Przyśpieszenie postępowania – wniosek o pilne rozpoznanie sprawy

Jak napisać wniosek o przyspieszenie rozpoznania sprawy? Każdy z nas zna osobę, która zamiast iść do sądu, machnęła ręką i stwierdziła „nie mam na to czasu”. Prawdą jest, że sądy są obładowane aktami, a rozpoznanie nawet najprostszych spraw trwa miesiącami. Czasami wręcz przez opieszałość sądu powód, który to walczy przecież o swój interes, jest dodatkowo poszkodowany – opłaty od pozwów potrafią mocno odchudzić portfel. W takiej sytuacji pomóc może wniosek o pilne rozpoznanie sprawy. Takie przyśpieszenie postępowania nic nie kosztuje, a rzeczywiście może pomóc.

Zasady generalne Polskiego prawa mówią, iż każda sprawa powinna zostać rozpoznana najszybciej, jak to jest możliwe. Jest to termin nieostry, przez co każdy organ może go interpretować różnorako. W związku z powyższym przyśpieszenie postępowania musi zostać zainicjowane przez stronę.

Postępowanie sądowe a ustawowe terminy

Ustawowe określanie czasu, w jakim sąd ma obowiązek dokonać danej czynności – jest wyjątkiem, nie zaś zasadą. W większości przypadków terminy te są tzw. terminami instrukcyjnymi. Oznacza to więc, że przekroczenie przez sąd terminu nie spowoduje żadnych faktycznych i prawnych skutków. Ustawodawca przewidział  określone terminy do rozpatrywania wyłącznie niektórych wniosków.

Nie jest jednak też tak, że strona pozbawiony jest jakichkolwiek praw w zakresie przyśpieszenia postępowania. Strona nie może samodzielnie zmusić sądu do określonego działania, ale ma prawo do rozpoznania swej sprawy bez uzasadnionej zwłoki.

W sytuacji, gdy sąd nie rozpoznaje sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, strona może złożyć m.in. skargę na przewlekłość postępowania. Może również złożyć wniosek o pile rozpoznanie sprawy lub po prostu wniosek o przyspieszenie terminu rozprawy.

Przyśpieszenie postępowania przy pomocy przedmiotowego wniosku będzie miało miejsce, gdy sąd uzna, iż sprawa jest na tyle pilna, że dalsza jej przewlekłość doprowadzi do powstania strat materialnych lub psychicznych strony.

Przyśpieszenie postępowania – co na to orzecznictwo?

Nie jest tak, że sąd nie jest niczym związany w zakresie terminowości podejmowanych przez siebie czynności. Wpływ na działanie sądu ma orzecznictwo sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego. 

Zgodnie z dominującą liną orzeczniczą, sąd prowadzący sprawę powinien zostać zdyscyplinowany, kiedy w prowadzonym postępowaniu dochodzi do przewlekłości.

Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do owej przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty lub czynności podjętych przez sąd w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Rażąca przewlekłość może skutkować dla sędziego przewodniczącego sprawie odpowiedzialnością dyscyplinarną, a nawet karą finansową nałożoną na dany sąd.

Bartosz Piech

Prawnik specjalizujący się w prawie korporacyjnym oraz prawie zamówień publicznych.