na stanowisku, iż każde pismo procesowe winno być prawidłowo określone.
Jeżeli wraz z pozwem będziemy wnosić o zabezpieczenie naszych roszczeń należy również wskazać to w tytule petitum pisma.