Instytucja współwłasności została uregulowana w dziale IV ustawy – Kodeks cywilny (dalej jako k.c.). Czym według polskiego prawa jest współwłasność?
Zgodnie z przepisami art. 195 k.c. współwłasność jest określona jako własność tej samej rzeczy, która przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Domniemywa się, że udziały współwłaścicieli są równe i każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Należy pamiętać, przy tym, że do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli.
W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli.
Zarząd rzeczą wspólną
Do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności.
Jeżeli większość współwłaścicieli postanawia dokonać czynności rażąco sprzecznej z zasadami prawidłowego zarządu rzeczą wspólną, każdy z pozostałych współwłaścicieli może żądać rozstrzygnięcia przez sąd.
Współwłasność- wyznaczenie zarządcy
Każdy ze współwłaścicieli może wystąpić do sądu o wyznaczenie zarządcy, jeżeli nie można uzyskać zgody większości współwłaścicieli w istotnych sprawach dotyczących zwykłego zarządu, albo jeżeli większość współwłaścicieli narusza zasady prawidłowego zarządu lub krzywdzi mniejszość.
Większość współwłaścicieli oblicza się według wielkości udziałów. Współwłaściciel sprawujący zarząd rzeczą wspólną może żądać od pozostałych współwłaścicieli wynagrodzenia odpowiadającego uzasadnionemu nakładowi jego pracy.
Uprawnienie do współposiadania rzeczy wspólnej
Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów. W takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Przy czym każdy ze współwłaścicieli niesprawujących zarządu rzeczą wspólną może żądać w odpowiednich terminach rachunku z zarządu.
Podkreślać trzeba, że każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny.
Podobne wzory pism:
Radosław Pilarski
Adwokat oraz doradca restrukturyzacyjny z wieloletnim doświadczeniem w prawie cywilnym, gospodarczym oraz upadłościowym i restrukturyzacyjnym.
więcej porad
Przedawnienie zobowiązań podatkowych
Instytucja przedawnienia zobowiązań podatkowych unormowana została w art. 70 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa. Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu zobowiązanie podatkowe wygasa, a wraz z nim wszelkie naliczone odsetki. Po upływie okresu przedawnienia określonego w ustawie, z mocy prawa, bez konieczności wydawania żadnych decyzji, organ podatkowy nie może skutecznie egzekwować zobowiązań podatkowych od podatnika. Co ważne, spełnienie zobowiązania przez podatnika po terminie przedawnienia prowadzi do powstania nadpłaty i podlega zwrotowi.
Zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym - wyjątek
Dla upływu okresu przedawnienia nie mają znaczenia wszczęcie postępowania podatkowego czy wydanie decyzji deklaratoryjnej określającej wysokość zobowiązania podatkowego powstałego z mocy prawa przez organ podatkowy. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 26 stycznia 2004 roku (sygn. akt: III SA 999/02) „nie ma znaczenia fakt wydania decyzji podatkowej przez organ pierwszej czy drugiej instancji". Przedawnienie zobowiązań podatkowych dotyczy wszystkich zobowiązań, bez względu na sposób ich powstania. Przedawnieniu podlegają na takich samych zasadach zarówno zobowiązania powstałe po doręczeniu decyzji ustalającej, jak i zobowiązania powstające z mocy prawa. Wyjątek na podstawie art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej stanowią zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym, przy czym zobowiązania te po upływie terminu przedawnienia mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.
Przedawnienie
Wszystkie rodzaje zobowiązań podatkowych przedawniają się po 5 latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Początkiem biegu terminu przedawnienia jest pierwszy dzień roku następującego po roku, w którym upłynął termin płatności podatku. Co istotne zgodnie z art. 48 i art. 50 Ordynacji podatkowej termin przedawnienia nie może być ani odroczony przez organ podatkowy, ani też przedłużony przez Ministra Finansów. Nie można również zastosować przywrócenia terminu.
[rada]Przedawnienie może ulec przedłużeniu w wyniku zawieszenia terminu przedawnienia lub przerwania jego biegu.[/rada]
[informacja]Podstawa prawna:
ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa.[/informacja]
Zmiana imienia i nazwiska
Ustawa o zmianie imienia i nazwisko wprost wskazuje, że jej zastosowanie może mieć tylko do:
Obywateli polskich;
Cudzoziemców niemających obywatelstwa żadnego państwa, jeżeli mają w Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania;
Cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy i tylko jeżeli posiada on ważne powody związane z zagrożeniem jego życia, zdrowia, wolności lub bezpieczeństwa osobistego.
Kiedy można zmienić imię i nazwisko?
Jak zostało wskazane na samym początku, nie zawsze możemy zmienić imię lub nazwisko. Wniosek o tym charakterze jest niezwykle istotny w sytuacji prawnej obywatela, ponieważ jest jedną z podstaw określenia tożsamości. Stąd jego zmiana może wywołać wiele problemów związanych z między innymi zgłoszeniem tych zmian do odpowiedniej grupy zainteresowanych.
W związku z powyższym, nie bez przyczyn zmiany imienia i nazwiska mogą dokonać tylko osoby, które posiadają ważny powód. W szczególności dotyczy to zmian w przypadku:
Imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka;
Na imię lub nazwisko używane;
Na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione;
Na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada.
Analogicznie, państwo nie przyzwala na zmianę imienia lub nazwiska, które mogłoby wywołać negatywne skutki społeczne dla wnioskodawcy. Czyli osoba, która chce zmienić swoje nazwisko na takie, które będzie powszechnie ośmieszające spotyka się z odmowną decyzją.
Zmiana imienia i nazwiska na nazwisko sławne lub historyczne
Co do zasady nie zmienia się nazwiska na historyczne lub sławne w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej i wojskowej. Jednak od każdej zasady są wyjątki. W przytoczonym przypadku można dokonać zmiany, jeżeli członkowie naszej rodziny posiadają takie nazwisko.
Kto wydaje decyzje administracyjną o zmianie imienia lub nazwiska?
Po podjęciu decyzji należy udać się do wybranego przez nas kierownika urzędu stanu cywilnego. Możliwości złożenia takiego wniosku nie wyklucza pobyt za granicą. W takim przypadku należy udać się do konsulatu i w danym wniosku wskazać wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego.
W wniosku powinno zawrzeć się:
1) Dane osoby, której zmiana dotyczy:
a) Imię (imiona) i nazwisko oraz nazwisko rodowe;
b) Wskazanie kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tego aktu;
c) Numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, zwany dalej „numerem PESEL”, jeżeli został nadany;
2) Imię lub nazwisko, na jakie ma nastąpić;
3) Wskazanie miejsca sporządzenia aktu urodzenia małoletnich dzieci, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska dotyczy tych aktów;
4) Adres do korespondencji wnioskodawcy;
5) Uzasadnienie;
6) Oświadczenie wnioskodawcy, że w tej samej sprawie nie złożył wcześniej wniosku do innego kierownika urzędu stanu cywilnego lub nie została wydana już decyzja odmowna.
Po wniesieniu wniosku kierownik rozpatruje go z punktu spełnienia wszystkich formalnych przesłanek. Materialnej ocenie podlega tylko uzasadnienie, gdzie rozpatrzone musi być czy faktycznie istnieje ważny powód do zmiany imienia lub nazwiska. Od każdej decyzji kierownika przysługuje odwołanie do wojewody.
W przypadku wydania pozytywnej decyzji, kierownik urzędu stanu cywilnego albo jego zastępca przesyłają ją do kierownika, który sporządził akt urodzenia lub akt małżeństwa wnioskodawcy.
Zmiana imienia i nazwiska ocena zjawiska
Zmiana imienia i nazwiska nie należy do szczególnie ciężkich procedur. Związana jest ona z wypełnieniem gotowego formularza oraz dostarczeniem go do właściwego urzędu. Oczywistym jest, że nie wolno dokonywać owej zmiany z pierwszego lepszego powodu. Niemniej jednak ustawa z roku 2008 nie tworzy jakichś szczególnie dużych barier do dokonania owej czynności i otrzymania pozytywnej decyzji. Stąd przeciętny obywatel nie powinien mieć większych problemów z jego wypełnieniem.
Pomimo tych ułatwień zalecamy nawet w takiej sprawie skontaktować się z specjalistą, który pomoże w przygotowaniu odpowiednio uzasadnionego wniosku. Takie działanie z pewnością zwiększy prawdopodobieństwo rozpatrzenia naszego wniosku pozytywnie.
[informacja]Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 17 października 2008 roku o zmianie imienia i nazwiska[/informacja]
Autor: Przemysław Szot
