Sąd może zamienić grzywnę na pracę społecznie użyteczną, jeżeli egzekucja grzywny okazała się bezskuteczna, a także, gdy z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna.
Wniosek o zamianę grzywny na prace społeczne składa sam oskarżony czy skazany. Prace społeczne mogą trwać najkrócej tydzień, a najdłużej 2 miesiące. W tym czasie ukarany nie może zmieniać miejsca pobytu i ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary.
Wypełniając wzór wniosku o zamianę grzywny na prace społeczne, wnioskodawca powinien mieć na uwadze, że takie prace mogą być wykonywane w placówce służby zdrowia, w organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną, a także na rzecz społeczności lokalnej.
Nawet jeśli wniosek o zamianę grzywny na prace społeczne zostanie zaakceptowany, ukarany może w każdym czasie uwolnić się od obowiązku wykonywania pracy przez wpłacenie orzeczonej grzywny. Jeśli wpłaci ją w części, wymiar prac społecznych zostanie proporcjonalnie obniżony.
