Kiedy zamiast pozwolenia na budowę wystarczy zgłoszenie budowy?

Dodano: 30.10.2018

Przed rozpoczęciem budowy inwestor jest zobowiązany do uzyskania pozwolenie na budowę. Nie zawsze jednak pozwolenie na budowę jest wymagane, w niektórych wypadkach wystarczy zgłoszenie budowy. Niniejszą materię regulują przepisy art. 29 ustawy z dnia z 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane.

Co do zasady każda inwestycja budowlana wymaga pozwolenia na budowę. Zgłoszenie budowy natomiast stanowi wyjątek, który to został wyszczególniony enumeratywnie w ustawie – Prawo budowlane.

Wyliczenie to stanowi katalog zamknięty i nie może być rozszerzane. Jeżeli planowana inwestycja nie została opisana w art. 29 ustawy – Prawo budowlane , pewnym jest, iż potrzebne będzie pozwolenie na budowę.

Czym jest pozwolenie na budowę

Pozwolenie na budowę jest decyzją administracyjną, zezwalającą na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu. Pozwolenie na budowę jest najważniejszym dokumentem w budowlanym procesie inwestycyjnym.

W zależności od przedmiotu inwestycji, zadania administracji architektoniczno-budowlanej w zakresie wydawania pozwoleń na budowę wykonują:

starosta
wojewoda
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Zgłoszenie

Jak zostało to już w skazane nie wszystkie obiekty wymagają pozwolenia na budowę. Niektóre z nich mogą zostać wniesione jedynie po zgłoszeniu tego faktu odpowiedniemu organowi.

Zgłoszenie można złożyć:

osobiście w urzędzie starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu;
listownie, przesyłając list do starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu;
elektronicznie, poprzez stronę internetową lub adres skrzynki mailowej starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu;

Należy pamiętać, że zgodnie z Prawem budowlanych zezwolenie jest potrzebne nie tylko na budowę, ale również rozbudowa, nadbudowa czy odbudowa.

Pozwolenie na budowę zamiast zgłoszenia

W przypadku obiektów wymagających zgłoszenia, inwestor może zdecydować się jednak na wystąpienie o pozwolenie na budowę. We wszystkich typach budowli wyliczonych poniżej możliwe jest złożenie wniosku o pozwolenie na budowę zamiast zgłoszenia budowy.

Decydując się na pozwolenie na budowę, swojej decyzji nie trzeba uzasadniać. Należy jednocześnie pamiętać, ze wniosek o pozwolenie wymaga przygotowania odpowiednich dokumentów, uregulowanych przepisami art. 33 ust. 2 ustawy – Prawo budowlane.

Czytaj też: Umowa o roboty budowlane wzór

Kiedy można skorzystać z uprawnienia do zgłoszenia budowy

Zgodnie z art. 29 Prawa budowlanego, inwestycje, które możesz zrealizować, bez potrzeby ubiegania się o pozwolenie na budowę – jedynie na podstawie zgłoszenia budowy to:

1) budowa lub przebudowa następujących obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach działki siedliskowej:

płyt do składowania obornika,
szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 25 m³,
naziemnych silosów na materiały sypkie o pojemności do 30 m³ i wysokości nie większej niż 7 m;

2) budowa wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, garaży, wiat lub przydomowych ganków i oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 35 m². Przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki;

3) budowa wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej, rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m². Przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500 m²powierzchni działki;

4) przebudowa wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m². Uwaga! Jednocześnie należy pamiętać, iż przy tej budowie do zgłoszenia budowy należy dołączyć projekt budowlany;

5) budowa lub przebudowa przydomowych oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m³ na dobę;

6) budowa lub przebudowa zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³;

7) budowa boisk szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych, bieżni służących do rekreacji;

8) budowa lub przebudowa zjazdów z dróg krajowych i wojewódzkich oraz zatok parkingowych na tych drogach;

9) budowa lub przebudowa tymczasowych obiektów budowlanych (np. kioski uliczne, pawilony handlowe uliczne, przekrycia namiotowe czy obiekty kontenerowe), niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu. Uwaga! Należy pamiętać, że budowle tymczasowe mogą stać jedynie 180 dni, po tym okresie należy rozebrać obiekt lub uzyskać pozwolenie na budowę.

10) budowa lub przebudowa obiektów budowlanych piętrzących wodę i upustowych o wysokości piętrzenia poniżej 1 m poza rzekami żeglownymi oraz poza obszarem parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin;

11) budowa lub przebudowa pomostów o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony pomostu do dna akwenu, do 2,50 m, służących do:

cumowania niewielkich jednostek pływających, jak łodzie, kajaki, jachty,
uprawiania wędkarstwa,
rekreacji;

12) budowa lub przebudowa instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m³, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych;

13) przebudowa sieci:

elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV,
wodociągowych,
kanalizacyjnych,
cieplnych,
telekomunikacyjnych.

Uwaga! Powyższe dotyczy jedynie przebudowy. Budowa z kolei wymaga już złożenia zgłoszenia o budowie z dołączonym projektem budowlanym.

14) budowa lub przebudowa kanalizacji kablowej;

15) budowa lub przebudowa obiektów budowlanych służących bezpośrednio do wykonywania działalności regulowanej ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze w zakresie poszukiwania i rozpoznawania złóż węglowodorów;

16) budowa poniżej wymienionych obiektów, jeśli sytuowane są na obszarze Natura 2000:

parterowych budynków o powierzchni zabudowy do 35 m², służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa,
miejsc postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie,
gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa;

17) instalowanie tablic i urządzeń reklamowych. Uwaga! Jeżeli tablice i urządzenia reklamowa zostaną zainstalowane na obiektach wpisanych do rejestru zabytków oraz z instalowanie reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym, wówczas ich instalowanie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę;

18) wykonywanie i przebudowa urządzeń melioracji wodnych szczegółowych;

19) przebudowa sieci gazowych oraz elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe wyższe niż 1 kV,

20) przebudowa dróg, torów i urządzeń kolejowych;

21) budowa kanałów technologicznych w pasie drogowym w ramach przebudowy tej drogi, (kanały w rozumieniu art. 4 pkt 15a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych);

22) remont budowli, których budowa wymaga pozwolenia na budowę;

23) remont przegród zewnętrznych albo elementów konstrukcyjnych budynków, których budowa wymaga uzyskania pozwolenia na budowę;

24) docieplenie budynków o wysokości powyżej 12 m i nie wyższych niż 25 m;

25) budowa ogrodzeń o wysokości powyżej 2,20 m i wykonywanie robót budowlanych polegających na instalowaniu:

krat na budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz obiektach wpisanych do rejestru zabytków,
urządzeń o wysokości powyżej 3 m na obiektach budowlanych;

26) budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych, np: posągów, wodotrysków i innych obiektów architektury ogrodowej, czy też piaskownic, huśtawek, drabinek, śmietników;

27) roboty budowlane wykonywane na obszarze wpisanym do rejestru zabytków;

28) budowa:

przyłączy elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych,
stacji ładowania pojazdów (o której mowa w art. 2 pkt 27 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych).

Obowiązek dołączenia do zgłoszenia projektu budowlanego

W niektórych przypadkach prócz zgłoszenia będzie potrzebny również projekt budowlany, tyczy się to poniższych inwestycji:

1) budowa wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce (działkach), na których zostały zaprojektowane;

2) przebudowa ww. wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych dotycząca przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynku, jeśli nie prowadzi do zwiększenia ich dotychczasowego obszaru oddziaływania;

3) budowa sieci: wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, telekomunikacyjnych oraz elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV;

4) budowa wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m².

Przebudowa przegród zewnętrznych lub elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych pociąga za sobą wymóg dokonania zgłoszenia z projektem budowlanym. Jeżeli natomiast w wyniku przebudowy nastąpi zwiększenie obszaru oddziaływania, wówczas należy uzyskać pozwolenia na budowę. Co istotne przebudowa innych niż wyżej wskazane elementów budynków jednorodzinnych nie wymaga ani dokonania zgłoszenia, ani uzyskania pozwolenia na budowę.

Kiedy zgłoszenia budowy jest niewystarczające?

W niektórych sytuacjach zgłoszenie budowy będzie niewystarczające. Inwestor zobowiązany jest wtedy do wystąpienia z wnioskiem o pozwolenie na budowę.

Obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę powstaje, kiedy inwestycja:

1) wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko lub przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000;

2) ma być wykonywana przy obiekcie wpisanym do rejestru zabytków.

Kiedy należy złożyć zgłoszenie budowy?

Zgłoszenie budowy lub zgłoszenie innych robót budowlanych należy złożyć jeszcze przed rozpoczęciem robót budowlanych. Rozpoczęcie budowy bez zgłoszenia albo zanim urząd je oceni, może zostać uznane za samowolę budowlaną. W takiej sytuacji inwestor będzie musiał zalegalizować ową samowolę w nadzorze budowlanym. Proces ten wiąże się z długim czasem oczekiwania oraz bardzo wysokimi kosztami.

Gdzie dokładanie dokonać zgłoszenia?

Większość obiektów można zgłosić w starostwie lub urzędzie miasta na prawach powiatu.

Jednakże w niektórych przypadkach zgłoszenie należy dokonać w urzędzie wojewódzkim. Taki obowiązek dotyczy:

1) usytuowanych na terenie pasa technicznego, portów i przystani morskich, morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, a także na innych terenach przeznaczonych do utrzymania ruchu i transportu morskiego;

2) hydrotechnicznych piętrzących, upustowych, regulacyjnych, melioracji podstawowych oraz kanałów i innych obiektów służących kształtowaniu zasobów wodnych i korzystaniu z nich, wraz z obiektami towarzyszącymi;

3) dróg publicznych krajowych i wojewódzkich wraz z obiektami i urządzeniami służącymi do utrzymania tych dróg i transportu drogowego oraz sytuowanymi w granicach pasa drogowego sieciami uzbrojenia terenu – niezwiązanymi z użytkowaniem drogi, a w odniesieniu do dróg ekspresowych i autostrad – wraz z obiektami i urządzeniami obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek;

4) usytuowanych na obszarze kolejowym;

5) lotnisk cywilnych wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi;

6) usytuowanych na terenach zamkniętych;

7) strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych, o których mowa w ustawie z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych;

8) elektrowni wiatrowych – w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych;

9) inwestycji na nieruchomości wchodzącej w skład Zasobu Nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości, oddanej w użytkowanie wieczyste lub sprzedanej w trybie określonym w art. 53 ust. 1 lub 2 tej ustawy, przeznaczonej na wynajem o czynszu najmu określonym zgodnie z przepisami rozdziału 7;

10) metra wraz z powiązanymi z nimi urządzeniami budowlanymi oraz sieciami uzbrojenia terenu (jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy metra);

11) sieci uzbrojenia terenu sytuowanych poza pasem drogowym drogi krajowej lub wojewódzkiej, jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy tej drogi;

12) drogowych obiektów inżynierskich sytuowanych w granicach pasa drogowego drogi krajowej lub wojewódzkiej, niezwiązanych z tymi drogami;

13) dróg gminnych lub powiatowych, jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy drogi krajowej lub wojewódzkiej;

14) zjazdów, w rozumieniu art. 4 pkt 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, z dróg krajowych i wojewódzkich;

15) sieci przesyłowych, w rozumieniu art. 3 pkt 11a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;

16) rurociągów przesyłowych dalekosiężnych służących do transportu ropy naftowej i produktów naftowych.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane

Polecane wzory pism:

Żaneta Pilarska-Czeluśniak

Dziennikarz i redaktor, od lat związana z branżą prawniczą i finansową.

więcej porad

Przychody ze źródeł nieujawnionych – zasady opodatkowania

Przychody ze źródeł nieujawnionych bądź przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych przez podatnika źródłach są traktowane przez ustawodawcę jako zyski osiągnięte z działań niezgodnych z prawem i w większości sytuacji są przestępstwami podatkowymi. Dochód taki rodzi obowiązek zapłacenia na tyle wysokiego podatku, że można go traktować jako swoistą karę finansową. Opodatkowanie przychodów ze źródeł nieujawnionych zostało uregulowane przepisami art. 25b-25g ustaw z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako ustawa o PIT). [reklama-ads] Przepisy te weszły w życie z dniem 1 stycznia 2016 r., z wyjątkiem przepisu limitującego w czasie prawo do wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe w tym podatku, który wszedł w życie 28 lutego 2015 r. Przychody ze źródeł nieujawnionych - pojęcie Definicja przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych została zawarta w art. 25b ust. 1 ustawy o PIT. Za przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzące ze źródeł nieujawnionych uważa się: przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach, tj. obejmujące przychody ze źródeł wskazanych przez podatnika, ujawnione w nieprawidłowej wysokości; przychody ze źródeł nieujawnionych, a więc obejmujące przychody ze źródeł niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ kontrolujący; w kwocie odpowiadającej nadwyżce wydatku nad przychodami opodatkowanymi lub przychodami nieopodatkowanymi, uzyskanymi przed poniesieniem tego wydatku. [rada]Wydatek to wartość zgromadzonego w roku podatkowym mienia lub wysokość wydatkowanych w roku podatkowym środków, w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie roku podatkowego, w którym zgromadzono te środki.[/rada] Przychody opodatkowane to wartości pozostająca w dyspozycji podatnika przed poniesieniem wydatku, spełniająca łącznie następujące warunki: [reklama-ads] ich pochodzenie zostało ustalone co do tytułu, kwoty i okresu uzyskania; jest możliwe określenie lub ustalenie zobowiązania podatkowego w odniesieniu do wartości, które mają wpływ na ustalenie takiego zobowiązania, albo zobowiązanie takie zostało określone lub ustalone, albo zostały zgłoszone do opodatkowania. Z kolei za przychody nieopodatkowane uznaje się wartości pozostające w dyspozycji podatnika przed poniesieniem wydatku, których pochodzenie zostało ustalone co do tytułu, kwoty i okresu uzyskania, oraz które: były wolne od podatku lub zwolnione od opodatkowania na podstawie przepisów ustawy innych niż przepisy dot. rozdziału p podatku od przychodu ze źródeł nieujawnionych lub przepisów odrębnych ustaw; nie podlegały opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy innych niż przepisy dot. rozdziału p podatku od przychodu ze źródeł nieujawnionych lub przepisów odrębnych ustaw; były objęte obowiązkiem podatkowym w zakresie właściwego podatku, jednak zobowiązanie podatkowe nie powstało albo wygasło wskutek: zaniechania poboru podatku; umorzenia zaległości podatkowej; zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku; przedawnienia [uwaga]Czytaj też: Podatek od dochodu uzyskanego za granicą[/uwaga] Podstawa opodatkowania Podstawą opodatkowania jest nadwyżka wydatków nad przychodami opodatkowanymi lub nieopodatkowanymi osiągniętymi przez podatnika w danym roku podatkowym. Obowiązek ustalenia podstawy opodatkowania spoczywa na organie podatkowym lub organie kontroli skarbowej, który prowadzi właściwe postępowanie i wydaje w tej kwestii stosowną decyzję. [reklama-ads] Przychody opodatkowane lub nieopodatkowane, którymi podatnik pokrył wydatek, muszą, zgodnie z art. 25b ust. 3 i 4 ustawy o PIT pozostawać w dyspozycji podatnika przed poniesieniem wydatku. Przepisy nie określają okresu, z jakiego mogą pochodzić wymienione przychody. Ważne jest jednak, aby pozostawały w dyspozycji podatnika przed poniesieniem wydatku oraz aby podatnik był w stanie je wykazać lub przynajmniej uprawdopodobnić. Konieczność zachowania wskazanej chronologii ponoszonych wydatków i osiąganych przychodów jest istotna zarówno na etapie ustalania przez organ podatkowy, czy mamy do czynienia z przychodami nieznajdującymi pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzącymi ze źródeł nieujawnionych, jak również na etapie określania ich wysokości. Podstawę opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych ustala właściwy organ kontrolujący w drodze decyzji. Powstanie obowiązku podatkowego Wymiar podatku od przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych wynosi 75 proc. wyliczonej podstawy opodatkowania. Obowiązek podatkowy powstaje na ostatni dzień roku podatkowego, w którym powstał ten przychód ustalony jako kwota nadwyżki wydatku nad przychodami opodatkowanymi lub nieopodatkowanymi. Zobowiązanie podatkowe z tytułu opodatkowania przychodów ze źródeł nieujawnionych przedawnia się po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. [reklama-ads] Ciężar dowodu Ciężar dowodu w zakresie wykazania przychodów opodatkowanych lub przychodów nieopodatkowanych stanowiących pokrycie wydatku spoczywa w toku prowadzonego postępowania na podatniku (art. 25g ust. 1 ustawy o PIT). Przy czym ustawa wskazuje, że reguły tej nie stosuje się do przychodów opodatkowanych lub przychodów nieopodatkowanych znanych organowi prowadzącemu postępowanie z urzędu, lub możliwych do ustalenia przez organ na podstawie dostępnych z urzędu danych, takich jak: ewidencje, rejestry lub inne dane; rejestry publiczne posiadane przez inne podmioty publiczne, do których organ ma dostęp drogą elektroniczną (na zasadach określonych w przepisach ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne). Należy przy tym podkreślić, że art. 25g ust. 3 ustawy o PIT daje podatnikowi możliwość jedynie uprawdopodobnienia uzyskania pewnych przychodów. Jeżeli więc podatnik nieudowodnieni lub nieuprawdopodobnieni osiągniętych przez siebie przychodów, urząd skarbowy ma podstawy aby takie przychody opodatkować stawką 75 proc. [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych[/informacja] [reklama-ads]

Dodatkowe wynagrodzenie roczne, tzw. trzynastka – komu przysługuje i na jakich warunkach?

Jak zostało wskazane we wstępie, trzynastka jest świadczeniem, które nie ma charakteru powszechnego. Jest to wynagrodzenie przysługujące wyłącznie grupom pracowników, którym przepisy prawa lub wewnętrzne regulacje zakładowe, przewidują uprawnienie do tego rodzaju świadczenia. Dodatkowe wynagrodzenie roczne nie jest uregulowane w Kodeksie pracy. Uprawnienie to wynika z ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (dalej jako u.d.w.r.). [reklama-ads] Pracodawcy, którzy dobrowolnie wypłacają dodatkowe wynagrodzenie roczne, regulacje dotyczące trzynastek umieszczają w wewnątrzzakładowych przepisach płacowych. W niniejszym artykule zajmiemy się wyłącznie kwestiami związanymi z wynagrodzeniami rocznymi przysługującymi zatrudnionym w jednostkach sfery budżetowej. Kto jest uprawniony do pobierania dodatkowego wynagrodzenia rocznego? Prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego jest uprawnieniem ustawowym pracowników tzw. budżetówek. Zgodnie z art. 1 u.d.w.r., do grona uprawnionych pracowników należą pracownicy zatrudnieni w: urzędach organów władzy publicznej, kontroli, ochrony prawa, w sądach i trybunałach; samorządowych jednostkach budżetowych, zakładach budżetowych, gospodarstwach pomocniczych jednostek budżetowych; biurach poselskich, senatorskich lub poselsko-senatorskich oraz klubach, kołach albo zespołach parlamentarnych. [rada]Przepisów ustawy nie stosuje się do żołnierzy oraz funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Celnej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej oraz Biura Ochrony Rządu.[/rada] Trzynastka również dla zatrudnionych w służbie cywilnej [reklama-ads] Na dodatkowe wynagrodzenie roczne mogą liczyć również zatrudnieni w służbie cywilnej. Chodzi tu o: członków korpusu służby cywilnej, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej; urzędników służby cywilnej, zatrudnionych na podstawie mianowania, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o służbie cywilnej. Kiedy pracownik nabywa prawo do trzynastki? Do dodatkowego rocznego wynagrodzenia ma prawo każdy pracownik, który przepracuje u danego pracodawcy wymagany ustawą okres. Zgodnie z art. 2 § 1 u.d.w.r. pracownik zyskuje prawo do trzynastki w pełnej wysokości po przepracowaniu pełnego roku kalendarzowego. Paragraf 2 powyższego artykuły stanowi natomiast, że pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego. Warunkiem jest jednak, aby okres pracy wynosił co najmniej 6 miesięcy. Oznacza to, że już po przepracowaniu 6 miesięcy w ciągu danego roku kalendarzowego, pracownik zyskuje prawo do trzynastki. Jeżeli nie będzie to pełny rok, dodatkowe wynagrodzenie roczne zostanie wypłacone proporcjonalnie do przepracowanego okresu. [reklama-ads] Należy zaznaczyć, że wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego nie jest zależna od długości stażu pracy pracownika. Każdy zatrudniony, który przepracował cały rok, otrzyma trzynastkę w pełnej wysokości, niezależnie czy posiada roczny, czy 10-letni staż pracy. Na wysokość wynagrodzenia nie ma wpływu również jakość pracy zatrudnionego - uchybienia pracownika, postępowania dyscyplinarne prowadzone wobec pracownika, czy otrzymane przez niego kary dyscyplinarnej – innej niż wydalenie z pracy lub ze służby, nie wpływają na kwotę świadczenia. Prawo nie przewiduje także możliwości obniżenia wysokości omawianego wynagrodzenia rocznego. [uwaga]Czytaj też: Praca w godzinach nadliczbowych[/uwaga] Kiedy przepracowanie mniej niż 6 miesięcy uprawnia do trzynastki? Przepisy art. 2 ust. 3 u.d.w.r. przewidują wyjątkowe sytuacje, w których pracownik pomimo nieprzepracowania wskazanych 6 miesięcy, będzie miał prawo do proporcjonalnego wynagrodzenia rocznego. Przepisy te wyliczają enumeratywnie pracowników uprawnionych. Należy podkreślić, iż lista ta stanowi katalog zamknięty. Przepracowanie co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane w przypadkach: [reklama-ads] nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej); zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące; powołania pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej; rozwiązania stosunku pracy w związku z: przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne; przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem; likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy; likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją; podjęcia zatrudnienia: w wyniku przeniesienia służbowego; na podstawie powołania lub wyboru; w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy; w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją; po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej; korzystania: z urlopu wychowawczego; z urlopu dla poratowania zdrowia; przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego; wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika. Kiedy trzynastka nie przysługuje? [reklama-ads] Przepisy art. 3 u.d.w.r. przewidują przypadki, kiedy pracownik mimo spełnienia przesłanek z art. 2 wskazanej ustawy, prawa do wynagrodzenia rocznego nie nabędzie. Są to sytuacje w których: pracownik posiada nieusprawiedliwione nieobecności w pracy trwające dłużej niż dwa dni; pracownik stawi się do pracy lub przebywa w niej pracy w stanie nietrzeźwości; pracownik otrzyma kare dyscyplinarną wydalenia z pracy lub ze służby; pracodawca rozwiąże z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Podstawa wymiaru wynagrodzenia rocznego Zgodnie z art. 4 u.d.w.r. trzynastka ustalana jest w wysokości 8,5 proc. sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który ona przysługuje. W wynagrodzeniu rocznym uwzględnia się wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.Wynagrodzenie urlopowe ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy. Elementy wchodzące do podstawy wymiaru urlopowego [reklama-ads] Składniki które mogą tworzyć podstawę urlopową to wypłaty, które: mają charakter roszczeniowy - przysługują pracownikowi na podstawie przepisów prawa lub na podstawie wewnętrznego regulaminu; cechuje powtarzalność - wypłaty są dokonywane co pewien czas, przy czym nie muszą mieć charakteru regularnego, a okresy, za które są wypłacane, mogą być zróżnicowane. [rada]Premia uznaniowa brana jest pod uwagę, o ile została uregulowana w wewnętrznych przepisach firmy dotyczących wynagrodzeń i płac. Co więcej powinna mieć charakter gwarancyjny, co oznacza, że pracownik ma pewność jej otrzymania po spełnieniu określonych warunków.[/rada] Istnieją również składniki, które mimo że wynikają z Kodeksu pracy, nie mogą stanowić podstawy wynagrodzenia urlopowego. Elementy te zostały wymienione w paragrafie 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop, i stanowią katalog zamknięty. [reklama-ads] Zgodnie ze wspomnianym przepisem do podstawy wymiaru wynagrodzenia za czas urlopu nie wliczają się: jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie; wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju; nagrody jubileuszowe; wynagrodzenie urlopowe, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy; ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy; dodatkowe wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego; wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną; kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę; nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenia roczne, należności przysługujące z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej; odprawy emerytalne lub rentowe albo inne odprawy pieniężne; wynagrodzenia i odszkodowania przysługujące w razie rozwiązania stosunku pracy. Termin wypłacania wynagrodzenia rocznego Przepisy art. 5 u.d.w.r. regulują, iż wynagrodzenie roczne wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje trzynastka. Natomiast pracownicy, z którymi rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne powinni otrzymać już w dniu rozwiązania stosunku pracy. [reklama-ads] [informacja]Podstawa prawna: ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej; Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. ustawa z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.[/informacja]